İnsanın en önemli özelliklerinden biri bencillikse, öteki de dayanışmadır!
Dayanışma ile bencillik, aslında zıt ve birbirine karşıt gibi görünse de, tam tersine birbirini destekleyen, birbirinden kaynaklanan iki özelliktir:
Çünkü bencil insan, kendini korumak ve güçlendirmek için dayanışmaya gereksinme duyar...
Dayanışmacı insan ise, kendi bencilliğinin gereksinmelerini de başkalarıyla dayanışmada tatmin eder.

***

Bencillikten kaynaklanan dayanışma duygusunun kökeninde, önce kimlik vardır:
Din ve mezhep, ırk ve milliyet benzerlikleri, dayanışmanın temel nedenleri arasında yer alır.
Kimlik özelliklerinin arkasından gelen dayanışma duygusu, bireysel veya toplumsal davranış niteliklerinden kaynaklanır:
Aşırılar aşırıları, ılımlılar ılımlıları, pasifler pasifleri, hem iterler hem de desteklerler:
Yalnız başlarına, teke tek karşı karşıya kaldıklarında birbirlerini iterler, ama genel olarak öteki niteliklere sahip olanlara karşı, kendilerine benzeyen tutum ve davranışlara sahip olanları desteklerler.
Elbette yukarıda sözünü ettiğim bu gözlemler yaşamın karmaşık diyalektiği içindeki tüm ittifaklar ve çatışmalar açısından geçerli değildir, sadece genel eğilimleri işaret eder.

***

Siyasal tarihin bize büyük acılar bahasına öğrettiği bir ders vardır:
Varlıklarını şiddet kullanarak sürdüren terör örgütleri ile halkı baskı ile yönetmek isteyen iktidarlar birbirlerini tırmandırır:
İktidar, terör örgütünün varlığını, baskısının gerekçesi olarak kullanır...
Terör örgütü ise, iktidar baskısını, kendi terörünün gerekçesi yapmaya çalışır...
Bu insanlık ve demokrasi dışı sarmalın tırmanması sonucunda da, baskıcı iktidarlar ile terör örgütleri, birbirlerinin varlığını ve gücünü pekiştirir.

***

Terörle mücadelede bir devletin elindeki en önemli ahlaki ve siyasi güç, hukuk devleti yapısı, bağımsız ve tarafsız adalet ve idam cezasının kaldırılmış olmasıdır.
Kendini korumak için elbette en sert güvenlik tedbirlerini de alacak olan demokratik bir rejimde, iktidar, gücünü ve desteğini, muhaliflerle çatışarak değil, uzlaşarak arttırmalıdır.
Bir iktidarın, terörle mücadele adına, halk üzerindeki baskıyı arttırması, muhaliflerini hainlikle suçlaması, temel hak ve özgürlükleri sınırlaması ve kısıtlaması ve bu arada idam cezasını da yeniden uygulamaya koyması, terör örgütünün tuzağına düşmek anlamına gelecektir!