Ülkecek çok zengin olduğumuzu geçen hafta bir kez daha anladık. Bakmayın ekonomik krizin çoluk çocuk herkesi ezip geçtiği haberlerine... Dışarısı bizi kıskanır halde. Paramız olmasa böylesine saçıp savurur muyduk yoksa!... Ama işte ah şu Sayıştaş raporları yok mu!... Bir kez daha kamuda kaynakların nasıl buhar olduğunu, yapılan usulsüzlükleri, dev faturaların yurttaşa çıkarıldığını gözümüze soktu. Her ne kadar iktidar cephesinin kurumun şeffaflık, hesap verilebilirlilik ilkesine yönelik sansürleme çabaları olsa da yine raporlar verileri gizleyemedi.

Geçen hafta Ankara büromuzun harıl harıl raporları inceleyerek aktardığı haberlerden bazıları şöyleydi: Sayıştay’ın Cumhurbaşkanlığı 2022 Yılı Denetim Raporu’na göre Saray’a geçen yıl bütçe yasası ile 3.8 milyar TL ödenek tahsis edildi. Yıl içinde eklenen ve düşülen ödenekler sonucunda yılsonu ödeneği 5.6 milyar TL oldu. Tasarruf konusunu zaten beklemiyorduk ama bari birkaç bin ayıp olmasın diye bütçede kaldı denilseydi... Yok olmamış, enflasyon Saray’ı da vurmuş belli!... Rapordan öğrendik ki 5.6 milyar TL’lik ödeneğin tamamı harcanmış. Mustafa Çakır imzalı haberde, 2022’de Cumhurbaşkanlığı’nın personel giderlerinin 613.4 milyon, mal ve hizmet alım giderlerinin 2.8 milyar, cari transferlerin 964.9 milyon, amortisman giderlerinin 216.8 milyon, ilk madde ve malzeme giderlerinin 223.8 milyon, proje kapsamında yapılan cari giderlerin 773.4 milyon olduğu belirtiliyordu. Bilançodaki taşıtlar hesabı ise 1.2 milyardı. Haberde dikkat çekilen unsurlardan biri de 2021 raporunda yiyecek içecekten temizleme ekipmanları tutarına kadar birçok ayrıntıya yer verilirken 2022’de sadece genel toplamlarla yetinildiğiydi.

FATURA YURTTAŞA

Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM) raporunda, kamuya ağır yük getiren yap işlet devret projelerinin 2022 maliyeti de ortaya çıktı. Cari transferler kapsamında yapılan 36.4 milyar TL harcamanın 36.3 milyar TL’sinin yap işlet devret projeleri için yapılan garanti ödemelerinden kaynaklandığı belirtildi. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) raporuna göre de ihale ve doğrudan temin yoluyla yapılan alımlarda kamu ihale mevzuatına aykırı işlemler yapılmıştı.

AKP döneminin özelleştirme şampiyonlarından elektrik dağıtımda ise şirketlerin Türkiye Elektrik İletim AŞ’ye (TEİAŞ) olan borçlarını zamanında ödemediği ortaya çıktı. TEİAŞ’ın geçen yıl yaklaşık 9.5 milyar TL zarar ettiği iddia ediliyor. Bu zararın faturasının adresi ise yine yurttaş.

Merve Kılıç imzalı bir diğer Sayıştay raporu haberine göre şehir hastanelerindeki usulsüzlükler sürüyor. Aytunç Ürkmez ise raporların Konya Teknik Üniversitesi’nde kurul ve komisyon görevlendirmeleri sonucunda ücretlerin üniversite döner sermayesine değil, kişilerin hesabına yatırıldığını, Hitit Üniversitesi’nin ortaklarından olduğu teknokent şirketinin sermaye payının izlendiği hesap ile Ticaret Sicil Gazetesi’nde bu payın karşılığı olan tutar arasında 634 bin liralık fark olduğunu gösterdiğini aktardı.

ÖNLÜK DAYATMASI

Geçen hafta gündeme damga vuran haberlerden biri de imam hatip lisesinden 17 yaşındaki bir öğrencinin Atatürk’e yönelik rezil hareketi ve hakaretiyle birlikte bir kez daha gericilerin çocukların beynini nasıl yıkadığıydı. Sefa Uyar imzalı, “Kindar nesil böyle yetişti” başlıklı haberde bu sürece nasıl gelindiği anlatılıyordu. Karma eğitimi hedef alan girişimler, okullara imam gönderme projesi bir yandan sürerken eğitim şefi Figen Atalay’ın “Önlük dayatması” haberi de üstüne geldi. Milli Eğitim Bakanlığı’nın öğretmenlere beyaz önlük giyilmesi yönünde geçen haftalarda yaptığı çıkışın hedefinde özellikle kadın öğretmenlerin kıyafetleri olduğu yorumları yapılıyor. Eğitim bakanı şimdi bu girişimi bir adım ileri götürerek 24 Kasım Öğretmenler Günü’nde tüm öğretmenlere “önlük” hediye etmeye karar vermiş... Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyetin temel ilkelerini delmeye çalışıp “ümmet” söylemleriyle 100 sene önceye dönme hayalindekilere karşı toplum olarak uyanık olmak şart. Bu çerçevede yurt genelinde sivil toplum örgütlerinden sendikalara eylemler olduğunu, laik eğitim çağrılarının yapıldığını da hatırlatmakta fayda var.

Neyse ki içte dışta iç karartıcı haberlerin yanı sıra A Milli Kadın Voleybol Takımımız Japonya’da maç galibiyetleriyle 2024 Paris Olimpiyatları’nın vizesini aldı da yüzümüz güldü. Atatürk’ün kızları bir kez daha umutlarımızı yeşertti, ülkemizi gururlandırdı. 

‘CEHENNEMİN KAPILARI AÇILDI’

Küresel çapta ekonomik, siyasi, toplumsal uzlaşısızlıklara, adaletsizliklere uzanan sorunlarla boğuşup dururken geçen hafta New York’ta BM Genel Kurulu toplantıları vardı. Pek çok ülkeden liderler her yıl olduğu gibi BM kürsüsünden barışcıl, adil dünya düzeni için birbirlerine parmak sallayıp dersler verip durdu. Ancak barıştan dayanışmaya iklimden göç konusuna kapsamlı işbirliği bekleyen sorun başlıkları havada asılı kaldı. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in iklim krizine yönelik “İnsanlık cehennemin kapılarını açtı” ifadesi bile yeterli ilgiyi çekemedi... Zirvede hemen herkesin gündeminde BM’de reform çağrıları ilk sıradaydı. Ama nasıl bir reform derseniz, orası ayrı tartışma. Özellikle BM Güvenlik Konseyi’nin ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin’den oluşan beş daimi temsilcisinin veto hakkı konusu gündemde. Son dönemde özellikle Rusya ve Çin’e karşı Batı blokunun baskısı ortada. “Çok kutuplu dünya” söylemleri arasında yeni bloklaşmalarla birlikte hesaplaşma BM’ye de daha görünür şekilde kayıyor gibi.