Doğa, çevre, tarih; Ege’nin değerleri
Mehmet Şakir Örs
Son Köşe Yazıları

Doğa, çevre, tarih; Ege’nin değerleri

07.06.2024 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

Dünya Çevre Günü ve Haftası’nın kutlandığı bugünlerde, Ege’de çevre mücadelesi ile ilgili gelişmeler öne çıkıyor. Ege’nin hemen her yöresinden, doğa-çevre-tarım sorunları ve direnişleri haberleri ardı ardına geliyor.

ÇEVRE GÜNÜ-HAFTASI VE EGE

Ege’nin farklı yörelerinde insanlarımız; doğayı, çevreyi, toprağı, tarımı, yaşam alanlarını korumak ve savunmak adına alanlara çıkıyorlar. Kazdağları’ndan Akbelen’e uzanan ve giderek daha da harlanan bir çevre direnişi ateşi, hayatın içinde büyüyor, güçleniyor. Ege’den yükselen bu mücadele ateşi, giderek Tüm Anadolu’yu etkisi altına alıyor.

Tarım alanlarının korunması mücadelesi, aynı zamanda adeta bir ‘Anadolu aydınlanması’na dönüşüyor. Çevre mücadelesinin o ışıltılı aydınlığı ortalığı kaplıyor, tüm Anadolu’yu sarıp sarmalıyor! Günümüz koşullarında yeşil doğa, doğal çevre, bilinçli tarımsal üretim ve sağlıklı gıda gibi değerlerin önemi daha iyi anlaşılıyor, daha çok kavranıyor. Buna karşın, kısa erimli ve dar çıkarları için, bütün bu değerlerin önemini kavrayamayan ya da kavramak istemeyenler de var. İşte bu çevrelerden yaşam alanlarına yönelen olumsuzluklara, müdahalelere ve tehdide karşın, yurttaşlarımız her yerde ayağa kalkıyorlar! Çevreyi, doğayı, tarihi, toprağı ve tarım alanlarını savunuyorlar.

JES’LER, HES’LER, MADEN-TAŞ OCAKLARI

Tarımsal alanlara yönelik tehdit, en çok jeotermal ve hidroelektrik enerji santrali tesislerinin

kurulmak istendiği alanlarda ortaya çıkıyor. Birçok yörede bu tesisler en verimli tarım alanlarına kurulmak isteniyor. Örneğin Ege Bölgesi’nde, üreticinin ‘sarı altın’ı olarak kabul edilen çekirdeksiz üzümün üretildiği Gediz Ovası; incir, pamuk, zeytin diyarı olarak bilinen Küçük ve Büyük Menderes ile Bakırçay havzaları ve Körfez yöresinde var olan tarım arazileri; böylesi somut bir tehdit altında bulunuyor. Üretim yöreleri için bir başka önemli tehdit; maden aramak ve çıkarmak, taş ocağı oluşturmak bahaneleriyle tarım alanlarına müdahale edilmesi. Bu olumsuz durum, verimli ve sulak çok geniş tarım arazilerinin işgal edilmesini ve giderek yok olması tehlikesini beraberinde getiriyor. Elbette bir de betonlaşma tehlikesi var. Özellikle son dönemde, kent çeperlerinde, kentlere yakın konumda bulunan tarım alanlarında, geniş ölçekte imar yağması ve betonlaşma yaşanıyor.

Başta ülkenin birinci partisi CHP olmak üzere, muhalefetin de çevre hareketlerinden önemli dersler çıkarması gerektiğini düşünüyoruz. Unutulmamalıdır ki doğayı, çevreyi, toprağı savunmak, aynı zamanda vatanı ve hayatı savunmaktır. Tüm yönleriyle yurtsever, haksever ve demokratik bir tavırdır. Ülkemizde demokrasi bilincinin gelişip güçlenmesine de katkı yapmaktadır. Dolayısıyla, günümüzde çevre mücadelesi, aynı zamanda aydınlanma ve demokrasi mücadelesinin de önemli bir bileşenidir. Ayrıca, yeni dönemin, etkili bir toplumsal / siyasal mücadele dinamiği olmaya da aday görünmektedir. İşte tüm bu nedenlerle, çevre mücadeleleri daha çok sahiplenilmeli ve desteklenmelidir.

