Gücü paylaşmak... Gücü devretmek!
Mustafa Balbay
Son Köşe Yazıları

Gücü paylaşmak... Gücü devretmek!

08.12.2022 05:00
Güncellenme:
Takip Et:

Başlık, demokrasinin çok önemli iki ayağını oluşturuyor. 

Demokrasi, kurumlar ve kurallar rejimi, kuvvetler ayrılığı ilkesidir, halkın kendisini yönetecek olanları özgür iradesiyle seçmesidir... 

Bütün bunlar tamam ama iktidar gücünü paylaşabilmek ve devredebilmek günümüzün en ciddi demokrasi sorunudur. Zira iktidarı elinde bulunduranların bunu perçinleme araçları çok arttı. Bunların başında medya gücü geliyor. Parayı ve medyayı kontrol ettiğiniz an, halkı da istediğiniz cendereye sokma ortamını sağlamış oluyorsunuz. 

Medyanın adeta “medyalröz” diyebileceğimiz bir güç olarak kullanıldığına tanık oluyoruz. Bunu ayrı bir konu olarak işleyelim...

***

Bugün Türkiye’de iktidar gücü sözcüğün tam anlamıyla tek elde toplanmış durumda. Gücü paylaşmamanın sonuçlarını yaşamaktayız. Rejim “şahsımrasi”!

Ne var ki bütün gücün tek elde toplanması sadece bir güç merkezi olduğu anlamına gelmez. Bir güç ne kadar büyük olursa olsun, yalnızlaştıkça zayıflar, yozlaşır.  

Kurumlar ve kurallar bittiği an kraldan çok kralcılar türer. En tepedekine en yakın olanlar ya da ona “kafa tutabilenler” ayrı güç odakları haline gelir. Güç yarımadaları ya da adacıkları oluşur. 

Ankara’daki tablo bu. 

Deprem bölgesine yardım için giden, “Cumhurbaşkanımızın talimatıyla” diye başlar.

Asgari ücretin ne olacağı sorusu, “Cumhurbaşkanımız önerilenin biraz üstünü verecek” yorumuyla yanıt bulur.

Başlıktaki iki ayağın birincisini yaşıyoruz, ikinci ayağı ne olacak?

Açık-kapalı seçim tartışmalarının ortasında iki cümle var:

Saray seçim kaybetmez...

Saray seçimi kaybetse de gücü devretmez!

Özeleştiri olarak kendimizi de katıp, şu saptamayı yapalım:

Bu tür tartışmaları öne çıkarmak Saray’ın işine gelir. Sandığa olan güveni zayıflatır. Devamında öğrenilmiş çaresizlikle toplumda yenilmişlik duygusu yaratır. 

Ancak bazı şeylerin dedikodusu, olmasından beterdir. O nedenle bu gölgeyi ortadan kaldırmak için üzerine ışık tutmak daha doğrudur. 

Gerçek şu:

İktidar, devlet kurumlarına kendisine yüzde yüz bağlı olduğunu düşündüğü kadroları yerleştirdi. Bazı kurumları kapatıp, yeniden kurdu. Saray bu duruma güvenerek “Sandıkta yenilsem bile bu kadrolar yeni gelen iktidarı kıpırdatmaz. Değil topal ördek, ayaksız ördek yapar” yaklaşımında.

***

Soru şu:

2023 seçimlerinde ne olur?

Son birkaç aydır kitap fuarlarında, sokak karşılaşmalarında ilk söz, “Tamam... Değil mi sayın Balbay? Bu kez gidiyorlar değil mi?” şeklinde oluyor. 

Şu yanıtı veriyoruz:

“Size bağlı...”

Daha geniş anlatımla, hepimize bağlı. Kimsenin, “Ben tek başıma ne yapabilirim ki” deme hakkı yok. 

Yazıya demokrasi tarifleri ile başladık. Bir başka anlatımla da demokrasi, seçimle gelenin seçimle gitmesidir. 

Türkiye’nin demokrasi birikimi bu tanımı yaşama geçirecek düzeydedir. 

Ne olursa olsun, değişim gelmektedir.

Bu rüzgâr esmektedir. Bunu durdurmak için yapılacak her şey işi zorlaştırabilir ama değişim kapıya dayanmıştır.

İktidar, “Değişim benim” deyip yeni bir siyaset penceresi açabilir mi?

Saray’da buna kafa yoran da olduğunu duyuyoruz ama o tren kaçmıştır!

