3. yargı paketinin tartışılmaya başlandığı ocak ayından bu yana, konu uzun tutukluluk sürelerine geldikçe hükümet yetkililerinin başlıca savunma cümleleri şunlar oldu:

\n\n\n

• Bu eskiden beri ciddi bir sorun. Kamuoyunun yakından izlediği davaların tutuklu sanıkları nedeniyle öne çıkarılıyor.

• Biz tutukluluk sürelerini kısaltırız, ama toplumun vicdanını kanatacak sonuçlar doğurabilir.

• Biz de tutuksuz yargılamadan yanayız ama, mahkemelerin takdiri bu yönde, biz ne yapalım? Mahkemelere emir mi verelim?

Örneğin CHP, belli ölçüler içinde tutukluluğun üst sınırını indirmek için yasa hazırladığında, hükümetin yanıtı şu oldu:

“Bu teklif güzel ama, bununla katiller, namussuzlar, ırz düşmanları, hırsızlar da çıkar. O zaman ne olacak? CHP bunu göğüsleyebilir mi?”

Bu yanıta bakınca insanın gözleri yaşarıyordu. “Helal olsun hükümete, hırsızların, katillerin hak ettiği kadar cezaevinde kalması için ne kadar da hassas davranıyor” diyesi geliyordu!

***

Hükümet aylarca yukarıdaki propagandayı yaptı. 3. yargı paketi çıkınca ne oldu? Paketten ilk kimler yararlandı? Paket en çok hangi tür suçları işleyenlere yaradı? Hangi suçlar için neredeyse toplu tahliye diyeceğimiz kararlar çıktı?

Son 15 günün haberlerini tarayanlar bu soruların yanıtını kolayca bulacaktır.

Soralım:

Paketten ilk yararlananlar, yasa çıkmadan belli olsaydı yasalaşma sürecindeki toplumsal algı farklı olmaz mıydı?

Bir de geleceğe yönelik sorular soralım:

• 3. yargı paketinden kimlerin yararlanacağı yasalaşmadan önce değil de sonra ortaya çıktığına göre önümüzdeki günlerde yeni sürprizler var mı?

• Şu anda henüz fark edilemeyen hangi gizli aflar var?

• Önümüzdeki dönem açılabilecek kimi davalar bu paketle ortadan kalkmış mı oldu?

Akla gelen daha pek çok soru var. Gelinen noktada şu saptamayı yapmak abartı olmaz:

3. yargı paketi hazırlanırken kamuoyu bundan tutuklu öğrenciler, gazeteciler, askerler, milletvekilleri yararlanabilir mi tartışmasına girdi. Bu yönde olumlu bir beklenti oluştu. Hükümet bu havayı kullanıp kendi istediği sonuçları öngören bir paket çıkardı.

Adalet dağıtıyoruz, adaleti daha hızlı, daha adil yapıyoruz görüntüsü altında böyle bir aldatmacaya girmenin yorumunu okura bırakıyorum.

***

Toplumun bu çoktan seçmeli adalet karmaşasına tepki verip vermemesi ayrı konu; acaba ne kadar farkında?

Bu farkındalığın çok da az olmadığı anlaşılıyor.

Pek çok yorumcunun “hükümete yakın” diye değerlendirdiği GENAR araştırma şirketinin temmuz başında yayımladığı ilginç bir çalışma var. Kürt sorunundan başkanlık sistemine, anayasadan kürtaja kadar gündemdeki hemen her konuda toplumun bakışını ortaya koyan çalışmanın bir bölümü adaletle ilgili.

Bu konudaki bazı veriler şöyle:

• Tutuklanıp mahkemeye çıkarsanız adil şekilde yargılanacağınızı düşünüyor musunuz sorusuna; yüzde 58.1 hayır, yüzde 48.9 evet yanıtı verilmiş.

• Özel yetkili mahkemelerin tümüyle kaldırılmasını ya da yetkilerinin daraltılmasını isteyenlerin oranı yüzde 71.

• Yeni anayasadan en temel beklentiniz sorusuna verilen yanıtların ilk sırasında “yönetim ve yargıda adalet” var. Onu, eşitlik, fikir özgürlüğü, ekonomik iyileşme, demokraside gelişme izliyor.

Temel kavramların değeri, onu kaybedince anlaşılır.

Her şeye karşın toplumun adalet açlığı hissetmesi canlılık belirtisi!

\n\n