***

ÇİFTÇİ EYLEMLERİ YAYGINLAŞIYOR

Tarımda sorunlar ağırlaştıkça ve kırsal kesimde çözülme arttıkça, üreticilerin tepkileri de yükseliyor. Avrupa’da başlayan çiftçi eylemleri giderek ülkemize de yansıyor.

ÇİFTÇİLER AYAKTA!

Avrupa Parlamentosu (AP) seçimleri öncesinde, Avrupalı çiftçiler bir kez daha ayağa kalktılar. Traktörlerle yolları kesip, neredeyse sınırları bile kapattılar. Fransa ve İtalya’da çiftçiler, iki ülke arasındaki sınırı iki taraftan traktörlerle keserek sorunlarına dikkat çektiler. Belçika’nın başkenti Brüksel’de kent meydanlarına, caddelerine çıktılar. Çiftçiler, siyasetçilerden sorunlarına ilgi ve taleplerine çözüm bekliyorlar.

Tarımsal üretimdeki maliyet artışlarından yakınan üreticilerin bir önemli beklentisi ve talebi de, alımlarda yerli ürünlere öncelik ve ağırlık verilmesi. Alım güçlerinin düşmesinden yakınan çiftçiler, tarım kesimine yönelik vergi artışlarından da yakınıyorlar. Benzeri sorunlar ve talepler, elbette bizim çiftçilerimiz için de geçerli.

RİZE’DEN DENİZLİ’YE

Doğrusu aynı yakınmalar ve talepler ülkemizde de yükseliyor. Örneğin TMO hâlâ buğday alım fiyatını açıklamadı. Piyasa fiyatlarıyla bir kilo buğdaya bir ekmek bile alamayan üreticiler, doğal olarak tepki gösteriyorlar. Rize’de CHP’nin düzenlediği çay mitingine katılan üreticiler, 17 liralık çay alım fiyatını alanlarda protesto ediyorlar. Doğu Karadeniz’in çay üretim yörelerinde çaylarını döküp yakan çay üreticileri, CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in kendilerine sahip çıkması ve meydanlarda seslendirmesiyle, çaya 25 lira alım fiyatı istiyorlar.

Denizli’nin Çal ve Çivril ilçelerinde de sulama bedellerinin artmasını protesto eden çiftçiler traktörleriyle alanlara çıktılar. İlçe merkezlerinin meydanlarını trafiğe kapattılar. Öyle anlaşılıyor ki bu hareketlenmeler giderek daha da yaygınlaşacak. Önümüzdeki dönemde, siyasal ve toplumsal muhalefetin, çiftçilerin bu haklı taleplerine ve mücadelelerine daha çok sahip çıkması gerektiğini düşünüyoruz.   

***

61 YILLIK HASRET NÂZIM HİKMET

31 Mart yerel seçmi sonrasının umutlu Türkiye’sinde, bu yılki Nâzım Hikmet anmaları sanki biraz daha farklıydı. Büyük ustanın umut ve coşku dolu şiirleriyle yetişen kuşaklar, yıllardır bilinçlerinde ve yüreklerinde biriken coşkuyu, heyecanı, anma etkinliklerine yansıttılar.

İZMİR VE NÂZIM

Şiirin, edebiyatın ve toplumsal mücadelenin büyük ustası Nâzım Hikmet, kaçaklık günlerinde yaşadığı İzmir’i ve bu aydınlık kentin o dönemlerdeki toplumsal kavgasını, ‘Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim’ romanında ne de güzel anlatır. İzmir’in toplumsal mücadele tarihinde Nâzım Hikmet'in de ayak izleri vardır…

İşte bu izleri günümüzde takip edenler, İzmir’de görkemli bir anma töreni gerçekleştirdiler. Gazetemiz yazarı, şair Ataol Behramoğlu’nun da konuşmacı olarak katıldığı etkinlikte; şiirler okundu, şarkılar söylendi ve konuşmalar yapıldı. Kısacası, İzmir ve ilçelerinde yapılan anmalar, büyük ustanın emeğine ve mücadelesine yakışan etkinlikler oldu.

