Zeynep Göğüş
Zeynep Göğüş zeynepgogus1@gmail.com Son Yazısı / Tüm Yazıları

Ortadoğu'yu Bırak, Çin'e Bak

10 Mart 2012 Cumartesi
\n

Dubaide gökdelenler arasında dolaşıyordum geçen sonbahar. Başımı kaldırıp baktığımda sorduğum soru şuydu: Petrol ve gaz önemini yitirdiğinde nereye kaybolacak bu ihtişam? Terk edilmiş bir kente mi dönüşecek burası? Dünyanın güç dengesi Çin ve Hindistana kayarken Ortadoğudan geriye ne kalacak?

\n

Bunlara en güzel yanıtı dünyaca kabul edilmiş Ortadoğu uzmanı Prof. Bernard Lewis vermiş. Turkish Policy Quarterly dergisinin 40ıncı sayısında diyor ki Er ya da geç petrol ve gaz ya tükenecek ya da yerini başka şeye bırakacak. Ve bu olduğunda Ortadoğu önemini yitirecek. Avrupa ve ABD, Ortadoğuya ilgilerini zaten kaybettiler. 21inci yüzyılın süper güçleri Hindistan ve Çin olacak. Dünyanın, rekabetin ve işbirliğinin merkezi de oraya yönelecek. Ortadoğu ise gidişata bağlı olarak sadece bu iki gücün birbirlerini tamamladıkları, rekabet ettikleri bir yer olarak ilginç olacak.

\n

O halde biz ne akla hizmet canımızı çıkaralım Ortadoğunun lideri olacağız diye?

\n

***

\n

Prof. Lewise göre zamanla Ortadoğunun önemi kalmayacak. Çünkü Arap dünyasının fosil yakıtlar dışında hiçbir ürünü yok. Petrol ve gaz dışındaki ihracatları, 5.5 milyon nüfuslu Finlandiyanınkinden bile daha az!

\n

Böyle bir coğrafyada insan kaynağına ve yeteneklere dayalı tek bir ülke var, o da İsrail. Hem Çin hem de Hindistan bu ülkeyle ilişkilerini geliştiriyor.

\n

Çin Başbakan Yardımcısı Xi Jinpingin geçen ayki Türkiye ziyaretini nasıl yorumladık? Xi Jiping bu yıl yapılacak Çin seçimlerinde büyük olasılıkla Çinin yeni lideri olacak. Çin bu coğrafyadaki ticaret ve rekabet üssü olarak Türkiyeyi kullanma niyetinde. Bunun işaretlerini ekonomik hayatta görmeye başladık. Önümüzdeki günlerde büyük projeleri Çinliler almaya başlarsa şaşırmamalıyız.

\n

Geçmişe değil geleceğe baktığımızda ortaya çıkan resim budur. Osmanlı etki alanını yeniden yaratma romantizmine mi kapılacağız, yoksa geleceği doğru algılayıp buna göre mi konumlanacağız? Türkiye seçimini nasıl yapacak?

\n

Prof. Lewise göre Türk halkı inançlarını feda etmeksizin yeniliklere ayak uydurma kapasitesine sahip. Şu andaki gidişat ise ileriye değil geriye doğru, ama Türkiyenin hâlâ bir seçim yapma şansı var.

\n

***

\n

Ve kadınlar... Prof. Lewis öteden beri kadınların konumunun Türkiye ve Ortadoğu için belirleyici olacağında ısrarlı. Henüz 19uncu yüzyılda Namık Kemal Osmanlının Batıdan geri kalışının sebebi olarak nüfusun yarısını oluşturan kadınların yeteneklerinden yararlanılmamasını göstermişti. Mustafa Kemal de Türk ulusunun modernleşmeyi nüfusunun yarısını modernleştirerek başaramayacağını söylemişti. Bugüne geldiğimizde her şey bir yana hayatımızı hâlâ en önce evlerdeki erkek egemenliği şekillendiriyor.

\n

Türkiyenin seçimini gelecekten yana yapmasında kadın faktörü önemli. 8 Mart Dünya Kadınlar Gününün indirimli kutlamalar haftası sona erdikten sonra bu konuyu ciddiye almayı sürdürmeliyiz.

\n

Türkiyenin gelecekteki gücünün ne olacağı birinci derecede buna bağlı.

\n\n


Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Atatürk Kıymete Binecek 18 Mayıs 2013

Günün Köşe Yazıları