Merkez Bankası’nın, “yaz aylarında oynaklık bekliyoruz” diyerek enflasyondaki artış trendini geçici görme eğilimini devam ettirdiğini söyleyebiliriz.

Merkez Bankası piyasaların beklediği gibi; yüzde 19 olan politika faizini değiştirmedi. Enflasyondaki artış trendi devam etmesine rağmen, Merkez Bankası’nın faiz kararı açıklamasında hâlâ iyimser tutumunu sürdürdüğü görülüyor.

Yıllık enflasyonun haziran sonunda yüzde 17.5’e çıkmasının ardından önümüzdeki aylarda da artış trendinin süreceği öngörülürken, Merkez Bankası’nın bu gelişmeleri “yaz aylarında oynaklık bekliyoruz” diyerek geçiştirmeye çalıştığı, enflasyondaki artış trendini geçici görme eğilimini devam ettirdiğini söyleyebiliriz. Aynı çerçevede Merkez Bankası’nın hâlâ nisan ayındaki enflasyon raporundaki enflasyon tahminlerine bağlı kaldığı görülüyor.

Temmuz sonu yayımlanacak Enflasyon Raporu’nda nisandaki öngörülerini değiştirip değiştirmeyeceği bilinmiyor.

Piyasalar bekledikleri bir kararın çıkması, açıklama metninde önemli bir değişiklik yapılmamasının etkisiyle kararı nötr karşıladılar diyebiliriz. Özellikle kurlarda, açıklamanın ardından önemli bir hareket görülmedi.

Merkez Bankası’nın iyimserliğinin bir kanıtı da yıl sonuna kadar cari dengenin fazla vereceği tahminini belirterek, bu yolla “Kurlar üzerinde artık baskı olmayacağını” ima etmeye çalışmasıydı. Piyasa analistleri, 30 milyar dolar olan cari açığın yıl sonunda 25 milyar dolar civarına inmesini bekliyor. Ancak aynı zamanda kurlardaki tırmanışın yıl sonuna kadar süreceğini de tahmin ediyorlar. Çünkü kurlardaki hareket sadece cari açığın daralmasıyla ilgili değil, sermaye hareketleri ve politikalara olan güvensizlikten kaynaklanıyor. 

Merkez Bankası açıklamasında “sıkı duruş sürdürülecek” vurgusu korundu ama bu vurgu piyasalarda artık bir etki yaratmıyor.

Yurtiçi iktisadi faaliyetin güçlü seyrettiğini belirten Merkez Bankası, ikinci çeyrekte, salgın kısıtlamalarına ve finansal koşullardaki sıkılaşmaya bağlı olarak iç talebin bir miktar ivme kaybettiğini, dış talebin ise gücünü koruduğunu söyledi. Bir önceki karar metninde “kredilerde ılımlı seyir” izlendiği belirtilirken, bu kez değişiklik yapılarak ılımlı seyrin sadece ticari kredilerde olduğu belirtildi. Son dönemdeki açılma ve ertelenmiş talebe bağlı olarak artış gösteren bireysel kredi kullanımında ise alınan makro ihtiyati tedbirlerin etkilerinin izleneceği kaydedildi. Halbuki piyasa analistleri son tedbirlerin bireysel talepte önemli bir etki yaratmasını beklemiyorlar.

İndirim niyeti var

Özet olarak; Merkez Bankası’nın yaz aylarında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın istediği faiz indirimini yapamayacağı artık kesinleşti. Buna karşılık belli ki enflasyonda geçici aylık düşüşler olsa bile, ilk fırsatta faiz indirimi yapılmaya çalışılacak.

Halbuki tüm gelişmekte olan ülkeler, ABD’den beklenen parasal daralmaya hazırlık için, faiz oranlarını artırmaya başladılar. Reel faiz uygulamalarını büyütüyorlar. Şu andaki verilerle Türkiye yüzde 1.5 reel faiz uyguluyor ama gelişmekte olan ülkelerdeki reel faiz oranı ortalama yüzde 3 seviyesinde. Bu ülkelerin ortalama 150 baz puan olan risk primini gösteren CDS oranı, Türkiye için 400’lerde seyretmeye devam ediyor. 

Merkez Bankası açıklamasında “Enflasyon üzerinde faiz vermeye devam edeceğiz” ibaresi korundu. Ancak Merkez Bankası’nın yükselen enflasyona rağmen hâlâ iyimser tutumunu sürdürmesi, bu koşullarda bile faiz indirimini düşündüğü izlenimini vermesi, piyasalardaki güven probleminin devam etmesine neden oluyor.

Temkinli olması gereken Merkez Bankası’nın iyimser tutumunu sürdürmesi enflasyonda mücadelede kararlı ve samimi olmadığı izlenimi yaratıyor. Bu algı da güvensizliği pekiştirip enflasyon beklentilerinin yükselmesine neden oluyor.