Ekim ayı özellikle meme kanserine dikkat çekmek için farkındalık ayı olarak geçiyor. Dünyada en çok görülen kanser meme kanseri ve rakamlar gerçekten çok yüksek. Kanserin ve aslında birçok hastalığın yaşam şeklimiz ile yakından ilgisi var. Kötü yaşam şartları ve stres hastalıklara karşı bağışıklığın çökmesine sebep olabiliyor. Ama kanserin tek sebebi bu diyemiyoruz. İyi yaşam sürenlerin de bu teşhisi aldığını görüyor olabilirsiniz. Peki ya o neden oldu? O kadar da iyi bakardı kendine diyorsunuz belki. Evet, unutmayalım ki hastalıkların tek bir sebebi yok. İyi besleniyor ama stres ile baş edemiyor olabilir. 

Genetik yatkınlığı unutmamak gerekiyor. Aşağıda rakamları vereceğim. Ailede kanser öyküsünün olması riski artırıyor. Sizinle birkaç haberi paylaşmak istiyorum. Sonra da kansere karşı bedenimizi koruyan antoksidan kapasitesi yüksek besinlerin bir listesini sizlerle paylaşayım. 

Fakat bu rakamlara geçmeden önce şunu söylemek lazım. Yaşam şeklimiz uzun vadede sonucu etkiler. Yani zararın neresinden dönerseniz kâr. Hadi bugün dünden daha iyi olmak için elimizen geleni yapalım.

BESLENME, UYKU, EGZERSiZ VE DUYGULAR 

Sadece iyi beslenmek yetmez. 4 önemli başlık var. Hepsi birinden değerli. Beslenme, uyku, egzersiz ve duygular yani stres yönetimi. Bu dördü için elinizden geleni yapın. Sadece birini düzeltmek yetmeyebilir. Çok iyi besleniyor ama çok kötü uyuyor olabilirsiniz. Ya da çok iyi spor yapıyor ama beslenmenizi düzene sokamıyor olabilirsiniz. Hepsini kontrol edin. Eksiklerinizi tamamlamak için uzmanlardan destek alın. Kendinize özel programlar edinin. 

Dünyada en sık teşhis edilen kanser meme kanseri

Dünya genelinde meme kanseri, en sık teşhis edilen kanser türü olarak görünüyor. Meme kanseri teşhisi konan kadınların çoğu 50 yaşın üzerinde, ancak daha genç kadınlar da meme kanserine yakalanabiliyor. Her 7 kadından yaklaşık 1'ine yaşamları boyunca meme kanseri teşhisi konuyor. Meme kanseri, erken bir aşamada tespit edilirse iyileşme şansı yüksek. Bu nedenle, kadınların memelerinde herhangi bir değişiklik olup olmadığını düzenli olarak kontrol etmeleri ve her değişikliği her zaman bir hekime muayene ettirmeleri büyük önem taşıyor.

Yumurtalık kanseri üreme organı kanserleri içinde en ölümcül olanı

Yumurtalık kanserleri ise dünyada kadınlarda en sık görülen 7. kanser ve yılda 314 bin kadına yumurtalık kanseri tanısı koyuluyor. Gelişmiş ülkelerde her 100 bin kadının 7’sinde, geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerde ise 6’sında yumurtalık kanseri görülüyor. Başka bir açıdan bakıldığında 40 yaş üzerinde her 100 kadının 1,4’üne yumurtalık kanseri tanısı koyuluyor. Yumurtalık kanserlerinin en önemli özelliği bunların yüzde 70-75’inin tanı koyulduğu zaman ileri evrelerde olması. Ayrıca yumurtalık kanseri üreme organı kanserleri içinde en ölümcül olanı ve tüm üreme organ kanserlerine bağlı ölümlerin yarısından fazlası bu kansere bağlı. 

Türk Tıbbi Onkoloji Derneği (TTOD), tüm dünyada en sık görülen ve en ölümcül kanser çeşitleri arasında yer alan meme ve yumurtalık kanserlerine karşı farkındalığı artırmak için AstraZeneca’nın koşulsuz desteği, oyuncu ve heykeltıraş Arzum Onan’ın elçiliğinde “Kontrol Sende Cevabı Gende” platformunu hayata geçirdi. cevabigende.com adresinden ulaşılabilen web sitesindeki anketleri dolduran ziyaretçiler, meme ve yumurtalık kanseri riski taşıyıp taşımadıklarına ve bu risk faktörlerinin hangilerine maruz kaldıklarına dair fikir edinebiliyorlar. Doldurdukları anketler sonucunda bu kanserlerin risklerine dair bilgilendirilen ziyaretçiler, sonrasında risk faktörlerinin azaltılabilmesine yönelik önerilerin bulunduğu kaynaklara yönlendiriliyorlar. Sitede her iki kansere dair belirtiler, risk faktörleri, yaygınlık gibi yararlı bilgilerin yanı sıra sıkça yöneltilen soruların yanıtları da yer alıyor.

