GÜNEYDOĞU sorunu dolayısıyla ısıtılıp bugünün Türkiye’sinde de gündeme getirilen “sivil itaatsizlik” kavramı, şimdi galiba yeniden gündeme getirilecek. Barış ve Demokrasi Partisi’nin ileri gelenleri, biraz daha ileri giderek,Yüksek Seçim Kurulu’nun kararını dinlememek için çareler aramaktaydılar şu satırlar yazıldığı sırada. Adaylıkları geçersiz sayılan üyelerin karardaki maddi hatalardan ötürü itiraz etme ve YSK’nin adaylıklarını geçerli saydığı üyelerle seçime katılma yerine, öyle tepkilerden söz etmekteler ki, tepkilerin bir bölümü de ayrı birer suç.

Hep birden seçimden çekilip süreci boykot etmek, halk yığınlarını sokaklara döküp karışıklık çıkararak seçim havasını zehirlemekle başlayıp dağa çıkmaya uzanan tehditlere ve PKK eylemlerini de içeren şantajlara kadar. Bunların çoğunu “sivil itaatsizlik” saymak pek kolay değil.

Eğer Batı dillerinden gelen “sivil” sıfatı Türkçede genellikle düşünüldüğü gibi “asker olmayan” anlamından ibaretse ve “uygarca, insanca, yurttaşça” gibi anlamlara da geliyorsa.

Geliyor tabii, hem de nasıl. Dağ sözü etmenin sivillikle ne ilgisi var?

Kaldı ki, herkese ve özellikle netameli amaçlar peşinde olan BDP gibi kuruluşlara hep lazım olacak hukuk devleti kavramı, bir anayasa sistemi içinde bağımsız yargı ya da “yargımsı” nitelik taşıyan kuruluşların kararlarına uymayı gerektirir. Ne denli tartışılabilir, eleştirilebilir olurlarsa olsunlar.

Örnek mi?

Türkiye’nin siyasal partilerinden biri 2007 seçimlerine hazırlanırken katılımın koşullarından biri olan il sayısı kadar yerde örgütlenebilmek için seferber olmuş ve gece gündüz çalışarak yeterli sayıyı tutturabildiğine inanmış.

Oysa, YSK’nin kurallarına göre, tutturulması gereken sayı hesabında yasa değişikliğiyle ilçe olmaktan çıkarılmış yerler de bulunmalıymış. Seçime ilçe niteliğiyle girmeyecek bir yerde gerekli ilçe sayısını doldurma koşulunu yerine getirmek için örgütlenme gereği hiçbir partilinin aklından geçmemiş. Ama YSK üyelerinin aklından geçebileceği ve böyle bir kuralın ilçe lağvedildikten sonra da geçerli kalabileceği akıllara gelmediği için, o parti örgüt sayısı eksikliği yüzünden seçime girememiş.

Elbet YSK kararı mantığa uygun değil diye, pek iyi duyurulmamış olsa da yasaya uygun bir uygulamaya karşı çıkmak o partiyi yönetenlerin aklından geçmemiş, “Yasa yasadır YSK’nin kararına da uyulur” demişler.

Niçin? Çünkü, böyleleri “Hukuk herkese gerekir” sözüne inanırlar; böyle bir inançları olduğu için hukukun gerçek hukuk kalması ve devletin “hukuk devleti” olması için didinmeyi görev bilirler. Yok, başka bir niyetle o devletten kopup başka devlet kurmak isteniyorsa, o başka tabii.