Seçimlerden önce Başbakan’ın İstanbul için “çılgın projeler”ini tartışırken demiştim ki, “kentin topografyasını, doğasını, kimliğini ve planlama ilkelerini gözetmeyen bu gibi projeleri bizim öğrenciler önerseler sıfır alırlar..”

Çünkü ne “Kanal İstanbul”, ne de iki yakaya birer milyonluk “Yeni İstanbul”lar, kuşaktan kuşağa aktarılması gereken kentsel değerlerimizi önemsiyorlardı... tümünün sanki tek amacı vardı; yeni emlak rantı alanları yaratmak. Mimarlık ve şehircilik eğitiminde sıfırdan başka not verilebilir miydi?

Bazıları bu değerlendirmeyi biraz insafsız buldular; bazıları da siyasi kabul ettiler. Oysa aynı günlerde üniversitelerimizde de sınavlar yapılıyordu… mimarlık ve şehircilik bölümlerinde de..

Kentlerimizi o insancıl mahalle kültürümüzden uzaklaştırıp toplumu kente yabancılaştıran; “hemşerilik” geleneğimizi yadsıyarak herkesi “tehlikeli” gören güvenlik! içindeki “siteleşme”nin sorgulandığı derslerde, “başarılı” sınav yanıtları acaba nasıldı?

Ya da örneğin “yeşil alan” gereksinimleri için, modern kentteki “üzerine basılması yasak çimenlikler” yerine, geleneksel kentlerimizdeki “oturulup sohbet edilecek gölgelikli mekânlar”ı yeğlemek, kimlikli çağdaşlaşmayı sağlayamaz mıydı?

Öğrenciler \tne diyor?

İşte İstanbul’da, üniversitemizin Mimarlık ve Tasarım Fakültesi’nde, Başbakan’ın çılgın projelerini yaratan “insansız” şehircilik anlayışıyla hemen hiç bağdaşmayan, buna karşın aldıkları yüksek notlara ayrıca (+) eklenmesine neden olan sınav yanıtlarından bazı vurgulamalar:

Sevil: “Artık bütün dünyadan haberimiz var ama karşı komşumuzun ne yaptığından haberimiz yok!”

Mehmet: “İcadiye semti, çağın en büyük problemlerinden biri olan ‘site’leşmeye karşı gelerek kimliğini koruyabilmiştir.”

Handan: “İstanbul’daki kültürel yozlaşmada sadece mimarlıkta değil; tüm kent yaşamından söz edilebilir; sokaktaki insanın giyim tarzından, yemek kültürüne kadar… Mimar olarak bizlere düşen, kendi kimliğimizi kente yansıtmak, modernle yereli bir araya getirip sentez oluşturmaktır.”

Ozan: “Çınar altında, kamelyada oturan ve bu kimlikle bütünleşen halka, ağaçsız, gölgesiz yeşil alanlar yapmak, o kimliğe aykırıdır.”

Bahar : “Eskiden İstanbul’da var olan müstakil ev ve sokak kültürü yerini, yapılan yeni apartman ve kimi kimden koruduğu belli olmayan ‘korunaklı’ site yaşantısına bırakmıştır.”

Ozan:“Sinpaş GYO’nun Bursa Modern projesinde, Bursa’ya ait bir değeri geçtim, esinlenme bile yok! Ne cumbalı bir ev, ne şeftali ne ipek kozası… ismini değiştirelim, Hakkâri Modern, İzmit Modern… her yere aynı… Projenin neresinde kent kültürü var?..”

Bilim dışı siyaset

Evet... üniversitelerimizde gençlerimiz işte böyle yetişiyorlar. Siyasi anlamda “muhafazakâr” olmadıkları halde, geçmişten gelen kent ve mekân kültürümüzün çağdaş yerleşimlerde de sürdürülmesi için mimarlık ve şehirciliğin tarihsel birikimlerini kendilerine ilham kaynağı yapıyorlar..

Muhafazakâr siyasetçilerimiz ise geçmişi yok sayan sözde modern bir kentleşmenin çılgın projeleriyle halkın yarısının oyunu alabiliyorlar... üstelik adına da “Milli İrade” diyerek..

Herhalde hiçbir “demokratik” ülkede bilimle siyaset ya da akademik dünya ile politika bizdeki kadar çelişmiyordur. Yaşadığımız günlerin temel sorununun da işte ‘bu’ olduğunu bilmem ki ne zaman fark edeceğiz...