İstanbul Hukuk Fakültesi mezunu, avukat, eski TBMM Başkanı ve Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu (YİK) Başkanvekili Bay İsmail Kahraman, Birlik Vakfı’nın Çemberlitaş’taki genel merkezinde “Yeni Anayasa ve Öze Dönüş” konulu konferans vermiş. Kahraman, burada yaptığı konuşmada, tepkilere neden olan açıklamalarda bulunmuş. “Değişmez maddeler anayasaya konmamalıdır. Milletin isteği halinde değiştirilebilir” diyen İsmail Kahraman,(*) ilk dört maddenin yeni anayasada yer almaması gerektiğini ileri sürmüş. 

İsmail Kahraman (1940) yaşı icabı, iki hukuk fakülteli Türkiye zamanında İstanbul Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuş. Anayasa hukuku öğretim üyeleri de mutlaka çok iyi hocalardı. Amma velakin Bay Kahraman, sanki günümüzün “hukuk fakülte mektebi”nden diploma almış gibi atıp tutuyor. Günümüzün “sert” anayasasını “yumuşatmak” istiyor. Neymiş, Türkiye bir İslam ülkesiymiş de anayasası dindar olmalıymış. İlk dört madde değiştirilebilirmiş. Bay Kahraman’ın dediklerinin olması için mevcut devletin bir ihtilal ya da hükümet darbesiyle yıkılması gerekir. Bay Kahraman’ın böyle bir bilgisi mi var acaba?

Haydarpaşa Lisesi eski öğrencisi, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu Bay Kahraman’a anayasamızın (onun hazzetmediği) ilk dört maddesini hatırlatalım:

I. Devletin şekli

MADDE 1.

- Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.

II. Cumhuriyetin nitelikleri

MADDE 2.

- Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir.

III. Devletin bütünlüğü, resmi dili, bayrağı, milli marşı ve başkenti

MADDE 3.

- Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir.

Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır.

Milli marşı “İstiklal Marşı”dır.

Başkenti Ankara’dır.

IV. Değiştirilemeyecek hükümler

MADDE 4.

- Anayasanın 1. maddesindeki devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile 2. maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3. maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.

***

Bu anayasanın 4. maddesi Bay Kahraman’ı olması gerektiği gibi esir almış, elini kolunu bağlamış durumda. Hukuk diplomalı Bay Kahraman’ın, bu katı maddenin biçim ve anlamını kavramamış olması çok garip. Eski YÖK Başkanı Prof. Dr. Erdoğan Teziç’in Anayasa Hukuku kitabını okumalı. Bu yazıyı yazdığım sırada kitap bilgisayarımın sol yanında duruyor.

***

Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu (YİK) Başkanvekili Bay İsmail Kahraman, sığ anayasa bilgisiyle devam ediyor “Değişmez maddeler anayasaya konmamalıdır” diyor. Bu cümle, düşünceyi açıklama özgürlüğü bağlamına girer mi, yoksa anayasayı ilga teşebbüsü mü?

AKP de Bay Kahraman’ın görüşlerini tehlikeli bulmalı ki “Bu, çatışma getirir. Kahraman’ın kendi görüşü, partiyi bağlamaz” diyor. Bağlar mı, bağlamaz mı, bunu yargı bilir ama İsmail Kahraman, Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu (YİK) Başkanvekili olduğuna göre Cumhurbaşkanlığı’nı bağlar gibime geliyor.

Bundan sonraki yazıda “yeni anayasa” nasıl yapılır, mevcut anayasa nasıl “tamir edilir”, buna kafa yoracağız.

(*) “R.T. Erdoğan, bu sözleri Kılıçdaroğlu’nun söylediğini sanıyor.” (Özgür Özel, Halk TV, 6.10.2021)