Dünyada, herhalde COVID-19’dan etkilenen en büyük ülke ABD. Neden? Koskoca ülke, 320 milyon kadar nüfusu var, dünya egemeni veya bu konuda iddiası var, sözde dünyaya demokrasi dersi verecek, zengin mi zengin, hâlâ dolarını istediği gibi basıp dünyaya salıyor; bilimde, teknolojide ve patentlerde birinci veya ikinci, bu alanda rakibi Çin, süper zenginleri var, dünyaya kafa tutabilen sıradan bir para babasını Başkan yapacak kadar cahil bir seçmen ve halkı var.

Dün itibarıyla 112 bin insanı öldü, dünyada toplam ölenlerin sayısı 412 bin olduğuna göre, demek ABD’nin payına düşen dörtte bir!

Ve adam utanmadan koltuğunda oturuyor!

Yüz milyarderlerin yükselişi

İşte COVID’den neden bu kadar çok insan etkilendi ve belki de yukarıdaki siyahladığım cümlede saklı. Sadece parayı, işvereni, zenginleri düşünen, buna göre ülkeye yöneten bir Trump ve diğerleri...

ABD’de başkanlık koltuğunda sürekli oturanlar, patronlar, zenginler, silahçılar, petrolcüler ve benzerleri.. 10-15 yılda 150 milyar dolar servetiyle zirveye tırmanan kitapçılıkla işe başlayan süpermarketçilikle büyüyen Amazon ve benzerleri de aslında bir ayaklarıyla petrolcülerin yanında yer alıyor.

Onları bu kadar kısa süre yüz milyarderler yapan da Amerikan sistemi, herhalde yatıp kalkıp dua ediyorlardır.

Çok yüksek kârların anlamı, çok ağır bir sömürü mekanizmasının devrede olması. Peki, zenginlerin dışında millet nasıl, mesela sağlık konusunda?

Şimdi gelelim işin nedenine! Bazı paylaşımlarda bulunacağım:

Hastaneler kapanıyor

- ABD’de yaklaşık 27.5 milyon insanın sağlık sigortası yok. Bu nüfusun yüzde 8.5’i..

- Sağlık hizmetlerini esas yürüten özel hastaneler ve sağlık sigortası şirketleri..

- Yoksulların yaşadığı bölgelerde yeteri kadar kâr elde edemeyen özel hastaneler kapanıyor..

- 2019’da 567 bin 715 kişi evsiz ve sokaklarda yaşıyor.

- 40 milyon insan ise yoksulluk ve yoksunluk içinde.

- Hapishanelerde 2 milyonun üzerinde mahkûm var.

- Güvencesiz çalışma son derece yaygın.

- Koskoca ülkede solunum cihazı bulunamadı!

- 100 yıldan sonra ilk defa ortalama yaşam süresi kısaldı.

- 500 bin kişi uyuşturucu doz aşımından öldü...

- Ulusal bir sağlık sistemi olmayan nadir ülke...

- Doktorların sayısı fazlalaşıp gelirleri düşmesin diye, doktor eğitimi çok sınırlı..

- Polisler yılda 1000 kişiyi vurup öldürüyor... Çünkü böyle bir ağır sömürü ve halka karşı sistemi ayakta tutmanın aracıdır polis cinayetleri.

- Neden ülkede gösteriler sona ermiyor, bir de bu açıdan bakın.

Üçüncü büyük çöküş

- Bugünkü kriz, kapitalizmin 21. yüzyıldaki 3. çöküşü.. 2000 baharında teknoloji şirketleri krizi, 2008-2009’da mortgage krizi, şimdi de korona krizi. İlginçtir ki kapitalizmi savunmak isteyenler, krizleri onları başlatan şeylere göre isimlendiriyorlar. Sanki kapitalizm masummuş, dışarıdan kaynaklı bir çöküşün kurbanıymış gibi.

- Amerika’da 2000’deki “.com” krizini çözmek için atılan kapitalist adımlar, 2008-9’daki krizi doğurdu, 2008-9’daki krizi çözmek için atılan adımlar ise -belli ki gerekli dersler alınmamış- bugünkü krizi getirdi.

- Yine ABD nüfusunun en azınlığına yani işverenlere paralar veriliyor, yine korkunç sonuçlar olacak, ama giderek arttığı için daha büyük bir ekonomik kriz olacak.

***

Bu yazıdaki bilgileri, Herkese Bilim Teknoloji dergisinin son sayısında Bayram Ali Eşiyok’un Bilim ve Üniversite sayfasından aldı. Aslında 7 Haziran’daki yazımda da bu konuyu işlemiştim, bu yazımı biraz daha genişletilmişi olarak kabul edin..