Başbakan’ın, bakanı ve bürokratlarıyla “denizden Bodrum incelemeleri”ni duyunca Turgut Özal’ı anımsadım. Rahmetli de Göcek koylarında yatla dolaşmış, kimlerin hangi koyu istedikleri işaretlenen haritayı “yerinde!” incelemişti.
Nitekim Sarsala, Boynuzbükü, Hamam gibi mavi yolculukların gözdesi olan koylara, sahiplenen şirketlerin tabelaları bile asıldı; ancak sonradan “Özel Çevre Koruma Bölgesi” ilan edilerek talandan kurtuldular...
Ne var ki ünlü kumsallardan Sarıgerme’ye dikilen otelin Pisilis antik kenti üzerine inşa edilmesine, Koruma Kurulu “sorumlular cezalandırılsın” dese de engel olunamadı.
Dahası, otelin açılışına katılan Özal, binanın “yasa dışı” olduğunu anımsatan Mimarlar Odası temsilcisine (yani, bendeniz) yanıt olarak törendeki konuşmasında diyordu ki; “Bu otel mi güzel, korumak istedikleri bu eski duvarlar mı?”
Oysa “eski” denen o duvarlar “antik Roma limanı”nın kalıntılarıydı… Üstelik arkeolojiyi temelleri altına alan otele -sanki inadına- “çevre ödülü” verdiler. Gerekçesi de “pet şişe yerine cam şişe” kullanmasıydı!
Hükümet onaylı talan
Şimdi, belki de çeyrek yüzyıl sonra yine yazlık giysilerle kıyıları “teftiş” eden Erdoğan diyor ki: “Bu kadar vicdansızlık olmaz. Yapılaşmalar denize kadar girmiş. Durum felaket...” (gazeteler)
Okuyunca düşündüm; acaba özellikle son yıllardaki kıyı yağması planlarına, hatta “yasal düzenlemeler”ine karşı “gecikmiş” bir “pişman”lığa mı tanık oluyoruz?
Her ne kadar Başbakan “sadece yerel yönetimler”i suçlayarak, “buna göz yuman belediyeler için görevden almalar bile olabilir” dese bile, kıyılara yönelik “merkezi yönetim” kararları da hiç iç açıcı değil.
En çarpıcı olanı, daha geçenlerde “torba yasa”ların birine sokulan maddelerle kıyılardaki 50 m’lik yapı yasağının 10 m gibi komik bir mesafeye indirilmesi... Böylece “kıyılar toplumun kullanımına açıktır” diyen anayasanın açıkça çiğnenmesi...
Acaba Başbakan, Bodrum rezaletine bu denli kızdıktan sonra 10 m’nin yeniden 50 m’ye çıkartılmasını sağlayacak mı?
Benzer şekilde, “teftiş teknesinde”ki Şehircilik ve Çevre Bakanı tarafından onaylanan planlar arasında, örneğin İstanbul’daki Yassıada’yı imara açan ve “kıyı yasasını geçersiz kılan” hükümler de iptal edilecek mi? Zira Adalar’da, kıyı yasasını hükümsüz kılan torba kanun maddeleri bile çıkarıldı. Acaba “vazgeçtik” denebilecek mi?
Merkezi hükümetin en iddialı projelerinden Galata Port’a, mimar ve plancı odalarının itiraz nedeni de “kıyıya sıfır” yapılaşmaydı. Kanuna göre kıyıda bulunmaları “zorunlu olmayan” rant tesislerinin denize düşercesine sıralandığı projeyi, mahkeme de iptal etti. Şimdi yeniden planlanan alandaki “yalı” konumlu otel ve AVM’lerden bakalım vazgeçilecek mi?
Örnekleri çoğaltmak kolay; Başbakan’ın “inceleme gezisi” kıyılarımız açısından umut içerse bile durum ancak uygulamada belli olacak… Sabırla bekliyoruz.
