Kazakistan’ın mobil telefon operatörü Kcell’in CEO’su Veysel Aral geniş vizyon çağrısı yapıyor:\n

\n

Yıllar önce ben ülke dışına çalışmaya giderken arkadaşlarım arasında beni eleştirenler oldu. “Yahu, Azerbaycan’a Kazakistan’a mı gidilir?” dediler. Ama gelecek bu büyüyen ülkelerde.

Eski telefonlarınız evinizin ya da işyerinizin telefonlarıydı. Bizler sizi bu tellerden kurtardık. Şimdi bu benim ya da arkadaşımın cep telefonu diyorsunuz.

SÖYLEŞİ\nLEYLA TAVŞANOĞLU

Dünyada mobil telefon pazarı gelişirken özellikle yeni yeni büyümeye başlayan pazarlar bu mobil şirketlerinin gözdesi oluyor. Avrasya ülkeleri, Uzakdoğu, dikkatlerin odaklandığı bölgeler. Çünkü nüfusları genç ve artıyor, tıpkı Türkiye gibi. Geçen hafta mobil pazarında ilginç bir gelişme oldu. Hemen tamamı Türk mühendisler tarafından yönetilen Kazakistan mobil telefon operatörü Kcell’in hisseleri Londra ve Kazakistan’da halka arz edildi. Londra Borsası’ndaki halka arz törenine katıldıktan sonra Kcell’in genel müdürü ve CEO’su, Eskişehirli bir demiryolu memurunun oğlu olan Veysel Aral’la konuştum. \n

- İsveç-Finlandiya ortaklığındaki TeliaSonera’nın Kazakistan operatörü Kcell’in CEO’susunuz. TeliaSonera aynı zamanda yüzde 38’in üzerinde hisseyle Turkcell’in de ortağı. TeliaSonera gittikçe büyüyor. Avrasya’da çok yaygın bir operatör ağı olduğu biliniyor. Bu çalışmaları anlatır mısınız?\n

V.A.- Turkcell ilk kurulduğu zaman Çukurova Grubu, operatör tecrübesiyle TelaiSonera Grubu ve altyapıdan da Ericsson Grubu ortağıydı. Ama Ericsson daha sonra gruptan çıktı. Turkcell Çukurova’yla TeliaSonera arasında bir ortaklık olarak devam etti. Bu arada Çukurova Grubu bir bölüm hisseyi de ABD ve İstanbul’da borsaya açtı. Borsaya açılma sırasında yurtdışında, yabancı ülkelerde operasyonların risklerini minimize etmek için yeni bir yapı kuruldu. Bu yapının adı Fintur oldu.\n

- Neden Fintur?\n

V.A.- Finlandiya ve Türkiye’nin kısaltılmışı Fintur. Azerbaycan, Kazakistan, Moldova ve Gürcistan bu yapının altına alındı. O operasyonu yöneten biz Türkler de bu yapıdA devam ettik. TeliaSonera’nın büyüme politikasına bakarsanız kuzey ülkelerinde hem abone sayısında hem gelirlerde bir daralma söz konusu oldu. \n

TeliaSonera, özellikle Orta Asya ve Kafkasya bölgelerindeki ülkelerdeki operasyonlarını Türk elemanlarıyla götürebileceğini ve bununla büyümeyi sağlayabileceğini on yıl öncesinden görmüş. Dediğim gibi sınırlar çizildikten sonra yetkin kadro TeliaSonera’da kaldı ve operasyonları devam ettirdi. Bir de TeliaSonera büyümeyi yeni gelişmeye başlayan pazarlardan sağlayabileceğini o zaman görmüştü. \n

Bundan on yıl önce Kazak ya da Azeri pazarına niye girilir sorusu çok rahat sorulabilirdi. Ama bugün Kcell’i getirdiğimiz noktaya baktığımızda bu doğru bir kararmış diyebiliyoruz. Bundan on yıl önce o bölgelere lisans çıkarmaya giden ağabeylerimiz ya da öncülerimiz diyelim, bırakın dillerini, alfabelerini bilmedikleri bu ülkelerde lisans çıkardılar. \n

- Londra’da ve Kazakistan’da eşzamanlı olarak halka arz edilen sadece Kcell’in pazar değeri bugün ne kadar?\n

V.A.- Kendi başına üç milyar dolar civarında. Geçen hafta bunun yüzde 25’inin halka arzını gerçekleştirdik. O zaman bu ülkelere yatırım yapma kararlarının ne kadar doğru olduğunu bugün görüyoruz. \n

O zaman ben ülke dışında çalışmaya giderken çok yakın arkadaşlarım arasında beni eleştirenler oldu. “Yahu, Azerbaycan’a, Kazakistan’a mı gidilir?” dediler. Ama gelecek bu büyüyen ülkelerde. Bakın, biz Kcell’i Londra Borsası’na getirdik. Çok ilgi çekti. \n

- Bu ilginin nedenleri nedir?\n

V.A.- Bu ilginin nedenlerinden birisi güçlü ekonomisi diğeri de Kazakistan’ın kendi konjonktürü. 190 milyar dolara yakın GSMH’si var. Kişi başına gelir aşağı yukarı 12 bin dolar. Ekonomisi yılda yüzde 5-6 oranında büyüyor. Bir de nufüs Kazakistan’da hızla artıyor. Bir mobil operatörü için her doğan çocuk onun müşterisi demektir.