Kuyu dibinde olmak
Ataol Behramoğlu
Son Köşe Yazıları

Kuyu dibinde olmak

22.05.2024 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

Zulüm durmaksızın her biri bir öncekinden daha acımasız, daha insanlık dışı yöntemler bulmaktan, kötünün daha kötüsünü icat etmekten vazgeçmiyor, usanmıyor, utanmıyor.

F tipi ve çeşitli tiplerde cezaevleri derken şimdi en “yeni”sini, en zalimce, en insanlık dışı olanını buldular: “Kuyu tipi” ya da kuyu dibi cezaevi.

Yazının başlığı “kuyunun dibinde ölmek” de olabilirdi.

Çünkü bu tip “cezaevi”nin amacı cezalandırmak değil, aynı anda bedeni ve ruhu, öncelikle de ruhu öldürmektir.

Konuyu bir cezaevi mektubundan öğrendiğimde ürpermiştim.

Tek başına bir mezar hücredesiniz. Havalandırma diye çıkarıldığınız yer ise hücrenin bitişiğinde bir kuyu. Yukarıda, ulaşılmaz bir uzaklıkta, dibinde olduğunuz bir kuyudan dürbünle bakıyormuş gibi görülebilecek kadar küçük bir gökyüzü parçası.

Bunları yazarken kalbim duracakmış gibi içim daralıyor.

Bu nasıl bir cellatlık, nasıl bir acımasızlık, kötülükte nasıl bir ustalaşma, nasıl bir insan ve insanlık düşmanlığı.

Hedefinizde olanlar ise caniler değil (Kaldı ki bir caniye bile bunu yapılmasını istemem), çoğunlukla gepgenç çocuklar, örneğin Grup Yorum üyeleri, ülkemiz özgür olsun isteyen genç kızlar, öğrenciler, öğretmenler...

***

Birkaç gün önce Tayad’dan ziyaretime gelen arkadaşlar birkaç tane de broşür-kitapçık getirdiler. Bunlardan biri “Kuyudibi Hapishaneler İmha Merkezleridir” başlığını taşıyor. İçinde çeşitli çizimlerle, egemenlerin icat ettikleri bu zulüm hanelerin nasıl insanlık dışı, hiçbir canlının içinde yaşayamayacağı kafesler oldukları gösteriliyor. Bunların “tecrit içinde tecrit” suçu olduğu, amacın devrimcileri tecrit kuyularında imha etmek olduğu bildiriliyor. Gelen arkadaşlardan Bolu F tipi hapishanesinde bulunan Nurettin Kaya’nın 17 Mayıs Cuma günü itibarıyla ölüm orucunun 211. gününde olduğunu, yine aynı tarih itibarıyla 1 No’lu Erzurum Dumlu hapishanesindeki Cemil Kurt ve Alişan Gül’ün süresiz açlık grevinin 69. gününde olduklarını öğrendim. Ülkemizde cezaevi adları, A’dan Z’ye alfabenin bütün harflerini kapsama hedefinde ilerliyor. Egemenlerimiz bununla da övünebilir.

***

Sözünü ettiğim kitapçıklardan bir başkası “Hasta Tutsaklara Özgürlük” başlığını taşıyor. Öğretici bilgilerle dolu bu çok önemli kitapçıktan örnek olarak ürpertici bir cümle alıntılayayım: “Kalp krizi anında ülkemizde hayatta kalma oranı yüzde 1’in altındadır. Hapishanelerde ise kalp hastalarının yaşama şansı yoktur. Çünkü bir erken müdahale ihtimali yüzde 0’dır.”

Bir hasta tutsağın, aslında sağlık nedenleri ile tahliye edilmesi gereken tiyatro sanatçısı Eren Odabaş’ın yarın (23 Mayıs Perşembe) saat 14.45’te İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde duruşması var. Başta sanatçılar ve örgütleri olmak üzere aydınlarımız dayanışma için orada olmalıdır. Sevgili Eren’e, dayanışma duygularımı, sağlık dileklerimi, sevgilerimi gönderiyorum.

***

Atatürkçü, yurtsever generallerimiz artık özgürler. Bu, son günlerde yaşadığımız bir sevinçtir. Laiklik ve Cumhuriyet düşmanı egemenlerin onlara ve ailelerine (hepimize) yaşattıkları acılar, tarihe silinmez harflerle yazılmıştır. Şimdi olması gereken, hakkıyla kazanılmış yüce rütbelerin ve gasp edilmiş özlük haklarının bir an önce, evet bir an önce iadesidir. Bu da sadece istemekle değil, “Hak verilmez, alınır” kuralı gereğince hak edileni almak için yapılması gereken her ne ise yapılmakla başarılabilir. Şimdi herkes, bu konuda üzerine düşen görev ne ise yerine getirmelidir.

