DİE, bir zamanların uzmanlığı ve dürüstlüğü ile ün yapmış olan efsane devlet kurumu “Devlet İstatistik Enstitüsü”.
DPT, ülkenin planlı hızlı ve dengeli kalkınması için kurulmuş, en nitelikli beyinleri istihdam eden Devlet Planlama Teşkilatı.
1960’lı yıllarda DPT’de ve DİE’de işe girmek her üniversite mezununun hayaliydi:
Bu kurumlar hem çok önemli işlevler yerine getirir hem de öteki devlet kurumlarına göre daha yüksek maaş verirlerdi.
Bu kurumlara girmek için hiçbir torpilin işe yaramadığı, çok zor sınavlardan geçmek gerekirdi.
Dışişleri Bakanlığı, Merkez Bankası ve Hazine ile birlikte bu kurumlar (üniversiteleri ve yargıyı da unutmadan) Türkiye’yi “Çağdaş uygarlık düzeyine taşıyacak” olan kuruluşlar olarak düşünülürdü.
Dünyanın en çağdaş, en demokrat, bugün için bile en ileri anayasalarından biri olan 1961 Anayasası, önce seçimde tam adaleti ve temsili sağlayacak olan “Milli Bakiye” sistemini getirmişti.
Hem üniversitelere özerklik vermişti.
Demokrat Parti’nin kendi emrine aldığı yargıyı bağımsızlaştırmıştı.
TRT’yi özerk bir statüye kavuşturmuştu.
DPT’yi kurmuştu.
Grev hakkını getirerek sendikaları güçlendirmişti.
Demokrat Parti’nin Ocak- Bucak başkanlarının kölesi durumuna düşürülen valileri, kaymakamları ve öteki devlet memurlarını iş güvencesine kavuşturmuştu.
Basına güvenceler getirmişti.
İşte DPT ve DİE böyle bir “Demokratik Atılım Döneminin” iki kurumuydu:
Devletin bütün bilgileri, istatistikleri, güvenilir yöntemlerle bu iki kurum tarafından toplanıp hesaplanır, ilan edilen bu veriler geçmişi değerlendirmek ve geleceği kestirmek için kullanılırdı.
Bu düzen, 12 Eylül 1980 Darbesi ile bozuldu, 12 Mart’ta iğdiş edilmiş olan 1961 Anayasası bütünüyle yok edildi.
Bütün bilimsel ve teknik özerk kurumlar ve bu arada üniversiteler, siyasetin etkisine açık hale getirildi.
Askeri Darbe döneminin uzantısı olan Özal İktidarı, bu fırsatı derhal kullandı:
Müdahaleden korunmuş bütün alanları siyasetin emrine almak için “Bir defadan bir şey olmaz” diyerek Anayasa’ya aykırı işler yaptı, “Benim memurum işini bilir” diyerek bürokrasiyi yozlaştırdı.
İlk yaptığı işlerden biri de DPT ve DİE’nin “Milli Gelir Hesaplarını” bir daha düzeltilemeyecek biçimde bozmak oldu; çünkü yaptığı ekonomik ve sosyal tahribatı tarihten ve toplumdan gizlemek istiyordu:
Bütün hesaplama yöntemlerini değiştirdi ve hem geriye dönük, hem de ileriye dönük karşılaştırmalarda kullanılan zaman serilerini çarpıttı.
Ben bizzat yaşadığım için bu süreci çok iyi bilirim:
Hem DPT’nin Beş Yıllık Planlarının yapılmasında bizzat danışmanlık yaptığım için, hem de “21. Yüzyıl’da Türkiye” kitabımda, ekonomik ve toplumsal verilerin zaman serilerini kullandığım için.
Özal’ın tahribatına karşı o sırada DPT Müsteşarı olan İlhan Kesici, DPT ve DİE’nin verilerini birleştirmiş ve Türkiye Cumhuriyeti’nin en son “güvenilir ekonomik göstergelerini” yayımlatmıştı...
Ben de kitabımda bunları kullanmıştım.
(Burada övünerek belirtmeliyim ki benim kitabımdaki “Milli Gelir Tabloları”, ülkenin en son güvenilir istatistikleridir.)

***

Dün Murat Muratoğlu’nun attığı şu 3 tvit mevcut durumu bütün çıplaklığıyla gösteriyor:
1) Elektrik zammından sonra mum ışığı, doğalgaz zammından sonra battaniye...
Ekonomide değişim sürecindeyiz dedikleri bu herhalde
Ne hale geldi ülke
Elektrik bile lükse girdi. O derece...
2) Bugün enflasyon TEK HANE açıklanacak
Bu başarının gerçek kahramanı şüphesiz Berat Albayrak ve onun keskin zekâsı.
Tam bir yıl önce enflasyonu yüzde 24.5 açıklayanı görevden aldı.
Arkadaşını getirdi.
Enflasyonun düşüşünde çok önemli rol oynayan bu hamlesiyle tüm övgüleri hak etti.
3) #Enflasyon 9.26 açıklanınca...
İstatistik Kurumu elektriği, gazı ve sigarayı kaçak kullanıyor galiba...
Muratoğlu’nun yorumlarına ben de bir ekleme yapayım:
DİE’nin yerini alan TÜİK’i yönetenlerin evlerindeki mutfak masraflarından bile haberleri yok galiba!

***

12 Eylül 1980 Askeri Darbesi’nin temellerini attığı, Özal’ın yükselttiği, “Devlet Nasıl Yıkılır” projesi AKP iktidarı döneminde zirveye ulaştı!