Toplumların kritik dönemeçlerinde dikkatli olunmazsa hataların yıkımı büyük olur.

Bunları yazarken, toplumu, silaha karşı barış sloganları haykırıp, bağrını açarak, yürümeye çağıran budalaların tavrını düşünüyorum.

Son yaşadığımız olaylar, zaman zaman budalalığın da, ihanet kadar hatta ondan da zararlı olduğunu göstermiştir. Boşuna dememişler, “Cehennemin yolları budalalığın iyi niyet taşlarıyla döşenmiştir” diye.

Şiddetten vazgeçmeyen ve uzlaşma çağrılarına silah sıkarak yanıt verenlere, “lay lay lom” barış türküleriyle karşılık vermeyi önerenlerin son olayda nasıl zavallı bir hamakatın nakaratına sarıldıklarını gördük.

Bütün bu söylediklerimden, savaş çığlıkları atacağım sonucu çıkarılmasın. Silahın üstüne barış türküsüyle koşmak kadar, bilinçsizce her yana saldırmak da hatadır.

Çarşamba akşamı değişik görüşlerden dört kişi, bir TV programındaydık. Dördümüzün de üzerinde birleştiği kavram “sabır”dı. Çoğunluk, teröre karşı silah ama sorunun çözümünde sabır noktasında buluşmuştuk.

***

Burada sabır sözcüğünün ne anlama geldiğini somut örnekleriyle açarken, işin pek kolay olmadığını görmek gerek.

18 Ekim günü, Bask Milliyetçi Partisi PNV, bütün dünyaya ETA’nın silah bırakma kararı verdiğini açıklıyordu.

ETA’nın 52 yıl sonra gerçekten terörden vazgeçip geçmeyeceğini kesinlikle söylemek zor. Çünkü örgüt 1998 ve 2006’da iki defa daha ateşkes ilan etmiş, ama sonra bunları kanlı eylemlerle bozmuştu.

İspanya İç Savaşı ve Franco rejiminin zulmünden en fazla nasibini almış olan Bask Bölgesi’nin bağımsızlığını amaçlayan 1959 doğumlu ETA’nın çıkış nedenlerinin başında Franco diktasının zulmü gelir. Bu nedenle şu tümce çok meşhur olmuştu:

- ETA’nın kurucusu zulmünden dolayı Franco’dur

Bu etken ETA’nın yalnız Basklar ve İspanyollar değil, dünya kamuoyundan da manevi destek bulmasını sağlamıştır.

Ama Franco’nun ölümü, İspanya’nın demokrasiye geçişiyle birlikte bütün bölgeler ve bu arada Basklar’a özerklik verilmesi, ETA’nın eylemlerini azaltmamış, on misli çoğaltmıştır.

Başka bir deyişle ETA kendi varlık nedeni olarak açıkladığı faktörler ortadan kalkınca terörden vazgeçmemiş, tersine şiddetlendirmişti.

***

Varlık nedenleri ortadan kalktıktan sonra da teröre devam eden ETA’ya karşı İspanyol demokrasisi polisiye önlemleri sürdürürken, Bask sorununa sabırla çözüm arıyor, çözüm için atılan adımlar, alınan mesafeler ETA’yı teröründen caydırmıyordu.

Ne var ki, ETA artık marjinalize oluyor, kendi militanları tarafından eleştiriliyor ve örgüt eleştiriyi yapanları ölüme mahkûm ediyor, infazı da gerçekleştiriyordu.

Burada bütün terör örgütleri için geçerli olan şu altın kural devreye giriyor:

- Terör örgütü kendi ilan ettiği varlık nedenleri bitince de, teröre son vermez.

Bu gerçek PKK için de geçerlidir.

ETA’da olduğu gibi, etnik sorunun çözümünde mesafe alınınca da PKK bitmeyecek.

Yalnızca, örgüt zaman içinde, yavaş yavaş marjinalize olup güç kaybedecektir.

Sabırla varılacak olan yer burasıdır. Yoksa, isteklerin yerine getirilmesiyle örgütün hemen kendini feshetmesi veya silah bırakması değil.

Nitekim ETA’da o olmuş, örgütün gelirleri, militanları ve ülkedeki desteği azalmıştır.

Bu örneği iyi görmek, sabır sözcüğünün anlamını doğru kavramak açısından şart.

Terörün üzerine silahla gitmek, Kürt sorununun demokratik çözümünü sabırla aramak, uzun zaman içinde PKK’yi marjinalize etmeyi BELKİ sağlayacaktır. O da olursa...

Kolay bir yol değil, ama başka çare de yok!