“Hasar büyük” diyor El Pais’te “Ertesi Gün” adlı bir yazı ve özetle devam ediyor:
“(Yükselen ayrılıkçılık nedeniyle) Kırılan dökülen çok şey oldu, yaralar derin. Dikiş tutmaları uzun zaman alacak. Son yıllarda yitirilenleri telafi etmek çok zor olacak. (Ayrılıkçılığın) Kurbanları meydanda. İlki Katalan toplumu içindeki ayrışma. (Ayrılıkçılık yandaşları ve karşıtları arasında oluşan) ‘Kopukluk’; dostluklara, ailelere, işyerlerine kadar sirayet etti. İkincisi, Katalanlar ve de İspanyol toplumu arasına nifak girdi. Bu durumun sonuçlarından aile bağları,aşklar, arkadaşlıklar, edinilmiş ortak tecrübeler etkilendi. Bu kayıplar çok büyük hüzün yaratıyor. Son olarak demokratik bir sistemin işlemesi için elzem olan ‘yasallığa ve oyunun kurallarına saygı’ yitirildi.”
“Bağımsızlık” talebi için Katalonya, 11 Eylül günü 1.5 milyon insanı sokağa döktü.
Barselona’yı boydan boya kesen üç ana arterden biri olan 5 kilometrelik Meridiana bulvarını insan seliyle kaplayan “ayrılıkçılık yandaşları”; “Katalan cumhuriyetini” simgeleyen tek yıldızlı sarı-kırmızı Katalan bayrakları ve üzerlerinde “An bu andır/ Ara es l’hora” yazan beyaz tişörtlerle yürüdüler.
“Bağımsızlık” sloganları atan yürüyüşçüler, geçen yılın kasım ayında yapılan “gayriresmi referandumla” yüzde 81 çoğunlukla bölünme talep etmişlerdi.
Madrid o referandumu, anayasaya karşı olduğu gerekçesiyle kaale almamıştı.
Katalan bağımsızlıkçıları da son kertede şimdi Madrid’i kaale almıyor; “görüyor ve arttırıyoruz!” dercesine “boy ölçüşmeyi” sürdürerek 27 Eylül’de yapılacak yerel seçimleri “bağımsızlık yandaşları ve karşıtları” arasında cereyan eden bir plebisite dönüştürüyorlar.

‘Emperyal gururu bırakın!’
“11 Eylül” yürüyüşü, bu “plebisit/seçim” için yapılan yeni kampanyanın ilk ayağı.
Seçimi plebisite haline getiren “bağımsızlıkçıların” lideri Katalan yerel hükümet başkanı Artur Mas bu kitlesel yürüyüşten hareketle Madrid’e şimdi “İspanyol hükümeti, manzaradan gereken dersi çıkartmalıdır!” diye meydan okumasını şöyle sürdürüyor:
“Miyop politikaları ve emperyal gururu bırakın. Bizi krimalleştirmekten vazgeçin. Biz normal ve barışçı insanlarız. Görüntüler kendiliğinden konuşuyor!”
Yeni bilek güreşine dönüşen yerel seçimlerin ne sonuç vereceği henüz belirsiz.
Yoklamalar, “bağımsızlıkçı” oyların yüzde 40 alabileceğini gösteriyor. Ancak sandığa iki hafta kala yüzde 26 oranında kararsız seçmen var…

Bölgesel kutuplaşma zirvede
Sonuç ne olursa olsun, Katalonya ve İspanya’nın gerisi arasındaki mesafeler şimdiye dek görülmemiş ölçüde açılırken Katalanların da aralarında bölündüğü görülüyor.
Katalan seçimleri bu nedenle bir “ertesi gün travması” yaratıyor.
İspanya, 28 Eylül sabahına nasıl uyanacak?
Girişte alıntıladığım “El Pais” yazısı bu soruyu irdeliyor; “ayrılıkçılık” ve “bölünme travmasıyla” “zehirlenen” ortama atıf yapıyor.
Benim İspanya’da yaşadığım demokrasiye geçiş yıllarında, İspanyollar ve Katalanlar arasında böyle açık bir “bölgesel nefret/ayrışma/kutuplaşma”nın izi yoktu.
Bilakis. Tanıdığım tüm “demokrat aydınlar”; ülkenin “demokratikleşme serüveninde” Basklar ve Katalanlar için özerklikleri güçlü biçimde desteklemişlerdi.
“Özerklik mücadelesini”; “demokratikleşmenin” ana direği görmüşlerdi.
Bugün o “demokrat dayanışmanın” yerinde yeller esiyor.
Aydınlar da, Madrid-Barselona arasında bölünmüş durumda…
İspanyollar ve Katalanlar, fiili bölünmeye dek gitmese de bundan böyle “nasıl bir arada yaşayacaklarını” sorguluyorlar.