Otomobil endüstrisinde ''downsize'' olarak literatüre giren boyut küçültme kavramı 1970'lerin ortalarında kullanılmaya başlandı.

Amerikan otomobil endüstrisinde küçülme , 1973'teki petrol krizine doğrudan bir tepki olarak ortaya çıktı. Ardından 1975'te CAFE yakıt ekonomisi standartlarının yürürlüğe girmesiyle sonuçlandı. 

1980'lerin başında, küçültme uygulaması neredeyse tüm boyut segmentlerine yayıldı. Bu süreçte Amerikalı üreticiler, boyut segmentlerinde Avrupalı ve Japon üreticilerle daha yakın işbirliği yapmaya başladı.

Otomobil endüstrisi daha kısa dingil mesafesi ve gövde uzunluğu kullanan, ağırlığın azaltılmasına ve yakıt ekonomisinin artırılmasına olanak tanıyan modeller üzerine eğildi.

***

Otomobillerde boyut küçültme belirli bir sürenin ardından motorları da etkilemeye başladı. 

Ancak eski teknoloji nedeniyle atmosferik motorlar 2000'li yılların ortalarına kadar tekrar hacim kazanmaya başladı.

2000'li yılların ortalarında yayılmaya başlayan turbo teknolojisi daha küçük hacimli motorlardan yüksek güç alınabilmesine imkân tanıyarak ''engine downsizing'' akımını başlattı. 

Büyük motorlarla aynı güce erişebilen yeni teknoloji ile bu motorlar hem ağırlık avantajı ile daha iyi performans sunuyor hem de daha az yakıt tüketiyorlardı.

***

Gelişen teknoloji ile araçlar konforlu yapılarını günden güne artırırken dünya nüfusundaki hızlı artış ve kentlerdeki yoğunluk ile bu yoğunluğa paralel artan trafik sorunu halihazırda yüksek güç üretebilen küçük motorlu araçların hızla büyümesine yol açtı.

Ayrıca gelir adaletsizliği ile kapitalizmin yarattığı sürekli daha lüksü arzulayan müşteri grubu araçları başka bir yere itti.

Tüm bu yaşananların ardından araçlar artık tanınmaz hale geldi. Birçoğu yüksek teknolojili devasa robotlara evrildi.

Fakat bu durum 2024 itibarıyla değişmek üzere.

***

Elektrikliye geçişte otomobillerin ne denli çevreyi kirlettiği sorgulanmaya başlanırken bu kirliliğin önüne geçmek için uygulanan metotlar ise şu ana kadar ''ödül'' olarak görülebilecek uygulamalardı. Elektrikliyi cazip hale getirmek için milyarlarca dolarlık bütçe ayrıldı.

Fakat 2024 itibarıyla artık yalnızca ''ödül''ün yeterli olmadığını düşünen yönetimler ''ceza'' uygulamalarına başlıyor.

Bu uygulamalar hem karbon emisyonunu hem de kullanılan aracın büyüklüğünü hedefe koyuyor. Bu cezalar öyle ''acımasız'' öyle sert bir şekilde geliyor ki elektrikli otomobillerin bir kısmı bile şimdiden hedefte ve belli ki bu modeller bile değişime zorlanacak.

2024'te otomotiv endüstrisinin karşılaştığı ve karşılacağı ''ceza''lar ile bu uygulamalarla gelecekte arabaların nasıl şekilleneceğini ve daha önce yaşanılan süreçlerin nasıl tekrar edebileceğini bir sonraki yazımda paylaşacağım...