Bin başlı canavar: Kapitalizm
Işıl Özgentürk
Son Köşe Yazıları

Bin başlı canavar: Kapitalizm

17.11.2019 07:30
Güncellenme:
Takip Et:

Mao’nun şu sözünü sık sık anımsarım: “Kapitalizm kâğıttan bir kaplandır.” Ne yazık ki, yaşadıklarımız kapitalizmin bin başlı bir canavar olduğunu bizlere her gün öğretiyor. Kâğıttan bir kaplan yok karşımızda, kendi amaçları için ülkeler yıkan, binlerce insanı ölüme sürükleyen, insan kanıyla, çocuk kanıyla beslenen bir canavar var. Canavar, dünyanın bütün madenlerini, bütün sularını, bütün ağaçlarını, bütün çocuklarını yutmak için gece gündüz faaliyette, durmuyor. Sürekli aç! Ve elinde silahlar, gazeteler, kitaplar var. Her ülkede satın aldığı vatan hainleri var! Onları iyi besliyor, canavar öldüğünde ya da kollarından birini yitirdiğinde deliriyor. Daha vahşi, daha gaddar oluyor. Canavar 400 çokuluslu şirketin logosunu taşıyor. Ülkelere ölüm, o logolu şirketler aracılığıyla geliyor.

Canavar iki yeri asla terk etmiyor: Bir Ortadoğu’yu bir de Latin Amerika’yı. 2006 yılında Bovilya’ya gitmiştim, Che’yi ihbar eden köylülerin, daha sonra Che’yi bir aziz olarak kabul ettikleri Bolivya’ya. İlk kez bir Kızılderili Bolivya’yı Evo Morales başkanlık seçimine katılmıştı. Otobüsle yaptığımız uzun yollar boyunca Kızılderili rehberimiz heyecan içindeydi. Nihayet onlardan biri iktidarı ele geçirecekti. Ve o gün  Eva Morales’in başkanlığı kazandığı gün, otobüsten inip hep birlikte Çav Bella şarkısını söylemiştik. Şili’de de seçim vardı, ilk kez bir kadın hem de sosyalist (Michelle Bachelet) seçimi kazanmıştı. Latin Amerika’nın çok uzun zamandır beklediği mutlu günlerdi.

Dört kez başkan seçilen Evo Morales neler yapmıştı? Altın, lityum, kalay ve doğalgaz kaynaklarını logolu şirketlerin ellerinden alıp devletleştirmişti. Amerika sert bir şekilde Evo Morales’i uyarmış, kokainin ana maddesi olan coco bitkisinin ülkede yasaklanmasını istemişti. Morales buna gülmüş, “Sen önce ülkendeki kokain laboratuvarlarını kapa” demişti. Bunları yazarken gene Amerika’nın o zamanki başbakanına verdiği emir aklıma geliyor. “Afyon ekimini yasakla!” Rahmetli Ecevit dinlememişti, sonu Allende gibi oldu. Allende gibi kurşunlanarak ölmemişti ama ölümü benim için hâlâ bir sorudur.

Morales, Latin Amerika’da bağımsızlık savaşlarını başlatan Simon Bolivar’ın bir sözünü bütün resmi dairelere astırmıştı: “Miras değil alınteri.

Bugünlerde dördüncü kez başkan seçilen Morales istifaya zorlandı ve Amerikancı bir darbeyle uzaklaştırıldı. Yerli halk isyanlarda! Latin Amerika ülkeleri Amerikancı darbelere alışıktır, savuşturmaya da!

Bunları yazarken kendi ülkemi düşündüm. Jeopolitik açıdan öyle bir yerdeyiz ki, logolu şirketlerin bizim ülkeyi kendi haline bırakması mümkün değil, üstelik tıpkı Bolivya gibi ülkemiz de maden açısından çok zengin, artık uydudan çekilen fotoğraflar var, ülkenin batıdan doğuya tüm yeraltı, kolayca çıkarılacak altın madeniyle döşeli. Doğu’da bor, gene batıda trilyum, bunlar gelişmekte olan uzay teknolojisi için vazgeçilemez madenler. Ayrıca Türkiye hâlâ kirlenmemiş toprak ve su zengini. Canavarın gözü kulağı bizde. Ama artık Türkiye’de darbe yaparak işe koyulmanın gereksiz olduğunu düşünüyor. Çünkü haini çok olan bir ülke bulduğu için canavar pek bir keyifli. Ayrıca üç darbeyle demokrasinin ana damarlarını kopardığı için canavar, ülkemizde rahat rahat işini görüyor. Sadece halkın biraz daha cahilleşip, biraz daha dindar olması, biraz daha tüketim arsızı olması gerekiyor. Bunu da satın aldıklarıyla çok başarılı bir biçimde yapıyorlar. Sözün kısası, kapitalizm tıpkı Latin Amerika gibi bizi de bırakmayacak! Peki, hepimiz bunları biliyoruz da, ne öneriyoruz? Vallahi benim haddime düşmez ama ben başından beri tüketim boykotundan yanayım. Ayrıca her din fetvasına karşı küçük küçük eylemler düşünüyorum. Örneğin RTÜK, fetva alıp dondurma reklamlarını yasaklayacakmış, çünkü genel ahlakı bozuyormuş öyle mi, öyleyse yüz kadın birleşelim dondurma yalaya yalaya caddelerde dolaşalım. Bakalım genel ahlak ne olacak?

