Soru: 16 daire+4 dükkânı olan bir apartmanın yöneticisiyim. Apartman temizliği için ayda dört gün gelip bir saat çalışan bir görevli var. Bu görevliye sigorta yaptırmak gerekiyor mu, ayrıca bir saat çalışma karşılığında bir sigorta ve ücretlendirme şekli var mı? Hüseyin T. 

5510 sayılı kanuna göre 4/a kapsamında (SSK’li) sigortalı sayılabilmek için işçinin hizmet akdine tabi çalıştırılması gerekmektedir. Hizmet akdi iki taraflı akitlerden olup tarafları birbirine taahhütlerle bağladığından hizmet akdinde hukuki bağımlılık şarttır. Hizmet akdinin varlığından söz edilebilmesi için işçinin işverenin emir ve görüşleri doğrultusunda işverenin gösterdiği yerde belirli ya da belirsiz sürede çalışması ve bunun karşılığında da işverenden ücret alması gerekmektedir. İşçinin işverene bir hizmeti kısmi süreli olarak düzenli biçimde yerine getirmeyi üstlendiği sözleşmelerde hizmet sözleşmesi sayılmaktadır. 

Buna göre, öncelikle apartmanda ayda dört gün ve günde bir saat çalıştırılan işçi ile apartman yönetimi arasında kısmi süreli hizmet sözleşmesinin imzalanması ve çalışanın 4/a kapsamında sigortalı olması gerekmektedir. Temizlik görevlisinin aylık toplam dört saat çalışması nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) nezdinde her ay bir gün sigortalı olarak bildirilmesi icap etmektedir. Sigortalının SGK’ye bildirilecek prime esas kazanç tutarı ise bir günlük brüt asgari ücretten az olmamak üzere, sigortalıya dört saatlik çalışması karşılığı ödenen brüt ücret kadar olacaktır. 

Sigortalının SGK’ye bildirimi için öncelikle, apartman yöneticisi tarafından e-Devlet uygulamaları üzerinden arama motoruna “işyeri bildirgesi (4/a’lı sigortalı çalıştırılanlar yönünden)” yazıldıktan sonra, söz konusu uygulama üzerinden işyeri bildirgesi düzenlenerek SGK’ye gönderilmesi, sonrasında SGK tarafından işyeri bildirgesinin onaylanmasının ardından e-sigorta şifresinin yine e-Devlet’den alınıp SGK İşveren Sistemi Uygulaması üzerinden kolay işverenlik seçeneği vasıtasıyla sigortalının prim gün sayısı, prime esas kazancı ve teşvik kanun numarası tanımlamasının yapılması gerekmektedir. 

Bu işlemlerin yapılmaması ve temizlik görevlisinin sigortasız çalıştırıldığının tespiti halinde, SGK tarafından 5510 sayılı kanunun 102. maddesine istinaden; 

-Sigortalı işe giriş bildirgesinin verilmemiş olmasından dolayı 2 asgari ücret tutarında, 

-Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içinde verilmemesinden dolayı her bir ay için asgari ücret/2 tutarında, 

-Ücret bordrosunun düzenlenmemiş olmasından dolayı her bir ay için asgari ücret/2 tutarında 

-İşyeri kayıtlarının geçersizliğini nedeniyle her bir ay için asgari ücret/2 tutarında 

İdari para cezasına maruz kalınacaktır. 

ENGELLİYİM. YAPILAN KANUN DEĞİŞİKLİĞİNE GÖRE EMEKLİLİK KOŞULLARIM NEDİR?

Soru: Özel Bir bankada çalışıyorum Engelli bir bireyim. 2024 yılında yüzde 49 vergi dairesi onaylı raporum süresiz bulunmaktadır Prim ve gün olarak da emekliliği hak ediyordum ama çalışmaya devam ediyorum. Engelli kanunu değişti. Ben şimdi hangi koşullarda nasıl emekli olacağım? Yusuf K. 

5510 sayılı kanunda değişiklik yapan 9/1/2025 tarihli ve 7538 sayılı yasanın engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanan ve sigortalılığı 2008/ Ekim öncesi başlayan 4/a kapsamındaki sigortalıların emeklilik uygulamasını ortadan kaldırmasına ilişkin hükümleri, 15/1/2025 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlandığı tarih itibarıyla yürürlüğe girmiştir. Bu durumda, yüzde 49 oranında engellilik derecesine ilişkin vergi indirim belgeniz olsa bile engelli emeklilik uygulaması 15/1/2025 tarihi itibarıyla kaldırıldığından, bu kapsamda emekli olmanız mümkün değildir. 15/1/2025 tarihinden sonra aylık talebinde bulunan engellilere 5510 sayılı kanunun 28. maddesinin beşinci fıkrası ile geçici 6. maddesinin yedinci fıkrasının (d) ve (e) alt bentlerinde belirtilen koşullara göre yaşlılık aylığı bağlanacaktır. Sigortalılığı 2008/Ekim öncesi başlayan 4/a kapsamındaki sigortalıların, bu kapsamda aylık talebinde bulunması halinde, talep tarihinden önceki 6 ay içerisinde kurumca yetkilendirilmiş hastanelerce düzenlenmiş durum bildirir sağlık kurulu raporu varsa bu raporları sevk işlemi yapılmadan, raporların son 6 ay öncesine ait olması halinde ise yeniden sevk işlemi yapılarak alınan sağlık kurulu raporları SGK sağlık kurulunca Maluliyet ve Çalışma Gücü Kaybı Tespiti İşlemleri Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde yeniden değerlendirilerek çalışma gücü kayıp oranı belirlenecektir. 

Sigortalılığı 2008/Ekim öncesi başlayan 4/a kapsamındaki sigortalıların, tespit edilen çalışma gücü kaybı yüzde; 

- 40 ila 49 arasında olanlara 18 yıllık sigortalılık süresi ve en az 4100 gün, 

- 50 ila 59 arasında olanlara 16 yıllık sigortalılık süresi ve en az 3700 gün, 

Koşullarının yerine gelmesi halinde yaşlılık aylığı bağlanacaktır. 

SORULARINIZ İÇİN nergis.simsek@cumhuriyet. com.tr adresine e-posta yollayabilirsiniz.