Başbakanın bizzat “kadından sorumlu devlet bakanlığının” lağvedileceğini açıkladığı saatlerde CHP’nin yeni anayasa vizyonun tartışıldığı bir toplantıdaydım.

“Kadından sorumlu devlet bakanlığının” tarihe gömüleceğine ilişkin haber, toplantı salonunu yangın alevi gibi sararken kadın mücadelesinin en ön saftaki temsilcilerinden Hülya Gülbahar; “Yapılanın anlamı devletin kadın politikalarını terk etmesidir” dedi.

“Kadından sorumlu devlet bakanlığının” 80’lerden bu yana sürdürülen kadın mücadelesinin en büyük kazanımlarından biri olduğunu ilave eden eski KADER Başkanı Gülbahar, söz konusu bakanlığın “aile bakanlığı” ile ikamesinin kadını “birey” olarak yok saymakla eşanlama geldiğini söyledi ve Türk kadınlarının mücadelesinin böylelikle otuz yıl geriye gittiğini belirtmiş oldu.

Başbakan Erdoğan’ın “2023 hedefleri” çerçevesinde lanse ettiği bu yeni bakanlık yapılanmasıyla; “kadının konumu” bir hamlede, çeyrek yüzyılı aşkın zaman dilimini kapsayan boyutlarda geriliyor. 2023 koşusuna böylece 30 yıl (!) geriden devam edecek olan kadın, yeniden “kadının adı yok” kümesine düşürülüyor. Çocuk, yaşlı ve engellilerle birlikte; ya henüz erişkin olmamış ya da düşkünleşmiş yurttaşlarla bir alt birim, bir dipnota indirgeniyor.

Üçüncü kez iktidara talip olan AKP’nin 21. yüzyıl için kadına sunduğu perspektif/vizyon budur.

‘Yüzde 50’ kadın katılımı farkı

Bu, CHP’nin Anayasa Komisyonu üyeleri ile akademisyenler grubu tarafından hazırlanan yeni anayasa vizyonuyla tam taban tabana ters bir vizyondur.

“On başlık”ta toplanan ve CHP kadın milletvekili adayları Prof. Binnaz Toprak, Gülseren Onanç ile parti meclisi üyesi Prof. Dr. Bertil Emrah Oder ekibiyle basına sunulan “on maddelik yeni anayasa vizyonu”nun kadın açılımı, iktidar partisinin “gerici kadın yaklaşımı” karşısında bire bir turnusol işlevi gördü.

CHP’nin Anayasa Komisyonu, her şeyden önce yüzde 50 kadın katılımıyla oluşturulmuş.

“Yeni anayasa vizyonunun” takdimini yapan ilk konuşmacı olan PM Üyesi Gülseren Onanç, yüzde 50’li kadın katılımı varlığının “anayasanın özünde ve dilinde” şimdiye dek bizim hiç görmediğimiz bir “kadın dili ve dokunuşu” yarattığını söyledi.

“CHP’nin anayasa vizyonunda”, altı özellikle çizilen “usul esası belirler” ilkesinin yaşama geçirilmesinin bu ete kemiğe bürünmüş bir örneğiydi.

“Katılımcı” yöntemlerle anayasa yapma “usulünün demokratik esasları” belirlemede kilit önem taşıdığını vurgulayan CHP Anayasa Komisyonu üyeleri, özlemini çektiğimiz bu yaşamsal demokratik duyarlılığın somut bir örneğini vermiş oldu.

“Toplumsal cinsiyet eşitliğine” ilişkin anayasa vizyonu bölümünde, kadın yurttaşlar hesabına benim duymak istediğim her şey var:

Cinsiyetçi tutumların tasviyesi için devlete öncü rol biçen değerler bağlamında; “Anayasa, cinsiyetçi tutumların ortadan kaldırılmasına ilişkin özel hükümler içermelidir” diyor “on maddelik vizyon” belgesi ve “CEDAW- Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi’ne koşut biçimde, devlete ‘bir cinsiyetin üstünlüğü ya da dezavantajlı konumuna ilişkin kültürel kalıpları değiştirme ödevi’ verilmelidir;” önermesini yapıyor.

Buna ilaveten “atama ve seçimle üstlenilen kamusal görevlerde, eşit temsil ilkesinin” anayasaya girmesinden söz ediyor. “Eşit temsil ilkesini uygulamayan siyasi partilere devlet yardımından mahrumiyet”/ “para cezası gibi yaptırımların” getirilmesini istiyor.

“Ayrımcılık yasağının” anayasada açıkça yer bulması, ayrıca güçlü bir dille talep ediliyor.

Oy vermek için yeterli neden

Başka hiçbir partinin açıklamaya yanaşmadığı anayasa vizyonunu, ayrıntılı biçimde tanıtan CHP’nin yeni çehresi tabii yalnız kadınların konumuyla sınırlı değil.

Ama ne var ki “ülkelerin uygarlık düzeyinin” artık kadının konumu ile ölçüldüğü bir dünyada yaşıyoruz.

“Uygarlık çıtaları”; “çılgın proceler”, “duble yollarla” değil; bundan böyle “cinsiyet eşitsizliğine meydan okuyan” kampanyalar; bu kampanyaların etkinliği, kapsamı, başarı düzeyiyle ölçülüyor.

CHP’nin, “çağdaş uygarlık standartları” ölçüsünde değer verdiği “kadın konusundan” hareketle, anayasanın diğer maddelerinde sunduğu vizyona da pay biçebilir; AKP gericiliği ile arasındaki makasın ölçüsünü değerlendirebilirsiniz.

Kadın ya da erkek, “kadının adına” önem veren tüm yurttaşlar için, bu vizyonu sahiplenen partiden yana oy kullanmak; başlıbaşına yeterli nedendir.

DÜZELTME: 7 Haziran 2011 tarihli yazımdaki “seçim sathı mailine” şeklindeki ifade, “seçim sathı mealine” şeklinde çıkmıştır. Düzeltir özür dilerim.