***

Kobani davası adı verilen ve hukukla ilgisi bulunmayan yargılamalarda barışçı Kürt aydınlarına vicdan kabul etmez cezalar yağdırıldı. Yapılan şey ülkeye kötülük, barışçı olmayan girişimlere haklılık kazandırmaktır. Egemenlerin sınır tanımaz kötülükçülüğü, önünü görmezliği burada da kendini gösteriyor. Amaç bütün bir ülkeyi kuyu dibi/kuyu tipi cezaevlerine tıkmak ve nefessiz bırakarak yok etmek midir?

Yazarın Son Yazıları

Barbarlar

İzlenebilecek bir film arayışında TV kanallarında gezinirken Güney Afrikalı-Avusturyalı romancı John Maxwell Coetzee’nin aynı adlı romanından sinemaya aktarılmış “Barbarları Beklerken”e rastladım.

Devamını Oku
10.12.2025
Ümmet

Haftada bir kez yazmanın “trajedi”si, sizin yazmayı tasarladığınız güncel bir konunun sizden önce başka yazarlarca yazılması oluyor.

Devamını Oku
03.12.2025
İmralı

Başka ülkelerde de öyle midir bilmem ama bizde siyasal örgütler arasında bir konu tartışılırken sanki irdeleyici-çözümleyici akıldan çok duygular-suçlamalar egemen oluyor.

Devamını Oku
26.11.2025
İddianame

Türkiye’de bugün hukukla ilgili kurumların en az güven duyulan kamusal kurumlar arasında en ön sırada yer aldığını, bu kurumların giderek siyasal erkin hukuk bürolarına dönüşmekte olduğunu iddia ediyorum.

Devamını Oku
19.11.2025
İki şiir

Gazetemiz Cumhuriyet ve Kadıköy Belediyesi’nce 7-9 Kasım günlerinde Kadıköy’de düzenlenen şiir günlerinde...

Devamını Oku
12.11.2025
Seraf Özer’in konuşması

Esenyurt’un tutuklu belediye başkanı Prof. Dr. ve yazar sayın Ahmet Özer’in kızı ve avukatı sayın Seraf Özer’in 31.10.2025 tarihindeki Aile Dayanışma Ağı’ndaki konuşmasında söylediklerini bir ölçüde özetleyerek de olsa okurlarımla paylaşmak istedim...

Devamını Oku
05.11.2025
Zulümle imtihan

Yazımın adı ne olmalı diye pazar gecesinden beri, şu sözcükleri yazmakta olduğum pazartesi öğleye kadar düşündüm.

Devamını Oku
29.10.2025
Hayâsız

İkinci a harfi üzerinde düzeltme (ya da inceltme, şapka vb.) işareti ile hayâ, utanma, utanç duygusu anlamına gelen bir sözcük.

Devamını Oku
22.10.2025
Sosyal demokrat bir lider nasıl olmalıdır?

Genç arkadaşım, değerli dostum ve düşündaşım profesör Okan Toygar’ın benimle yaptığı söyleşiler toplamı bir iki hafta önce bir nehir söyleşi olarak “Hayatımız Güzeldir” başlığı ve “Ataol Behramoğlu’nun Siyasal Kimliği” alt başlığı ile yayımlandı.

Devamını Oku
15.10.2025
Grup Yorum 40 yaşında

Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi ve Yıldız Üniversitesi Şehir Planlama öğrencisi dört arkadaşın (Ayşegül Yordam, Metin Kahraman, Tuncay Akdoğan, Kemal Sahir Gürel) birlikte 1985 yılında kurdukları Grup Yorum, içinde bulunduğumuz 2025 yılında kırk yaşına basmış oluyor...

Devamını Oku
08.10.2025
Kara mizah

Zihnimde beliren kavramın karşılığını ve açıklamasını bulmak için internete baktığımda kara komedi de denen kara mizah kavramının en yakın açıklamasını TDK sitesinde buldum...

Devamını Oku
01.10.2025
Kara Bir Rüzgâr

Kara bir rüzgârdı üstünde bir yurdun...

Devamını Oku
24.09.2025
Erdem ve Erdemsizlik Üzerine

Utanç insana özgü bir duygu sanılır...

Devamını Oku
17.09.2025
Türk Türkçe Türkiye

Türkler Türkiye’yi oluşturan etnik unsurlardan sadece biri mi; yoksa öncü-kurucu etnik grup olarak aynı zamanda ülkeye adını veren topluluk mudur?

Devamını Oku
10.09.2025
30 Ağustos ruhu ve karşıtlığı

30 Ağustos ruhu; akıl, öngörü ve cesaret demektir.

Devamını Oku
03.09.2025
Felsefenin tesellisi

Geçen yaz okumayı tamamlayamadığım başucu kitaplarımdan biri de Roger Scruton adlı yazarın Modern Felsefenin Kısa Tarihi adlı yapıtıydı.

Devamını Oku
27.08.2025
Bir günün sonunda can sıkıntısı

Sonu gelmezce üst üste yığılan sıkıntılara Aydın’daki inanılması güç olay eklendi.