61 YIL SONRA

Bu dönemdeki anma etkinlikleri, elbette yalnızca İzmir ve ilçeleri ile sınırlı değildi. Balıkesir’den Denizli’ye ve Aydın’dan Muğla’ya kadar uzanan birçok Ege il ve ilçesinde anma etkinliği yapıldı. Bu etkinlikler içinde, özellikle 31 Mart yerel seçiminde CHP’li adaylarca yeni kazanılan kentlerdeki törenler daha da anlamlı ve coşkulu oldu.

Hele Nâzım’ın vefatından sonraki dönemde hep sağcı başkanlar tarafından yönetilmiş Manisa’da, ilk kez yerel yönetim eliyle Nâzım Hikmet’in anılmış olması dikkat çekti. 61 yıl sonra, edebiyatın ve toplumsal mücadelenin büyük ustası Nâzım Hikmet’i ananları, biz de yürekten kutluyoruz. Bu görkemli etkinliklere katılan, emek ve katkı sunan herkese içtenlikle teşekkür ediyoruz.   

Yazarın Son Yazıları

Egeliler ‘Hadi gari’ diyor!

Ege ve Egeli ile özdeşleşmiş bir ifade vardır. Egeliler günlük yaşamda çok sık “Hadi gari” sözcüklerini kullanırlar. Bu ifade, içinde bulunulan duruma göre bazen bir hayret ifadesidir bazen de bir hareketlenme çağrısıdır.

Devamını Oku
05.12.2025
Halkın bütçesi

Bütçe görüşmeleri ve tartışmaları, ekonomi-politik değerlendirmeler açısından büyük önem taşır.

Devamını Oku
02.12.2025
CHP kurultayı ve Ege

Cumhuriyetin kurucu ve ülkemizin birinci partisi Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) 39. olağan kurultayı, bugün Ankara’da toplanıyor. 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde neredeyse bütün Batı Anadolu’yu CHP kırmızısına boyayan Egeli seçmenlerle CHP arasında çok köklü ve güçlü bağlar var.

Devamını Oku
28.11.2025
Umut ve direniş kurultayı

Günlerdir İBB iddianamesini ve CHP’ye yönelik yargısal kuşatmayı tartışıyoruz.

Devamını Oku
25.11.2025
Ekolojik yaşam savunucuları

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP30) Brezilya Belem’de çalışmalarını sürdürürken ülkemizin ekolojik yaşam savunucuları da alanlara çıkıyorlar.

Devamını Oku
21.11.2025
Umudu örgütlemek ve büyütmek

Küresel kapitalizmin neden olduğu ve otoriter siyaset anlayışlarının daha da ağırlaştırdığı iktisadi ve siyasal bunalımlar, bütün dünyada katmerlenerek devam ediyor.

Devamını Oku
18.11.2025
Asfalyalar atmasın!

Kış mevsimi kendini hissettirmeye başladı. Kış mevsiminin oldukça zor ve zorlu koşulları var. Öncelikle ısınma ve giyinme giderleri dar gelirli ailelerin belini büküyor. İçinde bulunduğumuz koşullarda elektrikle ısınmaya çalışmak, aile bütçeleri açısından başlı başına bir yıkım haline geliyor.

Devamını Oku
14.11.2025
Küresel adaletsizlik ve otoriterlik

Emperyalizme karşı duruşun ve mücadelenin simgesi, Kurtuluş Savaşı’nın önderi Mustafa Kemal Atatürk’ü; vefatının 87. yılında saygıyla andık, anıyoruz.

Devamını Oku
11.11.2025
Yerele darbe!

Bir zamanlar yereli güçlendireceğiz, yereli daha çok yetkilendireceğiz diyerek iktidara gelenler, son dönemde tam tersi işlere yöneliyorlar.

Devamını Oku
07.11.2025
CHP ile uğraşmayı bırakın!