Sırada ekonomiyle ilgili kötü söz söyleyenlerin terörist olarak damgalanması var. Bir günlüğüne tüm sosyal medya, sadece ve sadece işsizlikten, bir başka gün filenin kaç liraya dolduğundan söz etsin. Yani hepimizi içeri alsınlar! Görelim. Bir de millet siyanürle kendini öldürürken, bir buçuk yıla yakın kızı Rabia Naz’ın katilini arayan, deli denilerek akıl hastanesine kapatılmak istenen, sürekli gözaltına alınan babasına ve kırk günlük bebesiyle bu mücadeleye katılan annesine sahip çıkalım. Şu siyah Doblo kimin?

Yazarın Son Yazıları

Boji’yle dünyayı gezdik!

Sevgili okurlarım, son yazdıklarıma bir göz gezdirdim.

Devamını Oku
07.12.2025
Canım şaka yapmışlardır

Sevgili okurlarım, yıllar önce İspanya’nın Endülüs bölgesinde dolanırken nereden aklıma düştüyse yolda gördüğüm Çağlar Boyu İşkence Aletleri Müzesi’ne girivermiştim.

Devamını Oku
30.11.2025
Denize düşen yılana sarılır

Sevgili okurlarım gerçekten bıktım, neden mi?

Devamını Oku
23.11.2025
Müjde! Ölüm kokan parfümlerim var!

Sevgili okurlarım bir an kendimi bir reklam şirketinde çalışırken buldum.

Devamını Oku
16.11.2025
Dünya unuttuğu bir sözcüğü yeniden anımsadı: Sosyalizm!

Geçtiğimiz hafta, uzun zamandır siyasal ve ekonomik belirsizlik, biri biterken öteki başlayan savaşlar ve giderek şiddetini artıran emek sömürüsü karşısında umutsuzluğa kapılan dünya halkları, uzun zamandır egemen güçler tarafından özellikle unutturulan bir sözcüğü yeniden anımsadı: “Sosyalizm!”

Devamını Oku
09.11.2025
Kraldan çok kralcılar

Sevgili okurlarım tarih bize, ülkelerin çökmesine en çok yardım edenlerin kraldan çok kralcılar olduğunu gösterir.

Devamını Oku
02.11.2025
İmecenin muhteşem gücü

Sevgili okurlarım ülkemin içinde bulunduğu belirsizlik durumu, giderek çoğalan çocuk çetelerinden söz etmek, öldürülen yoldaşların ardından ağıt yakmak, her gün bir kadın cinayetiyle yüz yüze gelmek beni hiç olmadığım kadar umutsuzluğa sürükledi.

Devamını Oku
26.10.2025
Hakan Tosun sen gittin gideli

Sevgili okurlarım bu hafta bir vatanseveri, bir doğa koruyucusunu, işi sadece gerçekleri belgelemek olan bir güzel insanı Hakan Tosun’u toprağa verdik.

Devamını Oku
19.10.2025
Düzenin yeni kurbanları: Katil çocuklar!

Bir avukat İstanbul’da kalabalık bir caddede, ofisi önünde maskeli kişiler tarafından Kalaşnikoflarla taranarak öldürülüyor.

Devamını Oku
12.10.2025
Ah bu ne sevgi bu ne ıstırap!

Sevgili okurlarım insanın tüylerini ürperten. “Bu kadar da olmaz” dedirten bir fotoğrafa bakıp duruyorum.

Devamını Oku
05.10.2025
Adana’nın yolları taştan sen çıkardın beni baştan!

Sevgili okurlarım hepiniz benim Adana sevgimi bilirsiniz.

Devamını Oku
28.09.2025
Kırmızı elbiseli küçük kız

Onun hiçbir şeyden haberi yoktu.

Devamını Oku
21.09.2025
Vahşetin korkunç sularında

Sevgili okurlarım şimdi gelin İtalya’nın Roma kentinde vahşet resimlerinin sergilendiği bir müzeye girelim.

Devamını Oku
14.09.2025
Bir kitap: ‘Sırlarım İpte Asılı Kaldı Balım’

Sevgili okurlarım bugüne kadar hiçbir kitap beni böylesine acıtmamıştı.

Devamını Oku
07.09.2025
Devlet bir sivil itaatsizlik örgütü müdür?

Sevgili okurlarım, sivil itaatsizlik özellikle yasalardan, yönetimden hoşnut olmayanların başvurduğu bir eylemdir.

Devamını Oku
31.08.2025
Bize kim düşe?

Sevgili okurlarım bugün yazıma Leonard Cohen’in “Herkes biliyor geminin su aldığını./ Herkes biliyor kaptanın yalan söylediğini./ Ve herkes biliyor zarların hileli olduğunu” şiiriyle başlayayım dedim, herkes biliyor da ben neden böyle doktorun az önce biyopsi yaptığı bir hasta gibi endişeyle bekliyorum.