Devamını Oku
20.08.2025
Bir ahlak dersi

Tasarladığım yazının adını “Bir dilbilgisi dersi” olarak duyurmuştum. Sonradan yukarıdaki başlığı daha uygun gördüm.

Devamını Oku
13.08.2025
Etnik aidiyet ve ulus devlet

Prof. Dr. Hikmet Sami Türk’ün 28 Temmuz tarihli Cumhuriyet’te “Devlet yöneticilerinde ırk ve din farkı aramak” başlıklı bir yazısı yayımlandı.

Devamını Oku
06.08.2025
Kuraklık

Ülkemizin (bu demektir ki insanlığın) sorunlarına duyarlı bir arkadaşımdan aldığım mesajda Birleşmiş Milletler’e bağlı bazı kuruluşlarca hazırlanan raporlarda Türkiye’nin 2030 yılında su fakiri ülkeler statüsüne gireceğinin bildirildiğini öğrendim.

Devamını Oku
30.07.2025
Vatan

Yazmayı tasarladığım yazının başlığı olarak günlerdir zihnimde “vatan” sözcüğünü dolaştırıyorum.

Devamını Oku
23.07.2025
Türkiye düşünüyor

“PKK Öcalan’ın çağrısına uymuş. Öcalan da Bahçeli’nin çağrısına uymuş görünüyor. Peki, ya Bahçeli? Ona çağrıyı yaptıran kim? Vahiy mi geldi? Rüyasında mı gördü? Yoksa... Asıl soru budur... Çocuk mu kandırıyorsunuz?”

Devamını Oku
16.07.2025
Denklem çözülürken

Bu kadar kötülük tek bir kişinin ya da bir grup insanın eseri mi, yoksa daha geniş çevrelerce hazırlanan bir planın uygulanması mıdır?

Devamını Oku
09.07.2025
Kalbinde dünyayı taşımak

“O sözler ki bir kere çıkmıştır ağzımızdan... Uğrunda asılırız...

Devamını Oku
02.07.2025
Yeni Türkiye?(2)

Geçen haftaki yazıma “Türkiye eskidi mi ki yenisini konuşuyoruz” sorusuyla başlamış...

Devamını Oku
25.06.2025
Yeni Türkiye?

Epey zamandır iktidar çevreleri bu sözü ağızlarında geveleyip duruyor: Yeni Türkiye! Türkiye eskidi mi ki yenisini konuşuyoruz?

Devamını Oku
18.06.2025
Nekâhet

Birinci a harfinin inceltme işaretiyle yazıldığı bu Arapça sözcük, bir hastalık sonrasında sağlık ve güç kazanıncaya kadar geçen zayıflık dönemi demekmiş.

Devamını Oku
11.06.2025
Modern edebiyatımız konulu kitaplar (3)

Doğu Batı Yayınları’nın üç kitapta yayımlanan “Modern Türk Şiirinin Doğuşu” dizininin ilk kitabı üzerine yazmayı sürdürüyorum.

Devamını Oku
04.06.2025
Modern edebiyatımız konulu kitaplar (2)

İlki 30.10.24’te bu sütunda yayımlanan yazı dizisinin ikincisiyle, Doğu Batı Yayınları ürünü “Modern Türk Şiiri” kitapları üzerine düşünmeyi sürdürüyorum.

Devamını Oku
28.05.2025
Ahtapot

Ahtapot şirin bir varlıktır.

Devamını Oku
21.05.2025
Tersinden bakmak

Az sonra üzerinde duracağım bir olguyla ilgili olarak “tersinden bakmak” kavramı üzerine düşünürken aklıma bu kavramı metafor olarak en iyi anlatabilecek “dürbünün tersinden bakmak” gibi bir söz düştü. Öyle ya, işlevi uzaktaki canlı ya da cansız bir nesneyi yakınlaştırmak olan dürbünle yapılabilecek en ters şey ona (onunla) tersinden bakmaktır.

Devamını Oku
14.05.2025
Başarısız bir saldırının analizi

Başarısız bir saldırının analizi

Devamını Oku
07.05.2025
Ahmet Özer’in mesajı

Ahmet Özer’in mesajı

Devamını Oku
30.04.2025
‘Yapay zekâ’ hakkında

‘Yapay zekâ’ hakkında

Devamını Oku
23.04.2025
Yapay zekâ

Yapay zekâ

Devamını Oku
16.04.2025
Engizisyon

Engizisyon

Devamını Oku
09.04.2025
Yunus Gibi

Yunus Gibi

Devamını Oku
02.04.2025
Halkımız darbeye geçit vermiyor

Halkımız darbeye geçit vermiyor

Devamını Oku
26.03.2025
İnsanın yüceliği üstüne

İnsanın yüceliği üstüne

Devamını Oku
19.03.2025
İyileşirken (2)

İyileşirken (2)

Devamını Oku
12.03.2025