Bütün kuralların dışına çıkarak değişim durdurulabilir mi?

Bunu deneyen bertaraf olur!

Yazarın Son Yazıları

Kevgir kubbe!

Libya Genelkurmay Başkanı Muhammet Ali el Haddad’ın Türkiye’ye yaptığı resmi ziyaretten sonra ülkesine dönerken uçağının düşmesi sonucu heyetiyle birlikte ölümü, pek çok soru işaretinin doğumuna neden oldu.

Devamını Oku
25.12.2025
Kırılma-karılma süreci!

2025, 2026’ya hayli karışık, yeniden biçimlenmelere açık, seçenekleri bol bir siyasal gündem devrediyor.

Devamını Oku
24.12.2025
Gündeme uyuşturucu verdiler!

Toplumda ciddi sarsıntı yaratan operasyonlar için sık kullanılan cümlelerden biri şudur: Zamanlama manidar!

Devamını Oku
23.12.2025
Utanmazlar!

9 Aralık’ta TBMM Genel Kurulu’nda CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, “ayrıcalıklı” işe girenleri sıraladı.

Devamını Oku
20.12.2025
Taht oyunları!

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan, son günlerde bazen konuşmuyor!

Devamını Oku
18.12.2025
Gülşah Durbay’ın bıraktığı iz...

Ne zaman, zamansız bir ölüm haberi alsam aklıma ilk Yunus Emre’nin dörtlüğü gelir...

Devamını Oku
17.12.2025
Denetim elemanları...

Gündemde asgari ücret var.

Devamını Oku
16.12.2025
Bebeerkil toplum!

TÜİK deyince aklımıza ilk enflasyon rakamları geliyor ama kurumun Türkiye’nin her alandaki verilerini derleyip toparlamak, bunları “bilgi” haline getirmek gibi önemli bir işlevi var.

Devamını Oku
13.12.2025
Trumpizm: Önce Amerika!

ABD’nin yeni strateji belgesi yayımlandı.

Devamını Oku
11.12.2025
Denk bütçe!

2026 yılı bütçesinin TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmeye başlamasıyla ekonomi hak ettiği gündem önceliğini bir nebze kazandı.

Devamını Oku
10.12.2025
Suriye’nin bir yılı!

Suriye’de Esad rejiminin devrilmesinin üzerinden bir yıl geçti. 8 Aralık 2024’te Şara ve beraberindekiler Halep’ten çıktıkları engelsiz yolculukla Şam’a vardılar. Havaya sıktıkları zafer kurşunları Esad güçlerine sıktıklarından çok daha fazlaydı.

Devamını Oku
09.12.2025
Mr. Tom Barrack... Bu üslubu bırak!

Sayın Büyükelçi, göreve geldiğiniz günden beri Türkiye ve bölge üzerine tezler ortaya atıp geçmişten geleceğe aklınıza geleni söylüyorsunuz.

Devamını Oku
06.12.2025
İktidar, halkın İMF’si oldu!

Dün sabah saat 10.00’da enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla birlikte art arda buna paralel haberler döküldü:

Devamını Oku
04.12.2025
Tarım ‘şap’a otururken!

Uzunca bir süredir tarımdan gelen olumsuz haberler zincirine sonunda iktidarın TÜİK’İ de katıldı.

Devamını Oku
03.12.2025
Papanın ziyareti!

Papa 14. Leo’nun Türkiye ziyareti sona erdi, tartışmaları devam ediyor.

Devamını Oku
02.12.2025
Yeni siyasal yelpaze ve CHP!

CHP’nin 39. olağan kurultayı Ankara için sık kullandığımız şu tanımın gölgesinde başladı...

Devamını Oku
29.11.2025
İtirafname!

İBB iddianamesi İstanbul 40. Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi.

Devamını Oku
27.11.2025
Parçalar birleşmiyor!

Uzun süre tartışıldıktan sonra ansızın gerçekleşen İmralı görüşmesinin yeni bir sürecin başlangıcı olduğunu dün vurgulamıştık.

Devamını Oku
26.11.2025
Süreç yeni başlıyor!

Kritik haftalardan bir hafta daha başladı.

Devamını Oku
25.11.2025
CHP milleti dinledi...

Son birkaç gündür uzun süredir konuşamadığımız, Anadolu’nun pek çok yerinden eski-meyen dostların sesini duyduk.

Devamını Oku
22.11.2025
İşi İmralı’ya sürdüler!

