Bu gece bir kadının, olağanüstü bir kadının doksanıncı yaşı kutlanıyor:

Prof. Dr. Nermin Abadan-Unat’ın!

***

“Hayatını Seçen Kadın” nitelemesi Sedef Kabaş’ın Nermin Hoca ile yaptığı nehir söyleşinin kitap adı.

Doğan Kitap’ın bastığı bu enfes yapıtın alt başlığı “Hocaların Hocası”.

***

Nermin Abadan, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde (Mülkiye’de) 1961 yılında hocam oldu.

Annemin söylediğine göre, eşi ünlü hukuk profesörü Yavuz Abadan babamın arkadaşıymış ama ben ne Yavuz Abadan’ı ne de Nermin Abadan’ı tanıyordum.

Türkçeyi biraz bozuk ama çok vurgulu kullanan bu enerjik kadın, bir hoca olarak hemen dikkatimi çekmişti.

Çok sağlam bir ders anlatma yöntemi vardı:

Hem klasik kuramları, hem de modern gelişmeleri iç içe, bizim anlayacağımız bir basitlikle anlatırdı.

Her ders o gün anlatacağı konuya başlamadan önce, son okuduğu uluslararası bir dergide çıkan makaledeki son bulgulardan söz eder, bizi en son gelişmelerle bilgilendirirdi.

Daha sonra bu yeni bilgilerin klasik kuramdaki yerini anlatır, böylece bize hem klasik anlayışları, hem de bunların üzerine inşa edilen modern yaklaşımları aktarırdı.

Bugün hâlâ geçerli olan “Kamuoyu liderleri” kavramını, “İki aşamalı haberleşme kuramını”, “İletişimde seçicilik” gibi önemli süreçleri ilk kez ondan duydum ve öğrendim.

Klasik kuramları çok iyi özümlemiş, onların üzerine çağdaş yenilikleri sağlam bir biçimde yerleştirmişti.

Pek çok kişi bugün anımsamaz bile:

Türkiye’de bir gazetede yayımlanan ilk seçim araştırmasını o yapmış ve böylece ülkemizde bir çığır açmıştı.

Yurtdışına giden işçiler üzerine yaptığı öncü araştırmalar bugün bile geçerlidir.

***

Öğrencileri ile çok yakındı, onlarla adeta tek tek ilgilenirdi.

Her yılın sonunda başarılı öğrencilerine, imzaladığı bir kitap armağan ederdi.

Ben sınıfın en yüksek not alan öğrencilerinden biri değildim.

Ama Nermin Hoca, en yüksek not alan öğrencilere kitap armağanlarını verdikten sonra, “Tartışmalara katılma açısından en parlak öğrencim Emre’ye” diyerek bana da bir kitap vermişti:

Fernando Puma tarafından derlenmiş, The Falcon’s Wing Press tarafından yayımlanmış “7 Arts” adlı kitap

17 Mayıs 1961 tarihinde, “Kardeşim Emre Kongar’a, geniş dünya görüşünü biraz daha açsın diye, ikinci sınıf anısı olarak, iyi dileklerle” diye imzalayarak vermiş.

Kitabın ilk makalesi Max Brod’un “Notes on Kafka” (Kafka Üzerine Notlar) adını taşıyan incelemesiydi.

O sırada büyük bir heyecan duyduğum makalenin önemini, daha sonra Kafka üzerinde derinleştikçe daha iyi anladım ve tekrar tekrar okudum.

İşte Nermin Hanım hem Türkiye’nin hem de öğrencilerinin önünde yeni ufuklar açan böyle bir hocaydı.

***

Sedef Kabaş’ın nehir söyleşisi mutlaka okunmalı…

Kitabın girişindeki şu satırlar Nermin Abadan’ın neden “Hayatını Seçen Kadın” diye anıldığını çok iyi anlatıyor:

“Evsiz, barksız sahipsiz bir gençlik yaşadı.

14 yaşında Türkçe bilmeksizin, tek başına Türkiye’ye geldi.

Dilini, milletini, yurdunu kendi seçti.

Kendi yaşamını kendi çabasıyla kurdu.

Almanca, İngilizce, Fransızca, Macarca dillerini konuştu ama sonradan öğrendiği Türkçe ile gazetecilik, avukatlık ve hocalık yaptı.”

Yüzüncü yaşını da aynı sağlıklı zihni ve bedeni ile idrak etmek dileğiyle, Nermin Hoca’nın doksanıncı yaşını kutluyorum.