Prof. Dr. Hikmet Sami TÜRK

Büyük devlet adamı, siyasi yaşamdaki değişik görevleriyle CHP Genel Sekreteri, 12 Eylül 1980 öncesindeki son genel başkanı, DSP Genel Başkanı, Başbakan Bülent Ecevit’in eşi Rahşan Ecevit, tedavi edilmekte olduğu GATA Hastanesi’nde 17 Ocak 2020 günü hayata gözlerini yumdu. Böylece Rahşan Ecevit, 5 Kasım 2006 günü kaybettiğimiz sevgili eşi Bülent Ecevit’e manevî alemde 13 yıl 10 ay 17 gün, yaklaşık 14 yıl sonra kavuşmuş oluyor. 

 Maliyeci ve bankacı, Siyasal Bilgiler Okulu Öğretim Üyesi Prof. Namık Zeki Aral ile Zahide Aral’ın kızı olarak 1923’te dünyaya gelen Rahşan Aral, 1946’da Bülent Ecevit’le evlendikten sonra Rahşan Ecevit, Cumhuriyetle yaşıt olan 97 yıllık ömrünün öğrenim yılları sonrasını ülke hizmetine adamış bir insandı. Bu hizmetleriyle Rahşan adının sözcük anlamıyla ifade ettiği gibi Türk halkının gözünde parlamıştır.

‘Köy-kent’in esin kaynağı

 Eşi Bülent Ecevit’in CHP Genel Başkanlığı ve Başbakanlığı döneminde köy derneklerini kuran Rahşan Ecevit, onları siyaset dışında tutmaya özen göstererek, bu yoldan köylülere ve kentlerdeki dar gelirli insanlara okuma-yazma öğretmek, biçki-dikiş gibi pratik beceriler kazandırmak, üretim ve tüketim kooperatifleriyle yetiştirdikleri ürünlerin en uygun fiyatlarla değerlenmesini sağlamak, böylelikle köy kalkınmasına yardımcı olmak çabası içindeydi. Bu çalışmalar, daha sonra Bülent Ecevit’in geliştirdiği köy-kent projesinin de esin kaynağıdır.    

12 Eylül 1980 döneminde tüm siyasi partiler feshedilmiş; yeniden çok partili hayata geçiş sürecinde 22.4.1983 tarih ve 2820 sayılı yeni Siyasi Partiler Kanunu, geçici 4. maddesiyle ilk milletvekili genel seçimi sonucunun Yüksek Seçim Kurulu’nca ilanına kadar Milli Güvenlik Konseyi’ne siyasi parti kurmak üzere İçişleri Bakanlığı’na verilen kuruluş bildirisinde adları yazılı parti kurucuları üzerinde inceleme yapma yetkisi tanımış; bu yetki, 6 Kasım 1983 günü yapılan ilk milletvekili genel seçimine ancak 3 partinin (MDP, HP, ANAP) katılmasına olanak verecek şekilde kullanılmıştır. Bülent Ecevit, MGK izniyle parti kurmamak için o dönemde herhangi bir girişimde bulunmadığı ve zaten anayasanın geçici 4. maddesi uyarınca siyasî yasaklı olduğu için eşi Rahşan Ecevit, 612 kurucu üye ile birlikte, 14 Kasım 1985 günü DSP’yi kurmuştur. Rahşan Ecevit, DSP’nin ilk genel başkanıdır.

Etkin rol

 Anayasanın 1 Ocak 1980 tarihinde siyasi partilerde genel başkan, genel başkan yardımcısı, genel sekreter gibi yönetim görevinde bulunanlar hakkında on yıllık, TBMM üyeleri hakkında beş yıllık siyasi yasaklar koyan geçici 4. maddesinin yürürlükten kaldırılmasını öngören 3361 sayılı Kanun’un 4. maddesinin 6 Eylül 1980 günü yapılan halkoylamasıyla kabul edilmesinden sonra, Bülent Ecevit, DSP Genel Başkanı, Rahşan Ecevit örgütten sorumlu Genel Başkan Yardımcısı seçilmiştir. 

DSP, 20 Ekim 1991 milletvekili genel seçiminde yüzde 10.8 oranında oy ve 7 milletvekili ile 450 üyeli Meclis’e girmiş; 25 Aralık 1995 milletvekili genel seçiminde yüzde 14.6 oranında oy ve 76 milletvekili ile 550 üyeli Meclis’te yer almış, o yasama döneminde ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz’ın Başbakanlığında üç partili ANAP-DSP-DTP koalisyon hükümetine katılmış, Bülent Ecevit’in Başbakanlığında DSP azınlık hükümetini kurmuştur. 18 Nisan 1999 milletvekili genel seçiminden yüzde 22.2 oranında oy ve 136 milletvekili ile birinci parti olarak çıkmış ve Bülent Ecevit’in Başbakanlığında bir yasama dönemi devam eden üç partili DSP-MHP-ANAP koalisyon hükümetini kurmuştur.

Rahşan Ecevit, DSP Genel Başkanı ve Genel Başkan Yardımcısı olarak milletvekili adaylarının belirlenmesinde, bu arada listelerde kadın aday sayılarının artmasında etkili rol oynamakla birlikte; hiçbir zaman kendisi için böyle bir görev düşünmemiş, makam ve mevkilerde gözü olmamıştır. 

Rahşan Ecevit, 2010 yılında DSP’den ayrılarak Demokratik Sol Halk Partisi’ni kurmuş; ancak DSHP, umulan başarıyı gösterememiştir. Ayrılışı DSP’de üzüntü yaratmakla birlikte, kendisine karşı duyulan sevgi ve saygıyı azaltmamış; Rahşan Ecevit, demokratik solcuların siyasi annesi olarak kalmıştır.

Ressam ve yazar yanı

Son olarak Emrehan Halıcı ile birlikte Bülent Ecevit Vakfı’nı kuran Rahşan Ecevit, rahatsızlığına kadar vakıfta çalışmalarını sürdürmüştür.

Rahşan Ecevit, ressam ve yazar olarak da eserler vermiştir. “Pülümür’de Aşk” romanı 2002’de tiyatroya uygulanmıştır.

Sade giyimi, tevazuu, parti gelirlerinin toplanmasında ve harcanmasında, genel olarak mali: konularda her zaman ölçülü kalmaya, hiçbir konuda hiç kimseye yük olmamaya dikkat eden titizliği, onun belirgin özelliklerindendir.

Rahşan Ecevit’in ebediyete uğurlanırken geride bıraktığı, sevgili eşi Bülent Ecevit’le birlikte çok zorlu dönemlerden geçen, Türkiye’de Atatürk ilkeleri doğrultusunda hakça bir düzen kurulması yolunda verilen mücadelelerle dolu bir yaşamöyküsüdür. Anısı ve örnek kişiliği kalplerimizde canlı kalacaktır.