Mustafa Kemal’i etkileyen şairlerin başında Tevfik Fikret (1867-1915) gelir. Çağının en ileri görüşlerini taşıyan Fikret, öğretmenlik mesleğinden gelen bilgi ve deneyimlerini yazdığı şiirlerle paylaşır. Akla, bilime inanır. Her koşulda umudunu insanda görür:
“Şeytan da biziz, cin de, ne şeytan, ne melek var
Dünya dönecek cennete insanla inandım.”
1890’lı yıllar. İkinci Abdülhamit’in baskıcı yönetimi altında ülke boğuluyor, nefes alınmıyor. O yıllarda Fikret’in “Haluk” adında bir oğlu doğar. Fikret, çocuğu Haluk’u, ülkenin geleceğini belirleyecek kuşakların örneği olarak görür.
Fikret’in yurtseverliği tartışılmaz. Ülkenin kötüye gitmesi onu son derece rahatsız eder. 1913 yılında, bizde ilk kez,
“Ne olacak bu memleketin hali?” diyen yürektir.
Umut insanda. Hiç beklenmediği bir anda bir şimşek çakar; ortalık aydınlanır.
Fıkralar, anlatım kültürümüzün belki en çok arananıdır, ilgi çekenidir. Düşünce tohumudur, söz kesenidir, mutlu sonudur.
Fadime, bir gün kocası Temel’e:
“Beni lunaparka götür” der.
Temel:
“Ne yapacaksın orada?”
“Dönme dolaba bineceğim.”
“Olmaz!”
“Neden?”
“Donun gözükür!”
Fadime’nin isteği ara ara sürer. Sonunda Temel bir koşulla kabul eder:
“Lunaparka gideriz ama dönme dolaba binmeyeceğine söz ver!”
“Tamam” der Fadime.
Fadime ile Temel lunaparka gider. Kalabalık bir andır. Fadime gözden kaybolur. Temel Fadime’yi arar arar bulamaz. Uçan sandalyeler dönmektedir. Fadime’nin sesi oradan gelir:
“Temeeel! Merak etme donumu çıkardım!”
Ben bu Fadimelere, Temellere güveniyorum. Tevfik Fikret’in dediği gibi:
“Dünya dönecek cennete insanla inandım.”
Noktayı Nâzım Hikmet koysun:
“Tohuma, toprağa, denize inan
İnsana hepsinden önce
Bulutu, makinayı, kitabı sev
İnsanı hepsinden önce.”  

NUSRET ERTÜRK /Öğretmen Yazar