Önce “dünyayı sarsan” haberi özetleyelim... Geçenlerde Norveç ardı ardına katliamların şokunu yaşadı. Başkent Oslo’daki bombalı saldırıdan birkaç saat sonra 80’e yakın genç silahla taranarak öldürüldü. Her iki saldırının polis üniforması giyen sanığı 32 yaşındaki Anders Behring tutuklandı.

İlk patlamada 7 kişi ölmüş, 15 kişi yaralanmıştı… Başbakan Stoltenberg’in lideri olduğu İşçi Partisi’nin gençlik kampında ise etrafa rastgele ateş açan sanık sözün tam anlamıyla ‘katliam’ gerçekleştirmişti.

Adalet Bakanı Storberget tutuklanan kişinin Norveç vatandaşı olduğunu açıklayarak dedi ki; “Norveç demokrasisini yıkamayacaklar ve ülkemiz bu sınavı da başarıyla verecektir”. (23 Temmuz 2011-Ajanslar)

Toplumsal yapı

Olay tüm ülkelerle birlikte bizde de büyük yankı uyandırdı.

Norveç gibi “demokrasinin beşiği” sayılan bir ülkede nasıl olabilirdi? Katliamın ardında yatan asıl gerçekler neydi?

Soruyu, “Toplumsal gerçekler nelerdi” şeklinde sormak; aynı zamanda Kuzey Avrupa’daki “herkesin imrendiği” barış ve demokrasi kültürünü de sorgulamak anlamına geleceğinden fazla rağbet görmedi. Hele şu AB hayranları böyle bir irdelemeye asla yaklaşmadılar. Olanı biteni sıradan bir “cani”nin ürünü olarak görmek ve göstermek, sayısız yazarın, medya sözcüsünün ve siyasilerin yeğlediği yöntem oldu...

Oysa katliamı yaratan “toplumsal yapı” çok önemliydi. Olayın bu yanını sorgulamak ise gerçeğe ulaşmanın temelini oluşturuyordu.

Peki, ama bunu kim yapabilecekti? “Caniyi ve katliamı yaratan koşullar”ı, Norveç demokrasisindeki sosyal gerçekliği irdeleme pahasına kim açıklayacaktı?

Danimarka’dan \tmektup

İşte asıl bu soru zihinleri kurcalarken, yıllardır Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da yaşayan mimar Abdullah Tuncel’den gelen bir e-mektup, bu toplumsal gerçekçiliği aydınlatan bilgileri özetliyordu.

Tuncel, 12 Eylül darbesinde Türkiye Mimarlar Odası Başkanlığını üstlenmiş; meslek odasını dönemin faşizmine karşı ayakta tutmuş; izleyen yıllarda ise bilinen nedenlerle Danimarka’ya yerleşmek zorunda kalmıştı… Kopenhag’daki Atatürkçü Düşünce Derneği’nin kurucusu ve emektarları arasındaydı..

25 Temmuz’da ilettiği mektubunda “günümüz Avrupa’sının en sakin ve en barışsever ülkelerinden olan Norveç’ten bazı örnekler” vererek medyada ve siyasi ortamda “aşırı sağ”cı olarak tanımlanan saldırganın, aslında ve özünde “faşist” olduğunu vurguluyor; faşistlere “sağcı” denilerek adeta aklanmalarını sağlayan söylemden neden vazgeçil(e)mediğini sorguluyordu..

Katliamı gerçekleştiren Breivik, herhangi bir kişi değil, “Nordisk” isimli bir “Nazi Forumu”nun üyesi... Bu forum, günümüzdeki Nazilerin birbirleriyle ilişki kurdukları, gizli olmayan, açık ve legal bir örgüt. Norveç’teki “resmi” üye sayısı ise 22 bin.

Norveç nüfusunun 4 buçuk milyon civarında olduğu göz önüne alındığında, yaklaşık her 200 kişiden biri Nazi Forumu’nun üyesi. Aynı ülkenin 2. Dünya Savaşı’nda Nazi işgalini yaşadığı da dikkate alınırsa, bu oran düşündürücü değil midir?

Bir diğer vurgusu ise Norveç yasalarına göre, bu faşist caniye verilecek olan ceza 21 yıl olacakmış... yani, 100’e yakın genç insanı öldürdüğü düşünüldüğünde işlediği cinayet başına sadece “üç ay”...

Tuncel, “İşte size Avrupa’nın en ünlü demokrasi ve hukuk devletinden bir kesit” diyerek yorumunu bizlere bırakıyor..

Avrupa’da nazizm yeniden hortluyor. AB ise bunu görmek ve önlemlerini almak yerine, faşizmin doğuşundaki dönemi anımsatırcasına “sömürgeci” politikalarını geliştirmeyi yeğliyor..

\n\n