Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Sanatın Çektiği İktidar Ayarı
Roma’nın kalbi sayılan “Rotonda” meydanında, dünyanın en görkemli anıtlarından biri vardır: Pantheon…
\nPantheon’un görkemi her şeyden önce 2000 yıllık olmasından kaynaklanır.
\nİtalyan başkentinin en eski yapılarından biri olmasına karşın, günümüze değin çok iyi korunmuştur.
\n44 metre çapına varan dev kubbesi; Vatikan’ın San Pietro kilisesi ile İstanbul’daki “Ayasofya” dahil, sonraki çağlarda yapılan mimari harikası tüm büyük kubbelere ilham olmuştur...
\nKubbenin çapı ile yerden yüksekliği birbirine eşit olduğundan; binanın ilk anda göze çarpan olağanüstü bir uyumu vardır…
\n“Pantheon”a adım atar atmaz, o uyumu fark edersiniz.
\nBunu fark etmenizin bir nedeni de tepede, kubbenin tam orta yerinde bulunan daire şeklindeki kocaman bir deliktir…
\nDoğayla irtibatınız burada hiç kopmaz.
\nAnıtın içindeyken doğayı yaşamaya devam edersiniz.
\nGün ışığı bu delikten içeri girer.
\nYağmur buradan süzülür…
\nBaşınızı yukarı kaldırdığınızda tepenizde mavi gökyüzünü görürsünüz.
\nGöğe açılan delik, cennete açılan bir pencere gibidir...
\nHükümdarları kimse tınmıyor
\nDört yanı kahveler, restoranlar ve sarı, somon, okra, terakotta renginde evlerle çevrili Pantheon’un önünden geçen tüm turistler, şu ya da bu şekilde mutlaka bu büyüleyici yapıdan içeri boyunlarını uzatmadan geçmezler…
\nVe içeri daldıkları andan itibaren bir mıknatısla yönlendirilmiş gibi tek bir yöne doğru ilerler; girişte sol tarafta bulunan bir lahitin başına üşüşürler.
\nBilen bilmeyen herkes bunu refleks halinde yapar çünkü o lahitin başında, haftanın her günü ve günün her saatinde daima meraklı kitleler bulunur.
\n“Tüm tanrıların tapınağı” anlamına gelen “Pantheon”un içindeki biricik lahit gerçekte bu değildir.
\nİtalyan Birliği’nin ilk kralı II. Vittorio Emmanuele ile halefi I. Umberto ve Kraliçe Margerita da örneğin burada yatar. Onların mezarları üstelik kraliyet mensupları olmaları hasebiyle kat be kat gösterişlidir...
\nAma kimse dönüp kralların mezarına bakmaz. Onlara takılmaz…
\nGözler burada tek bir noktanın; büyük Rönesans mimarı ve sanatçısı Rafael’in mezarı üzerindedir...
\n‘Burada Rafael yatar!’
\nRönesansla özdeş isimlerden biri olan Rafael’in mezarı önünde, ziyaretçiler tarafından her zaman spontan biçimde bırakılmış minik çiçek demetleri ve taze çiçekler bulursunuz…
\nKral lahitlerinin anısına böyle içten gelen bir coşku, istek ve sevgiyle… kendiliğinden çiçek böcek bırakan çıkmaz.
\nDünyevi iktidar sona erdiği anda çünkü çekim gücünü yitiren bir şeydir.
\nSanatın iktidarı ise kalıcı ve ebedidir.
\nBu lafları biliriz de… pratiğini görmek ve yaşamak çok başka…
\nHiçbir şey bana bu gerçeği, yıllar yılı Pantheon’da yanından gelip geçtiğim, Rafael’in mezarı denli somut biçimde öğretmemiştir…
\n“Pantheon”un; etrafında eğlenceli sokak şarkıcıları ve müzisyenleriyle dolup taşan kahvelerinde otururken “Şu mabete dalıp çıkan turist trafiğini bir takip edip de bakalım!” dediğinizde karşınıza çıkan bu manzara hiç değişmez.
\nSanatçının mezarını ilgiyle kuşatan kalabalıklar, ressamın beş asır önce yarattığı benzersiz güzelliklere sanki hâlâ dokunmak istemekte, o tılsımın, o büyünün izlerini bugüne değin ısrarla aramaktadırlar.
\n‘Doğa onun gölgesinden korktu’
\nÖlümsüzlük diye bir şey varsa, ölümsüzlük mertebesine ulaşan sanat ve sanatçıyı mezarındaki şu müthiş sözler tarif eder:
\n“Burada ünlü Rafael yatmaktadır. Yaşadığı sürece tabiat ana, onun gölgesinde kalmaktan; yaşama gözlerini yumduğu andan itibaren de onunla birlikte ölmekten korktu!”
\nSanatın gücü ile mevki ve iktidar sahiplerinin gücü, sonsuzluğun ayarında işte böyle kırat kırata ölçüldüğünde ortaya çıkan tablo bu oluyor.
\nSanatın gücü, “tüm ilahların tapınağında” yalnızca doğanın gücüyle eş tutuluyor; yalnız doğanın adıyla birlikte anılıyor.
\nEn büyük hükümdarlar dahi son kertede o gücün gölgesinde kalıyor.
\nSanat ve sanatçıya ayar vermeye meraklı ne oldum delisi irili ufaklı mevki sahiplerimiz; bu evrensel Pantheon gerçeğini fark etseler ve dahi kavrayabilseler, konuşmadan önce acaba iki kez düşünürler mi dersiniz?
\n\nYazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Cumhuriyet Vakfı Başkanı Alev Coşkun konuşma
- Özgür Özel'den 'atama' çıkışı
- Özgür Özel kutlama programında
- CHP'li vekilden Soma için flaş çağrı...
- Mine Esen'den anlamlı konuşma...
- Serra Menekay yazdı, Aysim Dolgun Ildız besteledi
- İşte Cumhuriyet'in tarihi
- Ankara Emek ve Demokrasi Güçleri eylem yaptı
- Cumhuriyet 100 yaşında! İyi ki Cumhuriyet var
- Şişli'de Hıdırellez coşkuyla kutlandı
En Çok Okunan Haberler
- 'Radikal adımlar atılmazsa...'
- Sertab Erener yeniden Eurovision'da
- Ece Üner'in 'Taha Hüseyin Karagöz' eleştirisi gündemde
- 'Sarayı göremiyoruz ama alınan belediyeleri görüyoruz'
- 'Ana hedef Recep Tayyip Erdoğan'
- 7 banka artık tek ATM'den hizmet verecek
- Fenerbahçe'den İsmail Kartal kararı!
- Emsal olacak bir karar: Kiracıya 55 günde jet tahliye!
- Gök gürültülü sağanak yağış etkili olacak!
- Erdoğan'dan 'operasyon' sonrası dikkat çeken açıklama