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ilk genel başkanı olduğu CHP, Cumhuriyetin kurucu ve ülkemizin birinci partisi.

Devamını Oku
04.11.2025
Doğa ve iklim uyarıyor!

Son dönemde doğa ve iklim koşullarındaki gelişmeler, değişimler günlük hayatımızı derinden etkilemeye başladı. Deprem tehlikesi ve iklim krizi artık hepimizi daha çok ilgilendiriyor. İzmir ve Ege Bölgesi de bütün bu gelişmelerden alabildiğine etkileniyor.

Devamını Oku
31.10.2025
Cumhuriyet ve demokrasi

Demokrasi, Cumhuriyetle birlikte düşünülmesi ve birlikte anılması gereken çoğulcu, halkçı yönetsel sistemdir, anlayıştır. Her ikisi de birbirini bütünler ve tamamlar.

Devamını Oku
28.10.2025
Ege’nin Cumhuriyet sevdası

Yeni bir Cumhuriyet bayramı kutlaması daha yaklaşıyor. Başta Ege ve Egeliler olmak üzere bütün halkımız, Cumhuriyetin 102. yaşını coşkuyla kutlamaya hazırlanıyor.

Devamını Oku
24.10.2025
‘Asgari’ hayatlar

Yıl sonu yaklaşırken çalışanların ve emeklilerin büyük çoğunluğunu yeni yıl maaş artışlarının telaşı sarar.

Devamını Oku
21.10.2025
Tarım ve gıda, temel sorun

Dün 16 Ekim Dünya Gıda Günü’ydü. Bu anlamlı gün nedeniyle uzmanlar ve ilgili kuruluşlar konuyla ilgili açıklamalar yaptılar.

Devamını Oku
17.10.2025
‘Metal fırtına’

Türkiye’nin emek tarihinde metal emekçilerinin çok ayrı bir yeri vardır.

Devamını Oku
14.10.2025
CHP’de il kongrelerinden olağan kurultaya

Türkiye’nin kurucu-ülkenin 1. partisi Cumhuriyet Halk Partisi, kongreler ve kurultay sürecini yaşıyor. Önce mahalle delegelerinin seçimi ile başlayan süreç, ilçe kongreleri ile devam etti. Şimdi sırada il kongreleri var.

Devamını Oku
10.10.2025
Halk siyaseti

TBMM’nin açılışı sonrasında ortaya çıkan fotoğraflar, siyaset çevrelerinde tartışılmaya devam ediyor.

Devamını Oku
07.10.2025
Halk silkeleniyor!

İktidarın muhalif belediyeleri yönetsel açıdan kuşatması ve mali olarak silkelemesinin faturası doğrudan halka çıkıyor. Muhalif belediye başkanlarınca yönetilen kentlerde yaşayanlar, bu silkelemelerden alabildiğine etkileniyorlar.

Devamını Oku
03.10.2025
Derin yoksulluk

Ülkemizde büyük çoğunluğun temel gündemini ekonomik sorunlar oluşturuyor.

Devamını Oku
30.09.2025
Toprağıma, zeytinime dokunma!

Ege’de çevre sorunları ile birlikte çevre mücadelesi de büyüyor. Özellikle Muğla yöresinde kömür ve maden çıkarma amaçlı doğaya müdahaleler sürüyor. Ege’nin simge ağacı zeytin başta olmak üzere tarım ve orman alanları zarar görüyor. Verimli tarım toprakları yok ediliyor.

Devamını Oku
26.09.2025
‘Ev-Genç’liler!

Geçmiş dönemlerde siyasal ve toplumsal alanlarda gençlikten söz edilirken usa önce “Dev-Genç” gelirdi.

Devamını Oku
23.09.2025
Üreticiye darbe üstüne darbe!

İçinde bulunduğumuz aylar, Ege’nin tarım kesiminde hasat dönemidir.

Devamını Oku
19.09.2025
Siyasal direniş

Ülke ve halk olarak çok ilginç günlerden geçiyoruz.

Devamını Oku
16.09.2025
İktidar, İzmir’e kör ve sağır!

