“Karadeniz’de 3 liman vardır” dendiğinde, “Temmuz, Ağustos, Sinop” diye sıralamazsanız Karadeniz’i tanıyor sayılmazsınız..

Bu gerçeği yıllar önce bana öğreten, Sinop âşığı emektar denizci Okan Alpar’dan bir e-mektup aldım. Okudukça üzüldüm, hüzünlendim..

“Karadeniz” denince akla gelenlerin arasında “taka”lar varsa, “Sinop” denince de akla belki de en başta “taka”sı gelir.

O kadar ki Sinop’u ziyaret eden herkesin eşine dostuna götüreceği armağanlar arasında o sevimli ve şişko taka maketleri mutlaka vardır; insanlar renk renk takalara baktıkça, Karadeniz’in coşkulu deniz kültürünü de anımsamış olurlar.

Gelin görün ki yine Sinop’ta yerel ustaların ahşap atölyelerinde özenle yaptıkları taka maketlerinden “aslı”nı da görmek isteyenler artık bu şansa sahip değiller… çünkü hayli zamandır “belediyenin himayesi”nde varlığını korumaya çalışan “tek” kalmış o taka bile ne yazık ki artık yok. Daha doğrusu belediye, adeta “emanete ihanet” edercesine kentin simgesi tek takayı parçalayarak ortadan kaldırmış!

Derviş Usta’dan\t Miras

Bu inanılmaz vefasızlık karşısında yüreği yanan Sinoplu gemicimiz Okan Alpar da kâğıda kaleme sarılarak olanı biteni yazıvermiş.

Yaklaşık 10 yıl önce tanıştığımızda, dönemin “Sinop-Karadeniz Yelken İhtisas Kulübü Başkanı” olan Alpar, kulübün yakınındaki parkta sergiledikleri “son taka”nın yitirilişi için neler mi söylüyor? İşte, eminim ki gözyaşlarıyla ıslanan duygu yüklü satırlarından bir özet:

“Sinop, on yıllardır kenti gezmeye gelenleri, beraberlerinde Karadeniz balıkçılarının maceralı yaşamlarını hatırlatan tekne modelleri hediyeliklerle uğurlar. Bu girişimciliğin temellerinde Derviş Usta’nın ve dönemdaşlarının maharetli elleri vardır; tekne modellerini ilk kez vapurlarla gelenlere satarak bu işleri başlatmış..

Daha 2 ay önce Kumkapı’daki lahitleri parçalayan Sinop Belediyesi, 1950’lerde Derviş Usta’nın elleriyle yaptığı Karadeniz’in son takasını da geçen günlerde parça parça etti. Hatta kent tarihi açısından bilgilendirici mermer kitabesini de sökerek.”

Göstermelik Sevgi

Okan Alpar, 2002 yılında eski Gazhane sahilinde parçalanıp odun olarak yakılmayı bekleyen Karadeniz’in bu son takasını “kurtarma” planını dönemin Belediye Başkanı Hamza İnce ile duyarlı Vali Zeki Şanal’a, anlatır; önerisi olumlu karşılanır… sahibine odun kömür verilerek takas edilen tekne, kulübün batısındaki belediye parkına yerleştirilir.

Yine belediyenin parasal katkısı ile Kurucaşileli bir ustaya onarımı yaptırılan takanın kamarası yenilenir; bordası, parapeti, yumruları, küpeştesi elden geçirilir; kırma direğini de Balıkçılık Kooperatifi verir.

Ne var ki ilerleyen zamanda, önce dümeni, ardından direği “çalınan”! taka, tüm yıpranmışlığına rağmen yerli ve yabancı turistlerin hep ilgi odağıdır; fotoğraf çektirmek en güzel “Sinop hatırası”dır...

Gerisini yine Okan Alpar’dan okuyalım;

“21 Haziran 2012’de Milliyet’in Sinop ekindeki fotoğrafta Belediye Başkanı sol eliyle kenti gösterirken, manzarayı bozduğunu bildiği ‘açgözlülüğün beton anıtları 6-7 katlı apartmanları’ da vücuduyla kapatmaya çalışarak ‘İşte güzel Sinop’ diyordu...

Ne var ki kentin geleneksel güzelliği takaların parktaki tek modeli bile ortadan kalkmıştı...”

Önceki Sinop Valisi Hakan Güvençer, bir toplantıda “Sinop’u çok seviyoruz” diye konuşan Sinopluya “Ama severken öldürmüşsünüz” demiş..

Tek takayı da işte o “göstermelik sevgi” öldürmedi mi?