Yeni tip koronavirüs salgını tüm dünyada yayılmaya devam ediyor. Sağlık ve bilim insanları ön saflarda mücadele ediyorlar. Ancak 21. yüzyılda Türkiye ve dünyada hükümetlerin koronavirüsten korunmak için alabildiği en etkili yöntemin -gecikerek, türlü kayıtsızlık, öngörüsüzlük, bilim düşmanlığı ve beceriksizliklerle- sosyal izolasyon, sabunlu suyla el yıkama gibi bireysel tavsiyelerden ileri gidemediğini görüyoruz.

İŞÇİ SINIFI HEDEFTE

Şiddetli ve düzensiz neo-liberal politikalar sonucunda sosyal devlet olmaktan çıkarak bir avuç sermaye sahibinin servet imparatorluğuna dönüşen küresel sistem, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeleler, sağlık sistemi ve Fordist fabrika üretimi koronavirüs salgını ile adeta paralize oldu. Buradan nereye gideceğiz, gelecek nasıl çizilecek? Savaşlara devam mı edeceğiz, yoksa solunum cihazları mı üreteceğiz? Sağlık hizmetini sosyal güvencesi olmayanlar için tüm dünyada parasız temel bir hak haline mi getireceğiz, yoksa kapitalist sigortalama yolu ile çalışamaz duruma mı sokacağız? Temel gıda depolamaları gerektirecek önlemler mi alacağız, yoksa kıtlık ekonomisinden karaborsa yaratıp yeni zenginler mi üreteceğiz? Pandemi işte bu sorulara cevap bulmamızı sağlayan en önemli zaman aralıklarını bize verir. İhtiyaçların nerede olduğuna dair önemli göstergeleri önümüze koyar: Bulaşıcı hastalıklar tanımları ve oluşumları gereği kim olduğuna bakmaksızın herkese saldırır, sınır ve sınıf tanımaz ancak yayılması ve etkileri açısından sınıfları etkiler.

“Bulaşıcı hastalıkların sınıf veya diğer sosyal engelleri tanımadığı şeklindeki yaklaşımları kullanışlı bir efsane” olarak nitelendiren David Harvey, bunun aksine koronavirüsün sınıfsal, cinsiyetçi ve ırkçı salgının tüm özelliklerini taşıdığını, ön safta da işçi sınıfının olduğunu söylüyor.

SLOGAN DERDE DEVA OLMAZ

Salgının başından beri, asgari ücretliler ve (özellikle hemşire, hasta bakıcı, eczacı kalfası, kurye, ulaşım ve lojistik işçileri, market kasiyerleri, tezgâhtarlar ve aşçı yamakları, toptancı çalışanları, temizlik görevlileri, kapıcılar gibi) çalışanlar yani “evde kal”ma tercihi ve lüksü olmayanlar virüsün hedefi halinde. Bugün Türkiye’de günlük hayatı götüren, geçici işçi ve taşeron emekçilerdir. Sanayide ise günlük çalışma olanakları yok olduğundan “ücretsiz izin”le gelir olarak büyük kayba uğrayanlar bulunmakta ve bu kesim gerektiği düzeyde devletten destek alamamaktadır. “Biz bize yeteriz” sloganının boşluğu ve derde deva olmayışı işte tam bu nedenledir. Koronavirüsün Türkiye’deki etkilerini anlamak için elimizde etraflı bir resmi veri bulunmuyor. Çünkü resmi makamlar salgın başladığından beri sadece vaka, test, ölüm, iyileşen hasta sayıları gibi rakamları açıklıyor; yaş, cinsiyet, coğrafi bölge ve iller bazında açıklama yapmıyor. Vakaları ve ölümleri özellikle toplumsal gerçekliklerinden kopuk olarak ele almaya çabalayan Saray ve Sağlık Bakanlığı, meselenin sınıfsal boyutunu da gözden kaçırmaya çalışıyor.

BU GİDİŞE "DUR" DEMEK

İngiltere resmi makamları verilerine göre, ölenlerin yüzde 16’sı “siyah, Asyalı ve diğer etnik azınlık” kökenliler oluşturuyor. ABD’de toplam nüfusun yüzde 21’ini oluşturan siyah Amerikalılar, ölenlerin yaklaşık yüzde 42’sini oluşturuyor. Fransa’nın başkenti Paris çevresinde de yoksulların ve göçmenlerin yoğunlukla yaşadığı semtlerdeki ölüm oranının şehir merkezine göre daha yüksek olduğu ortaya çıkıyor.  Yeni tip koronavirüs işte tam da bu yüzden tüm dünyada eşitsizliği, çarpık ve vahşi kapitalizmi yeniden üreten bir vesileye dönüşüyor. Genel Başkanımız Kemal Kılıçdaroğlu’nun  “COVID-19 sonrası yepyeni bir uygarlık kurulacaksa bunu ancak ve ancak demokratlar yapmalıdır. Demokratlar, dünyanın COVID-19 sonrasını, baskıcı ve otoriter iktidarlara, neo-liberal politikaların uygulayıcılarına bırakamaz” şeklinde vurguladığı gibi bu gidişe dur demek bütün demokratların görevidir! Geleceğin inşasında bugünden yapacaklarımız yarınlarımızı kuracaktır. Şimdi, ortak iradeyi güçlendirme zamanı!

MURAT EMİR
CHP ANKARA MİLLETVEKİLİ