Dün Cumhuriyet gazetesi alanlar, insanın tüylerini ürperten o fotoğrafları görmüşlerdir: Adile Naşit, Tarık Akan, Münir Özkul, Turgut Özakman’ın portreleri yerlerde sürünüyor... Yere yığılı nota sehpalarıyla duvar arasına sıkışmış acı çeken yağlıboya portreler mi, yoksa bu ülkelerin gözbebeği, birbirinden değerli ustalar mı bilemedim... Hayatında o çalgıları çalmamış, onlardan çıkan ezgileri duymamış adamlar, yüklenmiş koca arpı, ince narin klarneti paldır küldür kamyona tıkıyorlar. 

Konuyu yakından izleyen Öznur Oğraş Çolak’ın çektiği o fotoğraflara baktıkça işte vandalizm bu diyorum. Kültürsüzlüğün fotoğrafı! Polis çevik kuvvet köşe başlarını tutmuş! Vandalizme engel olmak için değil! Vandalizme engel olmaya çalışan yöre sakinlerini durdurmak için! Hepiniz bulun görün o fotoğrafları! Bu acımasızlığı yapan kim diye sorun. Yanıtı vereyim: Kültür Bakanlığı. 

BAKIRKÖY BELLEĞİ 

Bakırköylü Sanatçılar Derneği’nin (BASAD) tarihi binası, Kültür Bakanlığı tarafından kütüphane yapılacağı gerekçesiyle boşaltılıyor. Sanki başka yer kalmamış gibi. Sanki konuşarak anlaşılamazmış gibi. Sanki daha önce ilçedeki kütüphane kapatılmamış gibi. Dernek direndi ama süre doldu gerekçesiyle, bir acele apar topar yapı tahliye edilmeye başlandı. 

Bu dernek 1993’te kurulmuştu. Kurucular arasında Ayşen Gruda’dan Ergun Köknar’a, Cem Karaca’dan Tarık Akan’a kimler yoktu ki! Türk tiyatrosunun, sinemasının, müzik dünyasının en önemli isimleri oradan yetişti! Orası milletin belleği.

O konak 1936’dan beri Halkevi, 80’de faşist darbe Halkevlerini kapatınca adliye binası, 2002’de belediyenin onarımıyla kültür merkezine dönüşmüştü. Sadece derneğin 800’ü aşkın üyesine, oraya devam eden öğrencilere ya da Bakırköylülere değil, tüm bu tahliye vahşetini görenlere Kültür Bakanlığı bir açıklama borçlu. 

YAKINDA KİTAP DA BASILAMAYACAK 

Önce Covid-19 salgını vurdu tiyatroları, sonra zamlar. Elektrik faturasını ödeyemeyen tiyatrolara Moda Sahnesi de katıldı. “Gerekirse mum ışığında oynarız” diyorlar. Düşünün ki gişe gelirlerinden başka bir şey yok. Ve elektrik, su, doğalgaz faturaları artık üç misli! 

Tiyatroların yanı sıra edebiyat dünyası da alarmda! 

Yakında yayıncılar hiç kitap basamayacak duruma gelebilir. Yayıncılar Meslek Birliği’nin (YAYBİR) verdiği sayılar ürkütücü: 

Kitap üretiminde 2021 Ocak ile bu yılın ocak ayı arasında 5 milyon eksilme var (26 milyon küsurdan 21 milyona -sayıları ben yuvarlıyorum). Asıl tehlike ilk kez basılan kitap başlık sayılarında: İlk kez basılan kitap başlık sayısı 2021 Aralık ayında 20 bin 137 iken Ocak 2022’de 9 bin 143 olarak gerçekleşmiş... Bu düşüş korkunç! Hadi ünlülerin kitabı tamam da ya yeni yazarlar nasıl yetişebilir ki bu durumda! 

Kâğıt ithal, mürekkep, tutkal ithal! Hepsi dövizle! Kitap basma maliyeti yüzde yüz arttı. Milletin alma gücü azaldı. Son iki ayda hamur kâğıdın bir tonu 825’ten 1.100 Avro’ya, Bristol kâğıdının tonu 1.750’den 2 bin dolara yükseldi.

ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER 

YAYBİR Başkanı Mustafa Aksoy, yazılı kültürün tehdit altında bulunduğunu, devletin acil önlem alması gerektiğini belirtip alınması gereken önlemleri sıralıyor. Özetle şöyle: 

1) Kâğıtta sübvansiyon şart! Devlet bunu bir an önce gündeme almalı. 

2) Devlet tarafından toplanan özel kopyalama harçları hemen hak sahiplerine ödenmeli. 

3) Basılı ve elektronik kitaplarda korsan üretim ve izinsiz paylaşımlar önlenmeli. 

4) İnternet siteleri üzerinden satılan kitaplarda rekabet adına yapılan yıkıcı indirimlere son verilip, kitap satışlarında sabit fiyat uygulamasına ilişkin yasa taslağı TBMM’den geçirilmeli. 

5) Kitap kâğıdında yüzde 8, Bristol’de yüzde 18 KDV uygulaması sıfırlanmalı. 

6) Kâğıt ithalinde Gümrük Birliği’nden kaynaklanan imtiyazlar, AB dışındaki ülkelerden yapılan ithalata da uygulanmalı.

Huuu devlet? Orda mısın? Duyan var mı?