'KADINLARI BİLGİLENDİRMEYİ HEDEFLİYORUZ'

Projenin tanıtım toplantısında konuşan Türk Tıbbi Onkoloji Derneği Başkan Yardımcısı ve Gelecek Başkanı Prof. Dr. Nuri Karadurmuş, meme kanserine dikkat çektiği konuşmasında, “Çalışmalar 50 yaş üzerinde olan kadınlarda meme kanseri görülme sıklığının, 50 yaş altında olan kadınlardan 4 kat daha fazla olduğunu söylüyor. Ailede birinci derece yakınlarında meme kanseri olan kişilerde, meme kanserine yakalanma olasılığı, ailesinde meme kanseri olmayan kadınlara göre 2 kat daha fazla.  Rakamların da gösterdiği üzere Türkiye ve dünya için büyük bir sağlık problemi oluşturan meme kanseriyle mücadele kritik önemde. Meme ve yumurtalık kanserleri hakkında bilgi sahibi olmak erken tanı açısından da büyük bir avantaj sağlıyor. Bu platform ile kadınları meme ve yumurtalık kanserleri hakkında bilgilendirmeyi ve bilinçlendirmeyi hedefliyoruz. Bu platform, kadınları doğru bilgilerle donatmanın yanı sıra meme ve yumurtalık kanserinde kendi risk faktörlerini öğrenebilecekleri kapsamlı anketler de içeriyor. Bu anketler, kadınların risk faktörlerini anlamalarına ve gerekirse kontrolü ele alarak bazı risk faktörlerini hayatlarından çıkarma kararı vermelerine de yardımcı oluyor” dedi.

Konuşmasında yumurtalık kanseri hakkında ilgi çekici bilgilere değinen Türk Tıbbi Onkoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Gökşen İnanç İmamoğlu “Vücuttaki her hücrenin düzenli bir çoğalma veya bölünme düzeni var. Bu bölünme düzeni hücrelerin genetik kontrolü altında. Çeşitli nedenler ile bölünmeyi önleyen genlerin etkisinin azalması ve bölünmeyi artıran genlerin etkisinin artması hücrelerin kısa zamanda çok sayıda kontrolsüz çoğalmasına neden oluyor. Kontrolsüz çoğalma sonunda tümöre ait kitleler meydana geliyor ve kaynaklandığı organın yapısını bozuyor. Bu durum kanser olarak tanımlanıyor. Eğer kanser yumurtalıklarda görülüyorsa buna yumurtalık kanseri diyoruz. Yumurtalık kanseri dünyada kadınlarda en sık görülen 7. kanser ve en çok ölüme neden olan kanserler arasında da 8. sırada. Dünyada yılda 314 bin kadına yumurtalık kanseri tanısı koyuluyor, bu kadınların 207 bini bu hastalıktan dolayı ölüyor. Peki bu konuda ne yapabiliriz? Burada ilk iş elbette kadınlara düşüyor: 'Kontrolü ele almak.' Biz de ‘Kontrol Sende Cevabı Gende’ projesini bu vizyonla oluşturduk. Bu projeyle, meme ve yumurtalık kanseriyle mücadelede yeni bir sayfa açıyoruz. Bilgiye dayalı, farkındalığı artırıcı ve bu kanserler hakkında kontrole teşvik ederek 'kontrol sende' dediğimiz bu proje kapsamında; meme ve yumurtalık kanseri ile ilgili bilgi kaynağı sunan cevabigende.com web sitesini hayata geçirmekten büyük mutluluk duyuyoruz. Platform ile kadınları sağlıkları üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmaya ve anketler aracılığıyla risk faktörleri hakkında bilgi sahibi olmaya çağırıyoruz. Meme ve yumurtalık kanserine karşı kadınlarla omuz omuza duran herkese gönülden teşekkür ediyorum” şeklinde konuştu.

Meme ve yumurtalık kanserleri ile ilgili farkındalık çalışmalarına destek vermek amacıyla proje elçiliğini yapan oyuncu ve heykeltıraş Arzum Onan da konuyla ilgili şunları söyledi: ''Şunu hiçbir zaman unutmamalıyız. Bu platformdaki verilerin her biri sadece sayılardan ibaret değil. Bir anne, bir kız, bir kız kardeş, arkadaş, hala, teyze… Her rakam bir yaşamı temsil ediyor. Elçiliğini yapmaktan onur ve mutluluk duyduğum bu platform ile bu hastalıklarla mücadele yolculuğunda, umudun ışığını birlikte yakacağımıza inanıyorum. Bu platform üzerinden kadınların sadece bilinçlenmesine destek vermekle kalmıyor aynı zamanda onları sağlıklarının ve kaderlerinin kontrolünü ellerine almaya da davet ediyoruz. Platformumuz hem bir web sayfası ve bilgi platformu hem de bir umut kaynağı ve harekete geçme çağrısıdır. Tüm kadınları platformumuzu ziyaret ederek bu hastalıklarla ilişkili riskleri taşıyıp taşımadıklarını öğrenmeye davet ediyorum.” 

BESLENME UZMANLARINDAN DESTEK ŞART

Bu haber kontrolü artırdığı için iyi olacak gibi. Burada risk altında olsun olmasın herkesin beslenme konusuna yeterince önem vermesi lazım. Sağlıklı beslenme konusunda eğitimlerin artması, ailede risk olan kanser riski yüksek olan kişilere beslenme eğitimi desteği verilmesi, mutlaka beslenme uzmanlarından çalışan bir ekibin de projeye dahil olması gerekiyor. Umarım yakında bu haber de gelir. 

Kansere karşı savaşan 14 besin 

    1. Brokoli

    2. Havuç

    3. Kuru baklagiller

    4. Kuruyemişler

    5. Çilek, böğürtlen, dut, yabanmersini (bery grubu) 

    6. Zeytinyağı

    7. Zerdeçal

    8. Turunçgiller (Portakal, mandalina, greyfurt) 

    9. Domates

    10. Keten tohumu

    11. Soğan-sarımsak

    12. Pancar

    13. Lahana 

    14. Ispanak