Tarihin çekim gücü gerçekten hayret verici. Avrupa’da “Arap Baharı virüsünü” kapan ilk ülke, geçmişte 800 yıl boyunca Arap hâkimiyeti altında kalan İspanya oldu.

Arap Baharı, birkaç aylık rötarla Cebelitarık’ı aşarak Avrupa’ya ulaştı.

Kuzey Afrika’daki gösteriler dünya gündemine damga vurduğu dönemde, “Tahrir modelini” İtalya’da da örnek almayı önerenler olmuştu. Ama bu öneriler havada kaldı. Akdeniz’in güney yakasındaki “başkaldırı hareketi”, bu ortak denizin kuzeyine, sonuçta İspanya üzerinden sıçradı ve Arap dünyası dışındaki ilk “ayna etkisi” İberik Yarımadası’nda kendini gösterdi.

Avrupa’ya yayılırsa da, “etkiler” buradan yayılacak.

İspanya’nın ‘0’ kilometresi

İspanya’nın “Tahrir sendromu” henüz çok yeni; bir haftalık.

Ekonomik kriz yaşayan İspanya’da, kendisine “Gerçek Demokrasi/ Democracia Real” adını veren bir grup; geçtiğimiz pazar İspanya’nın 50 kentinde eşzamanlı gösteriler düzenlemişti. Başkentteki gösteri, şehrin Puerto del Sol Meydanı’nda 19 kişinin tutuklanmasıyla son bulunca, işler tırmanarak bu noktaya geldi.

Kent göbeğindeki meydanda kamp kuran göstericileri boşaltmak isteyen polisin, gözaltılara başvurmasıyla TV’den olayı öğrenen binlerce kişi Puerto del Sol’u 24 saatte Kahire’nin “Tahrir Meydanı’na” dönüştürüverdi.

Gece gündüz çadır kuran göstericiler tarafından işgal edilen bu dev meydan, yalnız Madrid değil, tüm İspanya’nın kalbi. “0” kilometresi sayılıyor.

“Cortes”, diğer deyişle parlamento binasından yürüyüş mesafesiyle sadece 5-10 dakika uzaklıkta olan Puerto del Sol, İspanya’nın tüm büyük siyasi altüst oluşlarına tanık olmuş olan bir yer.

Goya’nın tablolarında resmettiği 19. yüzyıl başındaki “2 Mayıs Ayaklanması” -misal- burada yaşanmış.

İç savaş arifesinde; 2. Cumhuriyet burada ilan edilmiş.

80’li yılların kitlesel NATO karşıtı gösterileri burada düzenlenmiş.

Puerto del Sol; sırf coğrafi değil, tarihi anlamda da İberik Yarımadası’nın nabzının tam attığı bir yer.

İlham kaynağı ‘Öfkelenin!’ kitabı

İspanyol başkentinin bu en stratejik tarihi meydanında yatıp kalkmaya başlayan göstericilere, gösterilerin fitillendiği 15 Mayıs itibarıyla medya “M-15” adını takmış durumda.

Sosyal ağlar yoluyla örgütlenen “M-15”e; işgal altına aldıkları meydanın adından dolayı “Puerto del Sol Çocukları” diyenler de var.

Ekonomik kriz ve gençler arasında yüzde 45’lere varan işsizlik sorunları karşısında tümüyle etkisiz kalan ayrıcalıklı siyasi sınıf ve işlevini yitiren siyasi partilere karşı harekete geçen “Puerto del Sol Çocukları’nın” ilham kaynağı, Stephene Hessel’in yazdığı “İndignez vous!/Öfkelenin!” adlı bir kitap.

Eski bir antifaşizm direnişçisi olan 93 yaşındaki Hessel tarafından kaleme alındığı günden beri, çevrildiği tüm dillerde yok satan bu 22 sayfalık kitapçık; özetle, -ekonomik, siyasi kazanımlarını yitirmeye başlayan- Avrupa halklarını “tepki vermeye, başkaldırmaya davet” ediyor.

Puerto del Sol’un \t\t\t\t‘Öfkelileri’ ne istiyor?

“Puerto del Sol Çocukları”, bir başkaldırı manifestosu olan Hessel’in kitabından hareketle kendilerine -namı diğer- “İndignados/Öfkeliler” adını da veriyor.

İşsizler, öğrenciler, sözleşmeli çalışanlar ve geleceği olmayan gençlerden oluşan “Öfkeliler”, Puerto del Sol’dan hızla giderek İspanya’nın diğer kent meydanlarına yayılıyor.

“Öfkelilerin”; şikâyet ve talep listeleri bir hayli uzun.

“Referandum yoluyla krallıktan üçüncü cumhuriyete geçilmesinden” tutun da, “siyasi partiler” ve “seçim kanununun” değiştirilmesi gibi köklü değişikliklerin yanı sıra; otomobillere alternatif kamu ulaşımının getirilmesine, nükleer santralların kapatılmasına, askeri harcamaların kısıtlanmasına, vergi sisteminin adilleştirilmesine, siyasi sınıfın ayrıcalıklarının yok edilmesine, laikliğin eksiksiz yaşama geçirilmesine, katılımcı demokrasi imkânlarının internet ve yeni teknolojiler aracılığıyla arttırılmasına, özelleştirilen kamu şirketlerinin yeniden kamulaştırılmasına kadar çok iddialı konular var listede.

Meydanda dönüşümlü biçimde bir araya gelen “öfkeliler”; günün farklı saatlerindeki toplantılarında bu uzun talepler manifestosunu aralarında tartışarak birlikte oyladıkları bir “program haline” getirmeye çalışıyor.

“Biz sistem karşıtı değiliz. Sistem bize karşı!” diyen “Öfkeliler”; 500 bin imza toplayarak, girişimlerini daha sonra parlementoya taşıyan bir “yurttaş inisiyatifine” dönüştürmek istiyor.

Başarılı olabilirler mi?

Bu; öfkelilerin, “Tahrir Meydanı” göstericileri denli kararlı olup olmayacağına bağlı.

Bekleyip göreceğiz.