HEP birlikte kabul edelim ki, şimdi herkesin benimseyeceği bir “anayasa yenileme” işlemi\tyapmaya elverişli ne zemin var ne de siyasal zemin. Belki işe bambaşka bir yoldan girmek gerekiyor: Partileri teker teker ya da ikişer ikişer ele almak yerine bütün olarak devreye sokup anayasanın yenilenmesini o bütünlükten beklemek daha doğru olabilir. Bunun için de o bütünlüğü gerçekleştirmeye engel olan, onu zayıflatan, yahut bir bölümünü küçültürken bir bölümünü aşırı büyüten kuralları değiştirerek, ona asıl ağırlığını kazandırarak.
Aklınıza hemen milletvekili seçilme barajının yüksekliği gelmiyor mu? Barajı başka sistemlerde rastlanmayan yüzde 10’dan hiç değilse yüzde 5’e indirmek niçin gerçekleşmez? Ulusal veya devletler arası mahkemelerin yüksek barajı falanca sözleşmeye aykırı bulmamış olması, onu kaldırmayı kendi demokrasimiz veya yönetim felsefemiz açısından yararlı bulmamıza engel olmamalı.
Çünkü, düşük baraj genellikle sanılanın aksine parlamentoyu küçük parçalara ayırarak zayıflatmak değil, eksiklerini gidererek güçlendirmek ve bütünleşme çabalarına güç katmak demektir. Öyle bir parlamentodan ulusun yararına her türlü çabayı isteyebilirsiniz.
Anayasanın özüne uygun yenilenmesini istemek gibi.
Bunu yaptıktan sonra, anayasayı yenilemek kolaylaşır.
Asıl yenilemeyi yapacak olan, genel seçimle yenilenecek TBMM’dir. Önümüzdeki yerel seçimler ve cumhurbaşkanı seçimi dolayısıyla zaten siyasal partiler anayasayı yenileme konusundaki görüşlerini dolaylı olarak ortaya koyacaklardır ama yenileme anayasa gereği “tali kurucu organ” olarak Meclis’in yetkisindedir ve çalışmalar da oraya kaydırılmalıdır.
Sorun, Meclis’in böyle bir işlev için bazı konularda tam donanımlı olmayışıdır ama bu giderilemeyecek bir eksiklik sayılmaz. Meclis’in, siyaset dışı bir uzmanlar grubundan yardım alması işi kolaylaştırır ve hatta Meclis dışındaki güveni artırmaya yarayabilir. Tabii, böyle tartışmalar parlamenter sisteme senato ya da korporatif yapılı bir meclis daha ekleme gibi çözümleri de akla getirir ama o tür sorunlar anayasayı yenileme gibi bir temel yetkiyi Meclis’ten almaya kadar gitmemelidir.