Kamuoyunda “Terörsüz Türkiye” diye bilinen komisyonun tam adı şöyle...

Devamını Oku
20.11.2025
Erdoğan’la Bahçeli’nin Öcalan sorunu!

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin dün partisinin grup toplantısındaki konuşması bir süredir kulislerde dalgalanan pek çok olasılığın doğruluk payını arttırdı.

Devamını Oku
19.11.2025
Akdeniz’de ABD kuşatması!

Güney yelpazemizde birbirinden farklıymış gibi seyreden gelişmeleri birleştirince ortaya Türkiye’nin etrafını saran bir yay çıkıyor.

Devamını Oku
18.11.2025
İddianamenin satırları!

Satır sözcüğünün ikinci anlamı şu...

Devamını Oku
15.11.2025
AKP’nin bitmeyen Atatürk zikzakları!

Bir 10 Kasım’da daha Mustafa Kemal Atatürk’ün unutulmaz, unutturulamaz olduğunu yaşadık.

Devamını Oku
13.11.2025
Bana her şey Ergenekon’u hatırlatıyor!

Dün sabah iktidar medyasının haber vermesiyle gündeme düşen İmamoğlu iddianamesi saat 15.00 sıralarında kamuoyuna ulaştı.

Devamını Oku
12.11.2025
45. yıl…

7 Kasım 1980 Cuma günü. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde günün sonuna yaklaşıyoruz.

Devamını Oku
11.11.2025
Hukuksuzluk Tayfun’u!

1293 gündür hapiste olan Tayfun Kahraman’la ilgili Anayasa Mahkemesi’yle İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi arasındaki asimetrik çatışma Türkiye’nin hukuksuzlukta geldiği noktanın yeni bir ivmesi oldu.

Devamını Oku
08.11.2025
New York’ta sosyalizm!

Dünyanın Trump krampına girdiği bir süreçte ABD’nin kalbi New York’ta belediye başkanlığı seçimlerini Müslüman kökenli sosyalist Zohran Mamdani’nin kazanması, içinde büyük umutlar taşıyan önemli bir başlangıç olabilir!

Devamını Oku
06.11.2025
Pazarlık!

Her şeyin pazarlığa tabi olduğu bir dönemdeyiz.

Devamını Oku
05.11.2025
Anayasa oyunları!

Dün AKP iktidarının 23. yılıydı. Çeyrek asra yaklaşan süreci şöyle özetlemek mümkün:

Devamını Oku
04.11.2025
Sürecin şifreleri...

Birinci yılını dolduran, yolda “terörsüz Türkiye” adını alan süreçte şaşırtıcı olmayan bir “deltalaşma” aşamasına gelindi.

Devamını Oku
01.11.2025
Prof. Özer hapiste fikirleri iktidarda!

Bugün Esenyurt Belediye Başkanı Prof. Dr. Ahmet Özer’e yönelik operasyonun birinci yıldönümü!

Devamını Oku
30.10.2025
Cumhuriyet yurttaşlık bilincidir!

Cumhuriyetimiz ikinci yüzyılın ikinci yılına yine en temel değerlerin tartışma konusu olduğu bir ortamda giriyor.

Devamını Oku
29.10.2025
Tükenmişlik saldırısı!

Korkunun gözleri o kadar çoktur ki insanın üzerine çöktü mü, artık her şeyi korku olarak algılar. İmamoğlu, hapiste de olsa... Özgürce siyaset yapamasa da... Ondan korkuyorlar!

Devamını Oku
28.10.2025
Ca-sus!

Dün sabahtan akşama dek sözcüğün tam anlamıyla yargı fırtınası esti!

Devamını Oku
25.10.2025
Kıbrıs dersleri!

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde geçtiğimiz pazar günü yapılan cumhurbaşkanı seçimlerinin yankıları devam ediyor.

Devamını Oku
23.10.2025
İddianame turşusu!

İBB soruşturmasında aylardır beklenen iddianamenin bir bölümü çıktı.

Devamını Oku
22.10.2025
Kışlalı ile haftaya bakış!

Sevgili Kışlalı, Bugün alçakça bir saldırıyla aramızdan koparılışının 26. yılı!

Devamını Oku
21.10.2025
Suriye denklemi!

Suriye Devlet Başkanı Şara’nın Moskova’ya gidişi, İsrail’le Türkiye arasındaki bu ülkenin nasıl bir geleceğe evrileceğine ilişkin soru işaretlerini biraz daha artırdı.

Devamını Oku
18.10.2025