Geçen yıl 19 Haziran tarihinde, burada “Faizi İndirmeyen Bakanlar Kurulu” başlıklı yazımızı paylaşmıştık.
O tarihlerde gündemden hiç düşmeyen bir faiz indirimi tartışması vardı. Aradan geçen 9 aylık süre zarfında, bu tartışmanın daha da yoğun bir şekilde devam ettiğini görmekteyiz. Yani değişen bir şey olmadı. Ülke olarak suni gündemlerle vakit kaybetmeye devam ettik.
Değişmeyen bir başka konu, 19 Haziran 2014 tarihli yazımızda dile getirdiğimiz, gecikme faizi ve gecikme zammı oranı. Yani vergi mükelleflerinden alınan faiz. Mükelleflerin vergi borcu için hesaplanan faiz oranı yine değişmedi. Yine piyasa faiz oranlarının üzerinde bir oran uygulanıyor: Aylık yüzde 1.4, yıllık yüzde 16.8.
Bu oranı belirleyen Bakanlar Kurulu. Faizi indirmediği gerekçesiyle Merkez Bankası’na yönelik ağır eleştiriler sürüyor. Bağımsızlığına ülke olarak büyük ihtiyacımızın olduğu Merkez Bankası bu dönemde duruşunu bozmadı.

Oranlar arasındaki fark
Eleştirilen Merkez Bankası tarafından repo faiz oranı 25 Şubat tarihinden itibaren yüzde 7.50 olarak uygulanıyor. Avans işlemlerinde uygulanan faiz oranı ise 14 Aralık 2014 tarihinden itibaren yüzde 10.50.
Ancak, Bakanlar Kurulu tarafından vergi mükelleflerine uygulanan faiz oranı ise yüzde 16.8. Üstelik bu oran 2010 yılının Ekim ayından beri değiştirilmiyor. Merkez Bankası’nın belirlediği faiz oranları aşağı yönde trend göstermesine rağmen vergi mükelleflerinden alınan faiz oranları sabit kalıyor.
Evet. Büyük bir çelişki var. Bu tablodan şu sonuç çıkıyor. Faiz oranları kesinlikle düşürülmeli. Ama hangi faiz oranları? Elbette, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen gecikme zammı ve gecikme faizi oranları.

Yüksek faiz: 1.4
Vergi mükellefleri, ödeyemedikleri vergiler için aylık yüzde 1.4 faiz ödemek zorunda kalıyorlar. Bu faiz banka kredilerinde bile uygulanmayan bir faiz. Piyasada bu oranda yüksek faiz belki sadece yasa dışı bankerlikte yani tefecilikte uygulanıyor.
Yatırım ortamının iyileştirilmesi açısından faiz oranlarının düşük olması elbette önemli. Ama en önemlisi vergi mükelleflerini bu tefeci faizinden kurtarmak.
Bu konuda yetkili kurum Bakanlar Kurulu. O halde yetki sizde, faiz indirimine siz başlayın. Gecikme zammı ve gecikme faizi oranını düşürün. Vergi mükellefinin buna gerçekten ihtiyacı var. Böylece yatırım ortamını iyileştirme konusunda Merkez Bankası’ndan beklediğiniz adımı siz atmış olursunuz.

SOSYAL GÜVENLİK
Yurtdışına Çıkan SGK’liler Sağlıktan Nasıl Yararlanır?
Yurtdışı sigortalısının, Türkiye’de yaşayan aile bireylerinin SGK tarafından sağlık yardımları karşılanabilmesi için o ülkeyle anlaşmalı sosyal güvenlik sözleşmeleri gerekmekte.
Bunun için çalışanın sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülkede kurulu bulunan sosyal güvenlik kuruluşunca düzenlenmiş olan ve yardımların süresini, yardımlara hak kazanan aile bireylerini gösteren ve tabloda gösterilen belgenin, aile bireylerinin ikamet ettiği yerdeki sosyal güvenlik il müdürlüğüne / merkezine ibraz edilmesi gerekiyor.
Yurtdışında çalışanın ülkemizde ikamet eden aile bireyleri için sağlık yardımlarına hak kazanılıp kazanılmadığı ve kapsamı, süresi Türkiye mevzuatına göre belirleniyor.

Yurtdışı Borçlanması
Buna göre;
- Almanya, Hollanda, Belçika, Fransa, KKTC sigortalısı vatandaşımızın aile bireyleri, 5510 sayılı kanuna,
- Makedonya, Romanya, Azerbaycan, Çek Cumhuriyeti, Bosna-Hersek, Arnavutluk ve Hırvatistan sigortalısı vatandaşımızın aile bireyleri sigortalının tabi olduğu ülke mevzuatına, göre tespit ediliyor.
Yine anlaşmalı ülkelerde çalışan kişilerin, emeklilik aşamasında bulundukları ülke ile aramızda yaptığımız ikili anlaşmada yer alan düzenlemelere göre işlemleri yapılıyor. Anlaşmalı ülkede çalışan ve bu hizmetlerini birleştirerek emekli olmak isteyen kişilerin emeklilik işlemleri Yurtdışı Sözleşmeler ve Emeklilik Daire Başkanlığı tarafından yürütülmekte. Bizim önerimiz bu kişilerin anlaşmalı da olsa yurtdışında geçen hizmetlerini yurtdışı borçlanması yaparak Türkiye’den tam aylık başvurusunda bulunmaları. Çünkü anlaşmalı ülkede bulunan hizmetlerinin birleştirilmesi durumunda kişilere yurtdışından ve Türkiye’den kısmi aylık bağlanıyor.

Sorularınız için malicozum@ismmmo.org.tr adresine mail atabilirsiniz. Tüm sorular e-posta ile tek tek cevaplanacaktır.