Ukrayna’daki Rusya-NATO savaşı üçüncü ayına doğru ilerlerken geleceğe dönük olasılıkların arttığını görüyoruz.

24 Şubat’ta Rusya birliklerinin Ukrayna’nın Donbas bölgesine girmesiyle başlayan savaşta bütün tarafların beklentilerini hayata geçiremediği bir noktaya geldik. 

Rusya 5 Mart’a dek, Zelenski yönetimini devirip zaferini ilan edeceğini, yerine Moskova yanlısı bir yönetim getirebileceğini düşündü. 

ABD, NATO şemsiyesi altında, AB’yi yanına alarak Rusya’yı adım adım zayıflatacak bir dönemin başlayacağını düşündü.

Bunlar olmadı ama tarafların hedeflerinde de değişen bir şey olmadı.

***

Gelinen noktayı sütuna yatıralım...

Rusya’nın tarihteki böylesi olaylarda aldığı tavrı şöyle özetleyebiliriz:

Sonuç almak istiyorsan masrafı hesaplama! 

Yakın geçmişte Kafkaslar’dan Afganistan’a pek çok coğrafyada böyle hareket etti. Şimdi de Ukrayna’daki ilk hesaplar tutmadı diye geri adım atacağını düşünmemek gerekir. Zaten 9 Mayıs’a yönelik savaşın yeniden şiddetleneceğine ilişkin haberlerin nedeni de buydu.

Rusya an itibarıyla bir “Karadeniz ülkesi” haline gelmiştir. Novorossisk dahil olmak üzere Karadeniz’deki limanları bu unvanı almaya elverişli değildi. Daha savaşın ilk haftasında dikkat çektiğimiz gibi Rusya gözünü, nüfusunun önemli bir bölümü Rusça konuşan Odessa’ya dikmiş durumda. Kafasındaki “hayat sahası” haritasında Moldova’nın başkenti Kişinev de var.

Batı kaynaklı haberlerin aksine Putin’in Rus halkı içindeki kabulü düşmüyor, yükseldiği yönünde haberler var. Bunda ilk koltuğa oturduğu yıllardaki gibi en önemli etken Putin’in Rus halkına “onurunu” iade etmesi, “yeniden büyük devlet olduk” duygusunu vermesi.

Rusya, bu gözü karalıkla giderken ABD-NATO ne yapacak? 

Sorunun yanıtı basit:

Bugüne kadar yaptığını. 

NATO’nun kuruluşundaki varlık nedeni Sovyetler Birliği idi. Şimdi de yeni bir varlık nedeni buldu: Rusya’yı çökertmek! Bu hedefe ulaşıncaya kadar da Ukrayna’nın içinde ve dışında her türlü örgütlenmeyi yaptı, yapacak.

Uzun süren savaşlar o coğrafyada kimlik derinleşmelerine neden olur, pek çok millet oluşumu böyle gerçekleşir. Bu anlamda Ukrayna’nın genleri de bir bakıma yeniden oluşuyor. Bu oluşumun Rusya lehine mi Batı lehine mi evrileceğini şimdiden öngörmek çok zor. 

***

Şu aşamada kesin kazanan ya da kaybeden yok ama savaşa dolaylı-dolaysız katılmadan kazanmakta olan bir ülke var:

Çin...

ABD ile her alanda yarış halinde olan Çin, Rusya’nın pes etmemesini, ABD-NATO’yu yıpratmasını çıkarlarına uygun bulacaktır. Gidiş de bu yönde...

Günün sonunda en büyük acıyı Ukrayna halkı çekiyor. Kim kazanırsa kazansın Ukrayna halkı şimdiden bunun bedelini ödeyen taraf olacak. Başlıkta vurguladığımız gibi Ukrayna’nın önünde iki seçenek duruyor:

Rusya’nın Afganistanı mı?

ABD’nin Vietnamı mı?