Bizler yaptığımız işlemin, oturduğumuz çevrenin, gittiğimiz yerin, baktığımız ve dinlediğimiz şeyin pek farkında değiliz. Örneğin kaç kişimiz banka ekstrelerini inceliyor? Pos fişlerine bakıyor? Kaç kişimiz faturalarını her yönüyle kontrol ediyor? Farkında olmadığımızı düşündüğümüz bazı gelişmeleri dikkatinize getiriyoruz.

1- Bankalar hediye puanlarını yarıya düşürdü.

Bankalar anlaşmalı işyerlerinde hediye puanını binde 6’dan binde 3’e, anlaşmalı olmayan işyerlerinde ise on binde 1’e düşürdü. Gerekçe şu: Bu hediye puan işi faizlerin yüksek olduğu dönemlerden kalma. Kampanya usulü daha iyi.

Önerimiz:

- Hangi banka kartını verdiyseniz o bankanın POS makinesinden çekim yaptırın. Çünkü alışveriş yaptığınız yer bankaya pay vermemek için böyle bir yola gidiyor.

- Kredi kartı ekstrelerine iyice bakın.

2- Kredi kartı kullanımı 58 milyar liraya çıktı.

Kredi kartı kullanımı hız kesmiyor. 31 Mart itibarıyla kart kullanım tutarı 35 milyar liradan 58 milyar liraya çıktı. Demek ki siz de bu tutarın içindesiniz.

3- Kredi kartından nakit avans çekimi daha avantajlı hale geldi.

Merkez Bankası’nın enflasyona odaklanarak kredi hacmindeki büyümeyi yüzde 14 olarak sınırlaması ve BDDK’nin sermaye yeterlilik kararı nedeniyle bankalar kredi kartı pazarına hücum etmiş durumda. Nakit avans çekimini da avantajlı hale getirdiler. Ağustos 2011-Mart 2012 arası çekilen nakit avans tutarı 17 milyar 72 milyon TL, alınan ihtiyaç kredisi ise 9 milyar 113 TL. 1.500 TL nakit avansı çeken bir kişi ayda bunu 137 TL taksitle ödeyecek ve yıl sonunda toplam 1.644 TL ödemiş olacaktır. İhtiyaç kredisinde ise 142-150 TL arası taksit ve yıl sonu ödeme 1.705 TL.

Bu uygulamalarla kredi kartı kullanımına büyük bir teşvik ve tahrik var. Artık ticari kredilerde deniz bitti diyebiliriz.

3- İçkide ÖTV arttırıldı.

- Rakıda 2009’da litre başına 36 lira olan ÖTV, 2011 Ekim’de 63.48 TL, 7 Mayıs 2012’de de 66 TL’ye çıktı. 3 yılda rakıda ÖTV maktu artışı yüzde 83 oranını buldu.

- Votka ve cinde litre başına 69 TL.

- Şarapta 87.12 TL.

4- Cep telefonunuzu kaybettiğinizde veya çaldırdığınızda ihbarda bulunmanız gerekiyor.

- Böyle bir durumda bağlı olduğunuz şebekeye ihbarda bulunmanız yetmez; Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (0312 232 23 23 telefona) ihbarda bulunarak, IMEI numarasını vererek cihazı da kullanıma kapatmalısınız.

- Yurtdışından getirilen cep telefonları için de bu kuruma ihbarda bulunup kayıt yaptırmak gerekiyor.

5- Otoyolların her tarafından geçtiğimizde ücret ödeyeceğiz.

Yakında yürürlüğe girecek tarifeye göre otoyol veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarında güzergâhın tamamının yanı sıra çevre yolu, bağlantı yolu, köprü, tünel ve viyadükler ayrı ayrı ücretlendirilecek.

6- Artık müşterinizden çek raporu alabileceksiniz.

Ticari yaşamda çekte hapis yasağı kalkınca çekle alışverişte birçok kaygı başladı. Bunun için sigorta sistemi düşünülüyor. Bankalar da bunun için bazı enstrümanlar geliştiriyorlar. Denizbank bir ilk uygulamaya adım attı; çek raporu vermek. Hangi bankalardan çek kullanıldığı, karşılıksız kalan çekler, en yüksek tutarlı çek ödemesi, ilk çek kullanmaya başlandığı tarih gibi bilgiler bulunacak.

Artık çek alanların müşterilerinden çek raporu istemelerinde yarar var.

7- Zorunlu deprem sigortası yaptırmayanlar birçok hizmetten yararlanamayacak.

Afet Sigortaları Kanunu yürürlüğe girdi. Buna göre zorunlu deprem sigortası yaptırmayanlar elektrik, su ve doğalgaz aboneliğini alamayacaklar.

Doğal Afet Sigortaları Kurumu DASK’ın faaliyet alanı bu kanunla genişletildi. (587 sayılı Zorunlu Deprem Sigortası’na dair Kanun Hükmünde Kararname ile kurulmuş olan kamu tüzelkişiliğini haiz, kâr amacı gütmeyen ve sigortacılıkta “sigorta havuzu” adı verilen yapı esas alınarak düzenlenmiş bir kurumdur.)

8- Elektrik faturalarına yansıtılan kayıp kaçak bedelini artık dağıtım şirketleri ödeyecek.

Sakarya Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuran elektrik abonesi Kadir Kemen kayıp ve kaçak bedeline itiraz etmişti. Bu itiraz haklı görüldü. İlgili mevzuatta kayıp ve kaçak bedelinin nasıl hesaplanacağının yer aldığı, tüketiciye yansıtılması hususunda bir hüküm olmadığı gerekçe gösterilerek bunun dağıtım şirketi tarafından üstlenilmesi gerektiği karara bağlandı. Bu önemli bir emsal karar. Bu karara göre faturalarında böyle bir masraf yer alan tüm tüketiciler itiraz edebilirler.