Bugün 1 Mayıs… Emeğin Bayramı.

Uygarlıklar tarihi, aslında “emeğin ve yaratıcı aklın” tarihidir. Ruhi Su’un unutulmaz sesiyle anımsattığı “ellerimiz hünerli, aklımız yaratıcıdır” sözü, insanoğlunun ağaç kovuğundan günümüzün en gelişkin mekânlarına ulaşmasındaki bin yıllara uzanan “uygarlaşma” serüveninin özetidir.

Bu nedenle 1 Mayıs, aynı zamanda mimarlığın, mimarların ve tüm sanatçıların da bayramıdır. O “meçhul usta”lar olmasaydı, bugün hangi anıtsal yapımızla, hangi tarihsel kentimizle gurur duyabilirdik?

Atalarımız “Alet işler, el övünür” demiş; insanın ilk aleti ise “el”iymiş.. Yine o meçhul ustaların görmüş geçirmiş elleri ve aklın ürünü aletleriyle taşlar dantel gibi işlenmeseydi; ahşap yontulup çatılmasaydı; kerpiç heykel gibi yoğrulmasaydı, hangi kültür mirasımızdan söz edebilirdik?.. Bu nedenle mimar Mehmet Konuralp’tan da söz etmek için 1 Mayıs’ı bekledim.

Çağdaş mimarlığımızın bu “emektar” ve “usta” temsilcisinin Ulusal Mimarlık Ödülleri kapsamındaki “Sinan Ödülü”nü almasını kutlamak için, en anlamlı gün “Emeğin Bayramı” değil midir?

Yeryüzünün tüm emekçilerinin evrensel bayramlarını kutlarken, mimarlığın da tarih boyunca “yaratıcı aklın sanatla yoğrulmuş emeği”ni Konuralp’le anımsamak, anımsatmak istedim...

Sinan ödülü

Mimarlar Odası, 90’lardan bu yana her iki yılda bir Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri düzenliyor. Koca Sinan’ın anısına sürdürülen bu “kutsama”daki büyük ödül ise meslek yaşamı ve eserleriyle mimarlığa katkıları gözetilerek seçilen mimarlarımızın aldığı “Sinan Ödülü”dür.

Seçici Kurul, 2010’un Sinan Ödülü’nü Konuralp’e verirken gerekçesini özetle şöyle açıklamış: “Meslek yaşamının ilk yıllarından başlayarak gerçekleştirdiği nitelikli ve özgün yapıları ile mimarlık ortamımızda haklı ve saygın bir yer edinmesi; uluslararası mimarlık ortamında ülkemizi temsil etmesi; yapıları, yayımlanan mesleki konuşmaları, yazıları ve uygulamalarında yüksek kaliteden taviz vermeyen kişiliği ile genç ve gelecek kuşaklara örnek olması...”

Mimarlar Odası, Konuralp’in bu niteliklerini daha derinlikli tanıtmak, çağdaş mimarlığımızdaki yerini ve katkılarını geniş boyutlarıyla ele almak için de 2012’ye kadar bir dizi etkinlik ve özel yayınlar gerçekleştirecek.

Kalender mimar

İlk etkinlik 2 Nisan’da MSGSÜ’nün Sedad Hakkı Eldem Oditoryumu’nda yapılan panel ve Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Galerisi’nde 19 Nisan’a kadar sürecek sergi...

Gelecek aylarda diğer kentlerimizde de düzenlenecek sergiyi izleyen herkesin ortak düşüncesi, eminim ki özetle şöyleydi: “Mimarlıkta ölçekli, uyumlu, işlevsel ve özenli olmanın örneği bu olsa gerek...”

Nitekim emek, akıl ve yaratıcılık ürünü tarihsel mimarinin de şaşılası mükemmelliğindeki “sır”, aynı “giz”leri değil midir; ölçek, uyum, işlevsellik ve özen...

Konuralp ne der bilmem ama ben bu “haslet”lere bir de “kalender”liği ekliyorum… Hiçbir yapısı “farklı olma niyetinin şımarıklığı”nı taşımaz; hiçbir tasarımı “rant uğruna çevresini çiğneyen bencillik” içinde değildir; ve tüm eserleri “ayrıcalıklı mimarlığın” değil, “kente sorumlu mimarlığın” ürünüdür...

Kalender mimarımız, 1939’da İstanbul’da doğdu. Şişli Terakki İlkokulu ve İngiliz Erkek Lisesi’ni bitirdi. 1960-65 yıllarında Londra’da “The Architectural Association School of Architecture”da mimarlık eğitimini, 1966-70’de de aynı okulun “Leverhulme Department of Planning and Urban Design” bölümünde şehircilik öğrenimini tamamladı.

Emeğin bayramında, mimarlığın tarihsel emeğinin günümüzdeki alçakgönüllü temsilcisini ödülünden ötürü kutluyor, kucaklıyorum...