Devamını Oku
24.08.2025
Ah ah beni belediye başkanı yapmadılar!

Sevgili okurlarım iyice kafa sersemi olduk.

Devamını Oku
17.08.2025
Parayı veren düdüğü çalar!

Sevgili okurlarım bu yaz kendimi büyük bir açık hava tiyatrosunda oyun izliyor gibi hissediyorum.

Devamını Oku
10.08.2025
Şu nitelikli ol ne demek? Biri bana anlatsın!

Sevgili okurlarım bir hafta önce ülkemizde her yer yanıyordu.

Devamını Oku
03.08.2025
‘Kolay ölümler ülkesi’

Sevgili okurlarım başlık benim değil, sosyal medyada gördüm, sahibini aradım, bulamadım ama bu başlığa vuruldum.

Devamını Oku
27.07.2025
Asılacak kadınlar ülkesi

Sevgili okurlarım bu hafta yazar Pınar Kür’ü sonsuza uğurladık.

Devamını Oku
20.07.2025
Kavşaktayız yeni sorular sorma zamanı!

Sevgili okurlarım ne yazık ki kavşağa geldik arabayı ya uçurumdan aşağı süreceğiz ya da hepimiz yepyeni sorular sormaya, çözümler bulmaya çalışacağız.

Devamını Oku
13.07.2025
Topyekûn savaştayız!

Başlığım kimseyi şaşırtmadı değil mi? Evet, bu canım ülkede yepyeni bir savaş deneniyor.

Devamını Oku
06.07.2025
Zeytine ağıt

Sevgili okurlarım şimdilik füzelerle, insansız uçaklarla yapılan savaş bitmiş görünüyor, doğrusu ben bittiğine hiç inanmıyorum. Bir yerlerde gene füzeler uçacak, çocuklar ölecek, ölüyor da. Şimdi gelelim bizdeki asıl savaşa. Evet dostlarım ülkemizin zeytinliklerimizi bitirme savaşı bu.

Devamını Oku
29.06.2025
Dünyanın hali gibi halimiz

Sevgili okurlarım meğer bizim bu kadim ülkemizde ne kadar çok savaş uzmanı varmış.

Devamını Oku
22.06.2025
Yeniden Türkiş Dekameron

Sevgili okurlarım, epey bir zamandır yaklaşık 20 yıldır bu köşede neredeyse aynı sorunları yazmaktan bıktım.

Devamını Oku
15.06.2025
‘Bana denizi göster’

Sevgili okurlarım gene bir bayram günü, üstelik pazar. Açık konuşmayı severim bilirsiniz öyleyse açık konuşayım ben bu bayramı hiç sevmem.

Devamını Oku
08.06.2025
Unutma biz Anadolu’yuz!

Sevgili okurlarım bir kentten başka bir kente taşınmak ne kadar zormuş.

Devamını Oku
01.06.2025
Biraz mevzu değiştirelim

Sevgili okurlarım 50 yıldır yaşadığım İstanbul’u bırakıp Kocaeli’nin Değirmendere Mahallesi’ne taşınıyorum.

Devamını Oku
25.05.2025
Cebinde şiirlerle dolaşan bir film yönetmenini uğurlarken

Sevgili okurlarım 25 yıllık hayat ve iş arkadaşım, kızım Dünya’nın babası cebinde şiirlerle dolaşan tüm hayatı boyunca devrime inanan film yönetmeni Ali Özgentürk’ü sonsuzluğa uğurladık.

Devamını Oku
18.05.2025
Yurdumuz yeniden bizim olmalı!

Yurdumuz yeniden bizim olmalı!

Devamını Oku
11.05.2025
24. yılını kutlayan Afyonkarahisar Klasik Müzik Festivali’nde toplu anılar

24. yılını kutlayan Afyonkarahisar Klasik Müzik Festival

Devamını Oku
04.05.2025
Unutma deprem geliyorum der ve gelir!

Unutma deprem geliyorum der ve gelir!

Devamını Oku
27.04.2025
Analar babalar, çocuklarımıza kıyıyorlar!

Analar babalar, çocuklarımıza kıyıyorlar!

Devamını Oku
20.04.2025
Bak şu işe ben şu küçücük Yunanistan’ı kıskanıyorum!

Bak şu işe ben şu küçücük Yunanistan’ı kıskanıyorum!

Devamını Oku
13.04.2025
Boykotun sessiz çığlığı

Boykotun sessiz çığlığı

Devamını Oku
06.04.2025
Plastik mermi, cop, tazyikli su ve bitmeyen tutuklamalar

Plastik mermi, cop, tazyikli su ve bitmeyen tutuklamalar

Devamını Oku
30.03.2025
Hep birlikte haykırıyoruz: ‘O gün bugündür!’

Hep birlikte haykırıyoruz: ‘O gün bugündür!’

Devamını Oku
23.03.2025
Cihatçılar Alevileri ve muhalifleri öldürürken...

Cihatçılar Alevileri ve muhalifleri öldürürken...

Devamını Oku
16.03.2025
Ah ne çok öldük!

Ah ne çok öldük!

Devamını Oku
09.03.2025