Önce kısa bir özet:
MHP lideri Devlet Bahçeli “terörsüz Türkiye” diye tanıtılan süreçle ilgili Meclis’te komisyon kurulması çağrısı yaptı. Komisyonun kurulma amacı ise “önümüzdeki dönemin yol haritasını belirlemek” olarak belirtildi. Bahçeli komisyonun 16 siyasi partinin temsilcilerinden bir araya getirilecek 100 üyeden oluşması gerektiğini ifade etti. MHP liderinin açıklamasında, zaman içinde farklı komisyonların kurulabileceği de yazıyordu.
Siyasi partilerin bu teklife dair görüşleri ve şerhleri ortaya çıkmaya başladı. En dikkat çeken çıkışlardan biri de CHP’den geldi. CHP milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Bahçeli’nin işaret ettiği gibi Meclis’te komisyon kurulmasına dair 2014’te bir yasa teklifi verdiklerini hatırlattı.
Söylemesem olmaz, Meclis bünyesinde eski çözüm sürecini inceleyen bir komisyon 2013’teki kurulmuştu. Lakin, o dönem CHP ve MHP komisyona üye vermemişti.
İşte tam da burada...
Peki, diğer cephe yani Abdullah Öcalan ne düşünüyor “komisyon” meselesine dair, merak ediyorum. Yanıt için “İmralı Notları” diye bilinen “Demokratik Kurtuluş ve Özgür Yaşamı İnşa” adlı kitaba yeniden bakıyorum. Kitapta 2013-2015 yılları arasında İmralı’da yapılan görüşmelerin kayıtlarını ve Öcalan’ın mesajlarını inceliyorum. İşte bakın, dönemin HDP heyetinin ve devlet yöneticilerinin tanık olduğu görüşmelerde, Öcalan “komisyon” meselesine dair neler diyor:
- Gerillanın çatışmasızlık ortamına girmesi için parlamentoda kanunla kurulacak bir komisyon gerekir. Hakikat komisyonu denilebilir, uzlaşma veya yüzleşme komisyonu da denilebilir.
- Barış süreci açıldıktan sonra bir danışman heyet de isteyeceğim. Değişik kesimlerle görüşeceğim. Siz de basına yansımamak kaydıyla bu çerçevede toplantılarınızı yapıp olgunlaştırın. Sezgin’le de görüşülebilir. Hakikat komisyonu, akil insanlar komisyonu onların önerisiydi. ben bu iki komisyonu görüşüyorum.
- Çekilmeden çekilmeye fark var. Tek taraflı bir çekilme olmayacak. Çekilme parlamento kararı ile olacak. Başbakanın “Çekilsinler, kendilerine karışmayız” demesiyle olmaz. TBMM onaylayacak, çekilme komisyonla olacak.
- Komisyonlar kurulacak. Hakikat komisyonu da kurulacak. Akil insanların denetiminde olacak. Çekilme o zaman olacak. Köylere geri dönüş olacak. Bunları yapmazlarsa geri çekilme olmaz. “Çekilirsek gerilla biter” görüşüne katılmıyorum. Çekildiğimiz alanda gerillayı daha da büyüteceğiz. Suriye var, İran var. Şu an Suriye’de 50 bin, Kandil’de 10 bin, İran’da 40 bin var.
- Ayrıca parlamentoda çözüm sürecini değerlendirme komisyonu kuracaklar, bu da önemlidir. İsimle ilgili sıkıntı çıkarmayacağız. Ama hakikat komisyonu gibi çalışır ya da onun ön hazırlığı gibi. (...) MHP karşı çıkabilir, CHP gelse iyi olur, ikna etmeye çalışın. Gelmezlerse ne yapalım. CHP’ye, demokratikleşmenin bütün maddelerini gündeme alacak bir komisyondur, deyin. İşte 16 madde falan açıkladılar. Bunların hepsi bu komisyonun gündeme alacağı konulardır.
- Başlıkları saymak gerekirse: 1- Hukuk komisyonu. 2- Sosyoekonomik komisyon. 3- Misakı Milli komisyonu. 4- Kadın özgürlük komisyonu. 5- Ekoloji komisyonu. 6- Sivil toplum komisyonu. 7- Güvenlik komisyonu. 8- Hakikatleri araştırma ve izleme komisyonu. (...) Şiddeti tasfiye etmeye varız ama hukuki siyasi demokratik temelde politika yapmak için araçlarım olacak. İşte sekiz komisyonu bunun için önermiştim.
