1995 yılı yaz sonuydu. Her yıl planlı bir şekilde dünyanın bir coğrafyasını görme tutkum, beni o yaz Çin’e götürmüştü.

Döndüğüm günün akşamı tüm pencereleri açıp yorgunluğumu giderirken sabaha karşı bir kedi miyavlamasıyla uyandım.\n

Sabah sessizliğinde, dışarda bir kedinin sokakları insanlara devretmeden önceki beyliğidir diye düşündüm.\n

Az sonra miyavlamanın çok yakınımdan geldiğini fark ettim.\n

Işığı yaktım. Yatağımın hemen yanında bir kedi tişörtlerimden birinin üzerinde 4 yavru doğurmuş.\n

Bütün pencereleri açtığım için hangisini tercih etti, bilmiyorum.\n

Bebeler daha gözlerini açamıyor. Anne yanı başlarında tüylerini yalıyor. İlk, süt bulmalı diye düşündüm.\n

Birkaç gün sonra 4 yavru birden ayaklandı. Tıpış tıpış oldular. Madem eve ortak oldular, her birine ad bulmalıydım. O ara Mel Gibson’ın bir filminden etkilenmiştim, birine Mel adını verdim. Hareketli, fıldır fıldır olanına Temel dedim. Aradaki de Emel olsun. Uyaklı olsun, sonuncusu da Muhtemel olsun dedim.\n

Mel, Emel, Temel, Muhtemel’le ortak yaşamımız ilerledikçe sevginin bir başka türlüsünü öğrendim. Dünyanın insana değil, insanın dünyaya ait olduğunu, bir nefes çeker gibi duyumsadım.\n

Sütlerini içtikten sonra bellerini bacaklarıma sürterek sekiz çizmeleri hâlâ bir fotoğraf gibi gözlerimin önünde.\n

***\n

Hükümetin sokaktaki hayvanlarla ilgili yasa çalışmasına yönelik yurdun dört bir yanından yükselen protesto haberlerini okurken 1995’teki anım bir kez daha canlandı. Kuyruklarını sallaya sallaya kediler geçti gözlerimin önünden.\n

Hükümet yine o bilinen yöntemini uyguluyor. Hemen herkesin çözümlenmesini istediği konuyu alıyor. Bazen ilgili kişileri de dinliyor. Sonra kendi bildiği gibi bir yasa çıkarıyor.\n

Hayvanları uyutarak bu sorunu çözeceğim demek, insanları ve insanlığı uyutacağım demek.\n

Yerleşim yerlerinden uzak alanlarda hayvanlar için doğal yaşam parkı kuracağım demek, güçlüler güçsüzleri yok edecek, kalanlar başının çaresine bakacak demek.\n

5199 sayılı Hayvanları Koruma Yasası’nın AB’ye uyum amaçlı hazırlandığı söyleniyor. Avrupa’nın pek çok ülkesi kendi kültürüne uygun yöntemlerle sokak hayvanlarının tehlikeli olabilecek boyutlarını çözmüş, genel anlamda yaşam hakkına saygı gösterilmiş. Bizde ise “çözüm” şöyle bulunmuş görünüyor.\n

“Gözden uzak tutalım yeter.”\n

Yasanın ayrıntılarında hayvan cinslerinin de farklı uygulamalara tabi tutulacağı belirtiliyor. Bu bir anlamda doğanın kendi içindeki zinciri kırmak demek, hayvan soykırımı demek.\n

***\n

1885’te dönemin Amerikan başkanı Kızılderililerin topraklarını satın almak istemesi üzerine Kızılderili reisi Seattle’ın başkana yazdığı mektup çok ünlüdür.\n

Mektubun son cümlelerini paylaşalım:\n

“Beyaz adamı bu topraklara getiren ve ona Kızılderiliyi boyunduruk altına alma gücü veren Tanrı’nın kaderini anlamıyoruz. Tıpkı buffaloların öldürülüşünü, ormanların yakılışını, toprağın kirletilişini anlayamadığımız gibi.\n

Bir gün bakacaksınız ki, göklerdeki kartallar, dağları örten ormanlar yok olmuş. Yabani evcilleştirilmiş ve her yer insan kokusuyla dolmuş.\n

İşte o gün insanoğlu için yaşamının sonu ve varlığını sürdürebilme savaşımının başlangıcı gelip çatmış olacak.”\n

Seattle’ın dediği gibi bugün özellikle büyük kentlerimizde her yer insan kokusuyla dolmakta. Başka bir canlının bir köşede barınmasına bile izin yok.\n

Oysa doğada canlıların yaşam zinciri içinde insan öteki canlılar varsa var, yoksa yok. Yok olan her tür, insanın ufkundan uzaklaşan her canlı insanı da eksiltiyor.\n

İnsanın en özgür, en temiz hali olan çocukların yaşamından, hayalinden, masallarından hayvanları çıkarın; geriye ne kalır?\n

Hayvanlarla ne kadar paylaşabilirsek dünyamız o kadar büyüyecek.\n

İnsanlığımız da...