Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Halk Çoğunluğu Oluşumu Seziyor...
PENCERE
İLHAN SELÇUK
Halk Çoğunluğu
Oluşumu Seziyor...
Dostum sordu:
- Ne oluyor?..
Dedim ki:
- Oldu bile...
Merakla yüzüme baktı, herkesin için için sezdiği, ama yüksek sesle dile getirmekten kaçındığı değişimi, o da ayrımsamıştı; ama birinin yüksek sesle gerçeği söylemesini bekliyordu.
Gerçek, ancak sözle ya da yazıyla açıklandığı zaman algılanabilir.
Üsteledi dostum:
- Ne oldu?.. Bir şeyler değişiyor gibi; ama tam anlamında kavranamıyor; nedir dönüşen?..
- Devlet değişiyor.
- Nasıl?..
- 1923’ten İkinci Dünya Savaşı’na dek “devrimci devlet” vardı.
- Sonra?..
- İkinci Dünya Savaşı’ndan 1991’e değin yaşanan süreçte karşıdevrimci devlet...
- Daha sonra?..
-1991’den sonra dünya dengeleri değişince yeni bir devlete doğru dümen kırdık...
*
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Türkiye, Batı Bloku’na katıldı. Ancak bu katılım karşıdevrimin işine yaradı. Avrupa’da demokrasi sola açılışla kurulmuştu; bizde çok partili rejim “sola kapalı-sağa açık” bir yasaklar rejimine dönüştü. Türkiye’de kırk yıl “Cadı Kazanı” kaynatıldı, devlet irticayı “komünizme karşı panzehir” diye desteklemeye başladı; aydınlar düşman sayıldı; solcu “potansiyel komünist” idi.
Soğuk Savaş’ın koşullarında “1923 Aydınlanma Devrimi”yle kurulan laik cumhuriyet yok edilecekken, Sovyetler yıkıldı; komünizm “tehlike” olmaktan çıktı; yarım yüzyıldan beri “Soğuk Savaş” koşullarına göre konuşlanan devlet anlayışı boşluğa düştü.
Dostum sordu:
- Ne zaman oldu bu?..
- Koşulların değişmesiyle değişimin algılanması arasındaki süreç yaşanıyor.
- Bu oluşumun bilincinde miyiz?..
- Kimisi sezinliyor, kimisi eski değer yargılarının güdümünde yaşıyor. Hiçbir şey değişmemiş gibi düşünen, yazan, çizen, politika yapmaya çalışan çok kişi var; karmaşa ya da kargaşa bu yüzden...
- Peki, devletteki değişimin dışavurumu ne zaman tümüyle yaşama yansıyacak?..
- Kolay değil!.. Soğuk Savaş’ta komünizme karşı “ileri karakol” olarak kullanılıyorduk; Amerika’nın “Yeşil Kuşak” kuramı “Türk-İslam Sentezi”yle devlet ideolojisine dönüştürülmüştü; irtica, devlet eliyle desteklendiği için yükseldi; ama bu desteğin çekilmesiyle dinciliğin inişe geçmesi arasında yine bir zaman dilimi yaşanacak... Çünkü İkinci Dünya Savaşı’ndan 1991’e değin devlet gücünü arkasına alan irtica, yarım yüzyıldan beri kurumlaştı; ekonomik altyapısını kurdu. Bu kurumlaşma ve yapısallaşmadan toplum kolayca arınamaz; devlet örgütünün bile temizlenmesi zaman alacaktır.
*
Laik cumhuriyetin tazelenmesi bu kez demokrasiyi de kurumlaştıracak... Halk çoğunluğu bu gidişatı sezdi...
Liderler ne zaman ayrımsayacak?..
(22 Nisan 1998 tarihli yazısı)
Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Karga videosu sosyal medyada viral olmuştu!
- Öğretmenlik meslek kanunu taslağı...
- Atatürk'ün kullandığı parfümden üretti!
- Minikler Cumhuriyet'in ilanını gazete dağıtarak duyurdu
- Şok İddialar! Oktan Keleş: TUSAŞ Saldırısının Arkasında
- Bu kadarı pes! Çöp evden 10 kamyon çöp çıktı
- Prof. Dr. İlber Ortaylı'dan Antalya'ya turizm eleştirisi
- FETÖ elebaşısı Fethullah Gülen öldü
- Eğitimde sorunlar çığ gibi büyüyor! Öğrenciler aç, okull
- ABD seçimleri dünyayı nasıl etkileyecek?
En Çok Okunan Haberler
- Kayyumdan ilk fotoğraf
- AKP'li Şamil Tayyar'dan yandaş medyaya tepki
- Polis engelledi, Özel yurttaşlara çağrı yaptı
- Ahmet Özer'in gözaltına alındığı görüntüler ortaya çıktı
- Esenyurt Belediyesi'ne kayyum!
- Özgür Özel Esenyurt'ta konuşacak
- Mansur Yavaş'tan ilk 'Ahmet Özer' tepkisi
- Akşener’den kayınbiraderi hakkında suç duyurusu
- Tepkili veliler şikâyet etti
- Yurttaşlar Özel'in Demirtaş ziyaretini nasıl karşıladı?