PEN KONGRESİNDE 3 BOŞ İSKEMLE:

Seçime 2 gün kala zorba, zorbalığını artırıyor. Televizyon ekranları karartılıyor. Polis gazete, televizyon yapılarına baskın yapıyor, çalışanları tartaklıyor, yaka paça dışarı atıyor. Direnenlere şiddet uygulanıyor. Lanetliyorum.
Dünyada başka zorbaların olması, bizimkilerin suçunu bağışlatmaz, deyip sizi 15 gün öncesine Kanada’ya götürüyorum:
81. Uluslararası PEN Kongresi 7-15 Ekim günlerinde Kanada’nın Quebec kentinde yapıldı. Bu sayfanın okurları, aralarında benim de bulunduğum üç adaydan Meksikalı- Amerikalı yazar Jennifer Clement’in başkan seçildiğini, böylelikle Uluslararası PEN’in neredeyse 100 yıllık yaşamında ilk kez bir kadın başkana kavuştuğunu biliyor... Elbet bu toplantı sadece başkanlık değişimiyle ilgili değildi...

Çeviri yaratıcılıktır
Bu yılki kongrenin ana teması “Çeviri - yaratıcılık - özgürlük” diye belirlenmişti. Son birkaç aydır üzerinde çalışılan ve kongrede kabul gören “Edebi Çeviri ve Çevirmenlere İlişkin Quebec Bildirisi”, çevirinin yaratıcı bir eylem olduğunu vurguluyordu.
“Edebiyat, sanattır, mutluluktur ve adalettir; çevirmen, edebiyata yeni bir ruh kazandıran ve dili bir yerden başka bir yere taşıyandır” sözleriyle başlayan bildiri, çevirmenlerin edebiyatı geniş alanlara yayıp, yeryüzündeki yerini çoğalttıklarını vurguluyor; kültürel farklılıklara katkılarını yüceltiyor, çevirmenin gözetilmesi gereken haklarını savunuyordu.

Sansür - Yasaklar
Uluslararası PEN’in her kongresinde boş iskemleler bulunur. Unutmadık, unutturmayacağız, yalnız değilsiniz demek için bir haykırış...
Bu yıl, sadece toplantı salonunda değil, kent meydanında da 3 boş iskemle vardı. Raif Badawi, Amanuel Asrat ve Juan Carlos Argenal Medina için...
Raif Badawi Suudi Arabistanlı. Yazar, editör, “Liberal Suudi İletişim Ağı” sitesinin yöneticisi. 2012’den beri yazdıkları nedeniyle hapiste. 10 yıl hapis, 1000 kırbaç 1 milyon Riyad para cezası almış. Kırbaç cezası takside bağlanmış, ilk ellisi bu yıl uygulanmış. Kongre’nin en dokunaklı anlarından biri, Badawi’nin, üç yıl önce ülkelerinden kaçıp Kanada’ya sığınan genç karısı ve 3 küçük çocuğun babalarına kongre salonun- dan seslenişiydi...
Amanuel Asrat, Eritreli şair ve gazeteci.. 2001’de Eritre diktatörü Başkan Afwerki’nin demir yumruğu tüm bağımsız gazeteleri kapattığından beri hapiste. O gün tutuklanan 11 gazeteciden çoğunun öldüğü sanılıyor. Amanuel Asrat yaşayanlar arasında... Eritre’de halen 23 gazeteci hapiste.
Üçüncü boş iskemle artık hayatta olmayan Juan Carlos Argenal içindi. Honduras’ta muhalif televizyon kanalı sahibi yazar-gazeteci, evinde 2013 yılında vurulmuş, hastanede “öldü” denilmiş. Yaşı: 43. Meslektaşları, gerçeği öğrenmek ve adalet istiyor.

Dün - Bugün
Karşımda 3 boş iskemle...
İlkine bakıp içimden bir milyon kez daha Atatürk’ümü kucaklıyorum. Ona dil uzatan yazarlara “hadi doğru Cidde’ye” diyorum! Laikliğe sığınıyorum.
2. boş iskemle: Bugün hâlâ hapiste olan benim ülkemdeki tutuklu gazetecileri, tutuklu olmayan ama tehdit altıdakiler düşünüyorum.
3. boş iskemle: Abdi İpekçi’yi, Uğur Mumcu’yu, Hrant Dink’i , Metin Göktepe’yi görüyorum..
Boş iskemleleri, salon dışındaki bir sergi tamamlıyor. Mağdurlar, tehdit altındaki isimler... Türkiye’den iki can dostum gülen gözlerle ve öyküleriyle bana bakıyor: Pınar Selek ve Fazıl Say...
PEN Türkiye’den, 2. Başkan Halil İbrahim Özcan ve Genel Sekreter Tülin Dursun’la katıldık kongreye. Güzelim “masal kentten” ayrılırken, Kanada’nın yeni başkanı Liberal Parti lideri genç, yakışıklı, güler yüzlü, özgürlükçü Justin Trudeau seçim zaferini kutluyordu. Yıllar öncesinden anasının babasının serüvenlerine aşina olanlar eski öyküleri yâd ederken, bizler yeni bir seçime kilitlenmiş ülkeye dönüyorduk.