NATO’nun 70. yılında, NATO üyesi ülkelerin liderleri hafta başında Londra’da toplandı.

Zirve öncesi, Türkiye- Fransa, daha doğrusu Erdoğan ile Macron arasında sert tartışmalar oldu, gerginlik yaşandı. Macron, The Economist dergisine verdiği söyleşide, “Şu anda yaşadığımız, NATO’nun beyin ölümüdür” demişti.

Buna karşı Erdoğan da Macron için “Kendi beyin ölümüne baksın” diyerek karşılık vermişti.

Türkiye’nin, Suriye’de Fırat’ın doğusunda başlattığı Barış Pınarı Harekâtı nedeniyle, özellikle Macron’un sert eleştirel tutum aldığı biliniyor.

NATO zirvesi toplantısı öncesi, Baltık savunma projesi gündemin ön maddesi haline gelmişti. Bilindiği gibi, Rusya’yı hedef alan Baltık savunma planına karşı Türkiye veto oyu hakkını kullanarak tasarıyı engellemişti. Erdoğan, YPG terör örgütü olarak kabul edilmedikçe Baltık ülkelerine karşı oluşturulan plana karşı veto hakkını kullanacağını da bildirmişti.

Zirve bu koşullar altında toplandı. Sonuçlar ne oldu, özetleyelim:

1. Türkiye, “NATO, YPG’yi terör örgütü olarak tanımalı” şartına karşın Baltık savunma projesindeki vetosunu kaldırdı. Rusya’ya karşı Baltık ülkeleri ve Polonya savunma planına onay verdi.

2. Türkiye’nin, YPG’nin terör örgütü olarak tanınması talebi zirvede kabul edilmedi. Sonuç bildirisinde, “Terörizm bütün türleri ve görünümleriyle hepimiz için bir tehdit olmaya devam ediyor” genel cümlesi ile konuya yüzeysel olarak değinildi.

3. NATO’nun bir noktada patronu konumundaki ABD tarafından korunan, kollanan, donatılan, desteklenen, eğitilen ve açıkça kendisinin müttefiki olarak ilan edilen YPG’ye sonuç bildirgesinde yer verilmesi beklenemezdi, zaten yer almadı.

4. Bildiride, “NATO hiçbir ülkeye tehdit oluşturmuyor” denilmesine karşın, Rusya isim verilmeden “ortak düşman”, Çin ise “yeni rakip” olarak isimlendirildi. İlk kez bir NATO bildirisinde Çin’den ve Çin’in yükselen gücünden söz edildi. Çin’in “artan etkinliği, yükselişi ve uluslararası politikanın ortaya çıkardığı fırsatları, ittifak olarak ele almalıyız” vurgusu yapıldı.

NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, “Çin ile uyuşma politikası uygulanması” gerektiğini açıkça belirtti.

5. NATO toplantısında Genel Sekreter Stoltenberg, NATO ile Türkiye arasında sorunlar olduğunu da resmen açıklamış bulunmaktadır.

6. Dünyanın kimi dış politika yorumcuları, Rusya, Fransa ve ABD’nin zirvenin kazananları olduğunu belirtiyorlar. Rusya yönünden, S-400’lere karşı bir yaptırım yapılmayacağının kabul edilmesi ve Rusya’nın Suriye’deki gerçekçi varoluşunun kabul edilmesi önemlidir.

Türkiye, YPG’nin terör örgütü olduğunu NATO’ya kabul ettirememiştir. NATO’nun önem verdiği tek sorununun IŞİD terörü olduğu bir kez daha ortaya çıkmıştır.

Zirvenin 4 liderinin önümüzdeki şubat ayında Türkiye’de görüşmelere devam edeceği de belirtilmiştir. Bu toplantıya kadar, yeni gelişmeler dikkatle izlenmelidir.