İstanbul Devlet Opera ve Balesi 2008-2009 sezonunu müdür ve sanat yönetmeni Suat Arıkan yönetiminde, orkestra şefi Gürer Aykal’ın görkemli bir yorumlayışı ile, unutulmaz bir etkinlik yaşattı. Bu sanat olayı eser olarak “Dostluğa Çağrı” düşüncesini iletiyordu. Beethoven’in 9. Senfonisi’nin en önemli bir özelliği, bu senfoninin Beethoven’in sağır olduğu devreye rastlamış olmasıdır. Op. 125 Re Minör 9. Senfoni’nin tamamı Beethoven’in son bölümü şair Friedrich Schiller’in “Neşeye Çağrı” adlı şiirinin bir bölümünü içermesidir. Bu bölüm solistler ve koro tarafından seslendirilmektedir. Bir senfonide ilk kez insan sesleri de kullanılmış olmaktadır. Bu bölüm “Koral” diye adlandırılmaktadır. Beethoven, Schiller’in bu “Neşeye Çağrı” şiirini çok sevmiştir ve buna göre bestelemiştir.

Orkestra şefi Gürer Aykal’ın, koro şefi Gökçen Koray’ın, soprano Evren Ekşi’nin, mezzosoprano Lynn T. Çağlar’ın, tenor Hüseyin Likos’un, bas Zafer Erdaş’ın, korepetitörler Aydın Karlıbel, Hüseyin Kaya ve Olena Şenol’un, İstanbul Devlet Opera Orkestra ve Korosu’nun seslendirdikleri Beethoven’in 9. Senfonisi unutulmaz bir sanat olayı oldu. Bestelenen şiirlerden birkaçını sunalım: “Bir dostun dostu olacak kadar şanslı olan bir kişi, güzel bir kadın kazanan bir adam, bırakın katsın neşeye sesini. Dünyada bir yerde tek bir ruhu benim diye çağırabilen biri. Bunu hiç başaramayan ise bırakın bizim kalabalığımızdan uzaklaşsın.”

Neşe, her canlı tarafından içilir. Doğanın güzel ve çekici göğsünden her yaratık, iyi veya kötü, onun güller içindeki adımlarını takip eder. Bize verdiği öpücükler ve şarap ve iyi bir arkadaş, ölümde sınanmış, alçak arzularla bezediği yılan ve de melek, tanrının önünde durur. Onun güneşleri, cennetin muhteşem kurulumu içinde uçarken, koşun şimdi kardeşlerim, kendi yolunuzda, tıpkı fetheden bir kahraman gibi kucaklayın birbirinizi milyonlar! Öpücük tüm büyük dünya için! Kardeşlerim, yıldızlı gökyüzünün üzerinde sevgili bir Tanrı var olmalıdır mutlaka. Siz gökgürültüleri içinde mi geliyorsunuz milyonlarca kişi? Yaradanın varlığını hissediyor musun dünya? Onu yıldızlı gökkubbenin üzerinde arayın. Kardeşlerim yıldızlı gökyüzünün üzerinde sevgili bir Tanrı var olmalı mutlaka. Siz gökgürültüleri içinde mi geliyorsunuz milyonlarca kişi? Yaradanın varlığını hissediyor musun dünya? Onu yıldızlı gökkubbenin üzerinde arayın. Mutlaktır ki yıldızların üzerindedir o.

Evet, izlediğiniz L. van Beethoven’in 9. Senfonisi’nin yayımlanması olayı, her şeyin üstünde orkestrayı yöneten şef Gürer Aykal’ın çok önemli bir başarısıdır. Bu başarıyı tamamlayan koro şefi Gökçen Koray’ın çalışmaları unutulamaz. Bu büyük emeği tamamlayan tüm diğer sanatçıları ne kadar alkışlasak azdır... Bu senfoninin yayımlanışı uluslararası bir olay olarak, UNESCO’nun dünya programı içinde en büyük bir modern yapıt özelliğini de taşımaktadır. Bravo bu olayı gerçekleştiren sanatçılara...