Ülkemiz genel anlamda zor ve zorlu bir dönemden geçiyor. Başta siyasal ve toplumsal gerginlikler olmak üzere, pek çok sorun halkı olumsuz etkiliyor. Ekonomik-sosyal sorunların dayanılmaz ağırlığı, yurttaş çoğunluğunun günlük yaşamını adeta bir cendereye dönüştürüyor.

Devamını Oku
12.09.2025
Yeniden kurtuluş ve kuruluş

Bugün 9 Eylül İzmir’in kurtuluş günü

Devamını Oku
09.09.2025
‘Uçun kuşlar uçun İzmir’e doğru...’

Güz döneminin başlangıcı olan eylül ayını doğrusu çok severiz. Yaz aylarının aşırı sıcağından, rehavetinden, tatil havasından çıkışı ifade eder.

Devamını Oku
05.09.2025
Barış arayışı ve mücadelesi

30 Ağustos Ulusal Bağımsızlık Günü ile 1 Eylül Dünya Barış Günü’nü ardı ardına kutladık. Ulusal Kurtuluş Savaşı ile bağımsızlığını kazanmış ve Cumhuriyeti kurmuş bir ülkenin yurttaşları olarak ulusal bağımsızlık ve barış günlerini birlikte kutluyor ve ortaklaşa sahipleniyoruz.

Devamını Oku
02.09.2025
İzmir Fuarı, Cumhuriyetin halk okuluydu

İşte yine İzmir’in “fuar günleri” geldi. Bizler, İzmirliler olarak bir İzmir Enternasyonal Fuarı’na (İEF) daha ulaşmanın sevincini yaşıyoruz.

Devamını Oku
29.08.2025
‘Daima Demokrasi’

Dünyada otoriter liderler arttıkça ve otoriterlik tırmandıkça, demokrasinin değeri-önemi daha iyi anlaşılıyor.

Devamını Oku
26.08.2025
Aydın’da yeni dönem

Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu’nun CHP’den istifa edip iktidar partisine geçmesinin yankıları sürüyor.

Devamını Oku
22.08.2025
Emek vurgunu!

Ülkemizde emeğiyle, alın teriyle geçinmek zorunda olan geniş toplumsal kesimler, en zor ve zorlu dönemi yaşıyorlar.

Devamını Oku
19.08.2025
‘Üzüm bizim canımız...’

‘Üzüm bizim canımız...’

Devamını Oku
15.08.2025
CHP'de örgütsel yenilenme

Cumhuriyet Halk Partisi’nde (CHP) kongreler-kurultay süreci başlıyor.

Devamını Oku
12.08.2025
CHP, Ege’de yeni döneme hazırlanıyor

CHP, Ege’de yeni döneme hazırlanıyor

Devamını Oku
08.08.2025
Mağduristan!

Bu iktidar döneminde, toplumda geniş kapsamlı mağduriyetler oluştu ve çok sayıda mağdur yaratıldı. Türkiye bir bakıma mağdurlar ülkesi oldu ve adeta “Mağduristan”a dönüştü! Üstelik son yıllarda mağduriyetler ve mağdurlar daha da artıyor.

Devamını Oku
05.08.2025
‘Susuz Yaz’

‘Susuz Yaz’

Devamını Oku
01.08.2025
Emekçinin, emeklinin çığlığı!

Ülkemizde ekonomik ve sosyal koşullar giderek ağırlaşıyor. Emekçiler ve emekliler için yaşam her geçen gün daha da çekilmez hale geliyor. Dar gelirli ve yoksul yurttaşlar, hayatın zorlukları ile başa çıkmakta zorlanıyorlar.

Devamını Oku
29.07.2025
Tarıma, tarımcıya vuran vurana!

Tarıma, tarımcıya vuran vurana!

Devamını Oku
25.07.2025
İktidarın açmazı

Siyasi iktidar, son dönemde izlediği politikalarla, başta kendi tabanı olmak üzere tüm seçmenlerin kafasını karıştırıyor.

Devamını Oku
22.07.2025