Selim İleri öldü. İçim yandı. Arkadaşımdı, ve benden iki yaş küçüktü.
Edebiyat alanında kalem oynatmaya başlamamın çok öncesinden beri sadık okuruydum. Hiç kuşkusuz Türk edebiyatının en önde giden yazarlarındandı. Ne hikâyelerdi onlar!. Hele “Bir Denizin Eteklerinde” adlı kitabındakiler... “Kapalı İktisat” ne müthiş bir hikâyedir, hem bir toplumsal çözümleme hem hastalıklı bir ilişkinin anatomisi. Ya anlatıcının “Budala” kahramanı Prens Mişkin ile buluştuğu hikâye! Türkiye’de postmodern edebiyatın “p”si bilinmezken yarattığı üst kurmaca! Has yazar, edebiyat akımlarına göre yazmaz ki! İçinde doğanı yazar. Edebiyatbilim o yazıları irdeleyerek birtakım tasnifler yapar. Hayatta eş ruhunu bulamayacağını bilen bir yazarın onu roman kahramanları arasında arayışıdır bu hikâye.
ALÇAKGÖNÜLLÜ
Selim’in şahsını 21. yüzyılın başında tanıdım. O tarihte şimdi hayatta olmayan iki dost ile televizyon için bir edebiyat programı hazırlıyorduk ve Selim konuğumuz olmuştu. Hem de kendi adına değil, Peride Celal’i tanıtmak için. Öylesine alçakgönüllü ve özveriliydi. Onu tanıdığımda karıncayı incitmekten bile sakınan bir beyefendiydi. Hırçın bir gençlikten geldiğine inanabilmem zor. Kimi edebiyatçılarımızı gençlik toyluğuyla kırdığı için sonradan kapıldığı derin pişmanlık bana kalırsa abartılıydı. Aslında hiç benzeşmiyorduk ama duyarlığımızda öyle bir damar vardı ki tıpa tıp örtüşmüştü. İnsanın derisinin altındaki mutlak yalnızlığına, inkâra ve sözü değiştirmeye sapmadan, başımızı öteye döndürmeden, içimiz kanasa da apaçık gözlerle bakabilmek, ilişkilerdeki imkânsızlıkları seçebilmek... Hep kalıplarla iş gören bir toplumda kalıplara sığamamak... Onu tanıdığımda bu acıyla yazarak baş ediyordu, ben hem yazarak hem -huyum kurusun, dövüşerek yenilenlerin soyundan olmalıyım ki- mücadele ederek.
ÖZGÜN EDEBİYAT
Arkadaş olduktan sonra yazdığım her şeyi okudu. Beğendikleri için çok güzel yorumlar hem dile getirdi hem yazdı. Beğenmezse sessizliğini korurdu, ben de üstelemezdim.
Son derece kendine has bir insandı, dolayısıyla yarattığı edebiyat da bir o kadar özgündür, taklit edilemez. O bir üslup ustasıdır. Yazdığı metinler müzik gibi akar, öyle ki anlamı unutup dilin yarattığı güzelliğe kapılıp gidersiniz, tıpkı bir senfoni dinler gibi. Dile tamamen hâkimdir, hem yeni sözcükleri hem Osmanlı Türkçeleri birlikte, nüansları vererek ve uyumlu bir bütünlükte kullanabilen bir ikinci yazar var mıdır, günümüz edebiyatında? Sanmam. Kurguları kimi kez çapraşıktır, bir kuklacı gibi oynar metinle ama hiçbir zaman ipleri elinden kaçırmaz, her şey yerli yerindedir ve estetik bir tamlığa kavuşur. “Mel’un Bir Us Yarılması”nda olduğu gibi bir şizofreninin dünyası mıdır önümüze serilen yoksa hem acılı hem zalim ülkemizin portresi mi?
Selim bir edebiyat bilginidir. Hep iftiharla söylerim, gerek Türk edebiyatı gerek dünya edebiyatında ondan çok şey öğrenmişimdir. Dilini ve onun yazarlarını bu kadar seven bir başka yazar var mıdır? Türkçeye verilmiş en küçük emeğin bile kaybolmasını gönlü kabul edemez, hepsini ince ince değerlendirir ve kayda geçirir.
Pandemiden sonra İstanbul’a gidemez oldum, görüşemedik. O ağır bir hastalık geçirdi, telefonlaşıyor, mesajlaşıyorduk. Mesajlaşmayı yeğliyordum, konuşurken bazen zorlanabiliyordu. Durumu “stabil”di ve çalışabiliyordu. Uzun süre böyle devam eder sandım ama niyeyse yılbaşından beri hep bir yitim duygusunun eşliğinde düşündüm onu.
Ve haber geldi. Büyük bir yazardı, arkadaşımdı, üstelik de iki yıl daha gençti. İçim yandı.
