Bülent Ecevit, CHP genel sekreteri olduktan sonra “Toprak işleyenin su kullananın” dedi. “Ne ezen ne ezilen, hakça bir düzen”e ulaştı. Kuramsal altyapısını “Ortanın Solu” ile “Atatürk ve Devrimcilik” kitaplarıyla oluşturdu. Genel başkan olmasıyla Özgür İnsan dergisi etrafında bilim insanlarıyla demokratik sola katkı yapmayı sürdürdü. 

Koalisyonla iktidara geldi. Yerel yönetimleri kazanarak sosyal demokrat belediyeciliğin en yetkin örneklerini sağlayan Ecevit ile 1980 sonrası yollar ayrıldı; kuşkusuz ki bölünmenin maliyetini tarih yazacaktır. Söz gelimi tarikatlarda “sivil toplumun nüveleri”nin görülmesi dahil “inançlara saygılı laiklik” söyleminin yanlışlığı da yazılacaktır.

12 Eylül 1980 sürecinde SHP solu toparladı; önce yerel yönetimlerde ve sonrasında koalisyonla da olsa iktidar oldu. Koalisyon hükümetinin 12 Eylül öncesinin keskin ayrılıklarını giderdiği ve ülke barışına katkı sağladığı bir gerçektir. 

Özetlediğimiz süreçte CHP/SHP “değişim”den ziyade yenileşmeyle birlikte iktidar oldu; temel ilkelerini korudu, döneme göre de yorumladı. 

On yılı aşkın süredir CHP’nin söylemleri değişti. Laikliğin tehlikede olmadığı söylendi; laiklik, büyük tehlike altında olduğu halde “Biz hangi yanlışları terk ettiysek artık Saray tam odur” denildi; yetmedi CHP’nin geçmişte statükocu, antireformcu ve antiözgürlükçü olduğu söylendi. Devrim yasalarının “kadük” hale geldiği de çabası!

CHP ne zaman antiözgürlükçü olmuştur? Söz gelimi 1974 genel af yasasını Anayasa Mahkemesi’ne götürerek düşünce suçlularının af kapsamına alınmasını sağlamadı mı? SHP, duyarlı bir konuda rapor hazırlamadı mı? CHP/SHP programlarının özgürlükçü yaklaşımları bugün bile ideal olarak durmaktadır.

CHP son yıllarda değişti!

Nasıl mı?

‘SU ALAN GEMİ’

Dokunulmazlıkların, anayasaya güvencesinin kaldırılmasına katkı vererek milletvekili bile tutuklandı! Diyanet Akademisi’ne oy vererek Eğitim Birliği Yasası’na aykırı şekilde!

Önseçimi unutan CHP değişti. Kurultayı genel başkanın konuşması ile bitiren CHP değişti. Kurultayda önerilen listenin aynı biçimde kabul edilmesiyle değişti.

Son seçimde yenilgi belli olduğunda seçmenine/üyesine yapılan ve değişim olmayacağının bildirilmesiyle... Su alan geminin güvenilir olarak limana ancak mevcut yönetim ile yanaşabileceği söylenerek değişti CHP.

“Yetmez ama evet”çilerden vazgeçemeyen CHP, ulusalcı seçmenlerin aşırı milliyetçi seçenekleri tercih ettiğini, çok haksız olarak ifade eden CHP değişti.

“Sorun” kabul edilen konuda hiçbir “sorun” kalmadığı ve katkı yaptığı halde sorun varmış gibi bir yaklaşımla seçim öncesi gereksiz yasa teklifi ile “sorun” yaratan CHP olası anayasa değişikliğine yeni yasama yılında gücü kalmayan CHP değişti! 

DEĞİŞEN YAPI

Önceki dönemlerde bakanlık yapmış bir bilimadamının televizyon ekranındaki doğru tespitiyle Cumhuriyet tarihinin “en muhafazakâr” Meclis’ini oluşturan CHP, öyle görünüyor ki Cumhuriyeti, Atatürk Devrimlerini eleştirenlerin yıllardır söyledikleri “tarihimizle barışma” söylemine gelmiştir. “Biz hangi yanlışları terk ettiysek...” ifadesi başka türlü anlaşılamaz.

“Tıpış tıpış sandığa gidecekler” söyleminin ulaştığı son nokta “eleştirseler de oy verecekler”e varmıştır.

YAKLAŞAN SEÇİMLER

Gelinen aşamada yerel yönetimlerin nasıl kazanılacağı tartışılmaktadır. Kazanılacak her yerel yönetim çevresi başarı sayılacak ve CHP üst yönetiminin kalmasına meşruiyet zemini olarak kabul edilecektir ama gelecek yitirilecektir. Yönetimin kalması için mi yerel yönetimler kazanılmalıdır yoksa CHP’nin geleceğini mi kurtarmak gereklidir.

Güç bir tercih!...

Aynı kadrolarla yeniden yapılanmanın gerçekleştirilemeyeceği bir gerçek. Kısmi başarıya ortak olmak, kendi adıma olanaksız. Ünlü düşünür Machiavelli, bir tiyatro oyununun açılış sahnesinde kahramanına “Umut etmek için hiçbir neden olmamasından daha vahim bir şey yoktur” tiradını söyletir.

CHP seçmeninin durumunu mu anlatıyor acaba?

HAMDİ YAVER AKTAN

YARGITAY ONURSAL DAİRE BAŞKANI