Bu yıl ilgiyle okuduğum kitaplardan biri de Doğan Kuban’ın “Gelecek” adlı kitabı oldu.

Günümüzde entelektüel, aydın denildiğinde artık televizyonlarda kafasına göre birtakım görüşlerini olur olmaz mantık yürütmelerle kanıtlamaya çalışan insanlar ya da o anda duyduğu bir konuyu bile hemen saniyesinde çözüp eleştirebilen “dâhi”ler anlaşılıyor.

Türkiye’nin gerçek entelektüelleri medyadan uzak durmayı tercih etti ya da isteseler de kimsenin onlara bir şey sormaya ihtiyacı yok artık.

Aslında Doğan Kuban’ın yazılarında tam da bu söylediğimin geçmiş tarihi de yer alıyor. Kitabın bir yerinde diyor ki: “Bizim tarihlerimiz İstanbul fethedilirken Avrupa’da matbaanın icat edildiğini, 2. Beyazid ölmeden önce Almanya’da 200 matbaa kurulduğunu, Türkiye’de ise 1496’da sadece bir Yahudi matbaası kurulduğunu birlikte yazmıyor. Acaba Almanya sanayi üretiminde başı çekerken, bizim ileri sanayi ürünleri almaya devam etmemizin matbaa aracılığı ile bilginin yayılmasıyla ilişkisi yok mu?”

Ve devam ediyor:

“Yahudilerin İstanbul’da 15. yüzyıl sonunda bir matbaa kurmasıyla, Filistin’de bir İsrail devleti kurulması ve şimdi o çöl parçasına yerleşmiş beş buçuk milyon nüfusun adam başına ulusal gelirinin, petrol babası Suudi Arabistan’dan daha fazla olması birbirlerine bağlı olgular değil mi?”

***

Ama bu yıl Doğan Kuban, bu yazılarıyla değil, “tekeşlilik” üzerine söyledikleriyle gündeme geldi biliyorsunuz.

Aslında tekeşlilik üzerine söylediklerinde de tam bu durumu anlatıyor. Politikacılarla ilgili “gizli görüntüler”in seçim dönemlerinde yayılması ve toplumun kendi gerçek ilgi alanı olan politik tutumlarla değil, böyle saçmalıklarla ilgilenmesini anlatıyordu o yazısında. Yazı çıktı ve tabii yazı da aynı kaderi paylaştı.

Doğan Kuban, kitabında ünlü felsefecilerden, bestecilerden söz ediyor ve dünyayı değiştiren bu insanları bizde kaç kişi tanıyor veya okuyor acaba diye soruyor.

Son dönemde büyük bir ilgi gören bin yıllık mistik “felsefe” kırıntılarının allanıp pullanıp büyük romanlar olarak yeniden sunulduğunu, en sıradan fal kılıklı hikâyelerin kendini geliştirme sistemleri gibi kitaplaştırılıp kapışıldığını düşününce uygarlık kültürüyle bağlarımızın nasıl olup da bilginin en kolay ulaşılabildiği bir zamanda böylesine koptuğunu düşünmeden edemiyorum.

Doğan Kuban’ın kitabını okurken yeni basılan bir başka kitabı karıştırıyorum. “Felsefe Kitabı” adlı bu kitap, felsefe tarihini farklı dönemler ve düşünürler üzerinden kısa ve anlaşılır bir biçimde anlatmaya çalışıyor.

En azından yılbaşında çocuklarımıza, arkadaşlarımıza çok moda ve çok yeni görünen eski püskü metafizik kafa karıştırmaları yerine böyle kitapları hediye etsek...