CHAVEZ toprağa verilecek ama gömülmüş sayılacak mı? Ondan sonra yürürlükteki rejim ne olursa olsun ve yönetimi kim üstlenirse üstlensin, ülkenin tarihinde o hep var olacak ve kendinden söz ettirecek. Kilometre taşlarından, ölçütlerden biri olarak.
Biz, adı tarihe uygun olsun diye Atatürk ya da Mustafa Kemal dediğimiz önderden söz etmeksizin durabiliyor muyuz?
Yine de bir fark var aramızda: Hugo Chavez’in anısı, kuzeyiyle, ortasıyla, güneyiyle bütün Latin Amerika halklarının belleğinde yaklaşık aynı tutum değişikliğinin ideolojik özünü sürdürmekte.
Kemalist devrim ise özde çok daha köklü ve renkli: Yalnız “müstevlilere” yani istilacılara karşı çok zor koşullarda verilmiş ve kazanılmış bir kurtuluş savaşı olmaktan da öteye, teokratik nitelikte bir padişahlık rejiminin yıkılışı.
Çağdaş demokrasiyi müjdeleyen bir cumhuriyetin ilanı.
Aynı zamanda, “Şark” damgasının izlerini taşıyan bir uygarlıktan “Batılı” öze geçişi kolaylaştırıcı kurumların ve kuralların getirilmesi.
Bu tür uzun bir liste daha da uzatılabilir.

Asıl fark, siyasal çevre koşullarının değişik oluşundan kaynaklanıyor.

Chavez Venezüellası’nın çevresinde ABD dışındaki bütün ülkelerin halkları, ölen lideri savunup bir ölçüde de gerçekleştirdiği amaçlara susamış kitlelerden oluşuyor. Oysa aynı coğrafyada ayakta kalmış öbür rejimlerin temelleri hayli sarsılmıştır ve şimdiki durum onlarda yeni değişikliklere gebe sayılabilir.
Biz kendi çevremizdeki ülkelerde aynı susamışlıkların ve amaçların var olduğunu söyleyebiliyor muyuz?
Başka bir deyişle, Özal ve şimdiki Erdoğan gibi “yenilikçi” sayılan liderler cumhuriyetin kuruluş ilkelerinin, bırakın perçinlenmesini, hiç değilse zedelenmeden ayakta kalması için ciddi çaba göstermiş sayılırlar mı?

Tam tersine, bunun zıddı sayılabilecek politikalar izlenmiştir.

Güçlüğümüz, bu çabanın gösterilmeyişinden ve cumhuriyetçi ilkelerin önce hırpalanıp sonra ortadan kaldırılmasına cüret edişten ileri geliyor. Yoksa, o ilkelere başlangıçtaki ciddiyetle sahip çıkılsaydı etnik amaçlı terör gibi bir bela ortaya çıkar mıydı?