“14 Haziran’da Washington’da bir kutlama için, yerleri dolduracak yedeklere ihtiyaç var. Etkinliğe katılacakların kırmızı, beyaz, mavi giyinmiş olarak sabah 9’da hazır omaları gerekiyor. Yedekler, organizatörler tarafınca yönlendirilecek, nerede duracakları ve oturacakları kendilerine gösterilecek, öğlen yemeği ile bir ücret ödenecektir. Beyaz olmayan, farklı etnik kökenlerden gelenlere, VIP platformundan izlenen büyük ekranlarla TV’larda maksimum görünürlük sağlanacaktır.”
Dün yazıya oturduğum saatlerde, hazırlıkları tamamlanan Trump’ın “doğum günü” geçidi için sosyal medyada dolaşıma sokulan “adam toplama” ilanları bunlar.
ABD ordusunun sözde 250. yılı için düzenlenen ama Trump’ın doğum gününe bilhassa denk getirilen geçit için 6 bin 600 asker, 150 zırhlı araç, 50 uçak seferber edildi.
YouTube’da yayın yapan yorumcular, ABD’de benzeri görülmemiş bu Kuzey Kore tarzı geçit törenine ilgi düzeyinin çok düşük olduğunu, Beyaz Saray’ın bu yüzden panik yaşadığını, bu nedenle de “taşıma yöntemlerin” yanında, benzerlerine üstteki gibi ancak filmlerde rastlayabileceğimiz ilanların sosyal medya üzerinden dolaşıma sokulduğunu söylüyorlar.
Köy yanar, deli kız taranır...
Ortadoğu’da Pentagon’un “III. Dünya Savaşı” senaryolarından biri olarak zikrettiği bir tırmanma ve savaş hali yaşanıyor.
ABD’nin içi ayrıca yangın yeri...
Los Angeles’ta acayip işler oluyor. Göstericilerle askerler karşı karşıya getiriliyor, Kaliforniya valisi İmamoğlu misali tutuklanmayla tehdit ediliyor, Meksika kökenli bir senatör, içişleri bakanına bir soru sormaya cüret ettiği için üstüne atlayan FBI ajanları tarafından kameralar önünde yere yatırılıp ters kelepçe yapılıyor...
Ayrı ayrı dudak uçuklatan bu gelişmeler yaşanırken Trump şimdi kendisine 45 milyon dolarlık bir “yaş günü geçidi” tertipliyor.
EN İKTİDARSIZ BAŞKAN
Niye? Çünkü Trump 2017’de başkanlık serüveninin başlangıcında Macron tarafından davet edildiği Fransa’nın Bastille günü “14 Temmuz kutlamaları”nda tanık olduğu askeri törenlerden etkilenmiş ve hatırlıyorum: “Niye bizde -ABD’de de!- böyle törenler yapılmıyor?” demişti.
Demek ki not etmiş. 14 Temmuz-14 Haziran... Eh tarihler de benziyor; “Neden olmasın?” diyerek dünyanın şaşkınlıkla izlediği bu gösteriye heveslenmiş.
Foreign Policy dergisinin eski genel yayın yönetmenlerinden Daily Beast yazarı David Rothkopf, Trump’ın bu tuhaf saplantısını, son Rus Çar’ı II. Nikola’nın 1. Dünya Savaşı arifesinde oyuncak askerleriyle oynamasına benzetiyor.
“(Sovyet ihtilali öncesinde) Rusya yıkılırken tam” diyor Rothkopf, “Rus çarı zamanını oyuncak askerlerle oynayarak geçiriyordu. Çünkü ancak böyle kendisini bir komutan/ general gibi hissediyordu.”
ABD’nin etkili düşünce kuruluşlarınsan Council on Foreign Relations’ın üyelerinden olan Rothkopf’un bu benzetmeyi yapmasına yol açan neden, Trump’ı şimdiye değin “en iktidarsız” ve “devlet tecrübesi hiç olmayan tek başkan” olarak tanımlaması.
“Trump (2. kez göreve geldiği son altı ayda) müttefikleri yabancılaştırdı, ekonomiyi altüst etti, uluslararası sistemi mayınladı. Los Angeles’ta olanlara bakın. ABD, içe dönük bir çöküş içinde” diyor Rothkopf.
ORTADOĞU'YU TANIMAYAN UZMANLAR
Trump son olarak İsrail’in, İran saldırısının neresinde?
Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun belirttiği üzere saldırı Tel Aviv’in “tek taraflı kararıyla mı” gerçekleştirildi? Yoksa Trump’ın bilgisi dahilinde mi yaşama geçirildi? Ya da Trump, bir oldubittiyle karşılaştıktan sonra sadece güçsüz görünmemek adına “Her şeyden elbette haberdardım” modundaki açıklamasını mı yaptı?
Soru önemli. Her iki durumda da ABD’nin liderliği tartışılıyor.
İsrail’in “yaptım oldu” tarzında saldırıyı (Trump’ı baypas ederek bilgisi ya da öngördüğü zamanlama dışında) gerçekleştirmiş olması, dünya düzeninin hepten başsız, boş viteste olduğu ve “güçlünün dokunulmazlığının” hiç frenlenmediği bir yeni evreye girildiğine işaret ediyor.
Gözlemciler bu sürüklenişte, ABD başkanın aymazlığı denli çevresindekilerin çapsızlığına da parmak basıyorlar.
Trump’ın biyografisini yazan ve çevresini içeriden tanıyan Michael Wolff, Ortadoğu temsilcisi Steve Witcoff’un örneğin, dış politika ve Ortadoğu konularında tümüyle cahil, Başkanla golf oynamaktan başka bir işe yaramayan bir New York’lu müteahhit olduğunu belirtiyor. Rubio’nun daha profesyonel olmakla birlikte, onun da Trump’la diyaloğu bulunmadığını vurguluyor.
Trump’ın beri yanda bir Netanyahu dayatmasıyla değil de, bile isteye danışıklı döğüş yaptığını kabul etsek dahi, bu kez de böyle bir saldırının sonuçları hakkında yeterli bilgi ve donanıma sahip olmadığını anlıyoruz.
İsrail saldırılarının devamının ABD desteği olmaksızın gelemeyeceği, İran’ın yer altındaki derin nükleer tesislerini ABD silahları olmadan İsrail tarafından hedef alınamayacağı, o tesisler vurulmadan ise “İran’ın nükleer defteri”nin kapanmayacağı biliniyor.
Trump oyuncak askerleriyle oynarken ABD başkanı ne kertede bu kara deliğe çekiliyor?
Cevabı olmayan sorular bunlar.
Bilinen tek şey, dünyanın çok ürkütücü yeni bir belirsizlik ve istikrarsızlık eşiğine sürüklendiği.
Bildiğimiz dünya düzeni yok artık. Tuz buz oldu.
