Deneyim iyi bir okuldur ama çok pahalıdır.

Türkiye’nin AKP deneyimi böyle özetlenebilir.

AKP, iktidara geliş sürecinde toplumdaki değişim isteğini gördü, aldı ve çok kötüye kullandı.

Değiştirilmesi, çağa uydurulması gereken kurumları, önce daha da kötü hale getirdi. Toplumdaki, “tüm kurumlar hantallaştı, değişmeli” sesinin daha da yükselmesini sağladı. Sonra da o kurumları tamamen kendileştirdi.

ÖSYM olayı bunun en somut sonuçlarından biridir.

Kurumlardaki bozulma bir günde, hatta bir yılda ortaya çıkmaz. Önce içten çürür, açığa çıktığında çok geç kalınmış olur.

***

AKP, kendisinin neden olduğu bozulmaların ortaya çıkmaması için sanki daha ileri değişimler istiyormuş gibi bir hava vermeye çalışıyor; ama bu sahte.

Asıl istenen değişim şu:

AKP iktidarının değişmezliği!

Bunun için siyasetin doğasının dışına çıkıyor. Dolaylı-dolaysız kontrol ettiği medya, araştırma şirketleri, her yöntemle kendisine bağlı tuttuğu iş âlemi ile birlikte seçim sürecini şu zemine oturtmaya çalışıyor:

- Birinci belli de ne kadar fark atar o belli değil.

- Zaten AKP’den başka ülkeyi yönetecek parti yok ki.

- Ekonomi kendisini yeni AKP iktidarına göre ayarladı.

Basit bir futbol maçında bile çok güçlü takımla zayıf takım karşı karşıya geldiğinde “sonuç kesin şu olur” denmiyor. Alternatifli sonuçlar tartışılıyor. Oysa Türkiye’de 4 yıl iktidarda kalacak yeni yönetimin belirleneceği seçimlerin sonuçları önceden ilan ediliyor.

Eskiden iktidar partilerinin devlet olanaklarını seçimde kullanması eleştirilir, biraz ileri giderse yadırganırdı. AKP döneminde bu damar da çatladı. Örneğin tamamen kendi alanıyla ilgili bir birlik, 3-5 yıl sonrasını bırakmış, şöyle ilan veriyor:

“2023’e hazırız!”

Artık iktidarın devlet kurumları kadar özel sektörü de seçimde kullandığı bir ileri demokrasi deneyimini yaşıyoruz.

***

Toplum bu kuşatmayı yarabilecek mi?

Televizyonlarda önceden programlanmış yayınlara değil de, anlık sokak röportajlarına bakılırsa yarabilir. Burnunun dibinde aniden mikrofonu gören insanlar yakın geçmişte olduğu gibi kaçmıyor ya da sinik yanıt vermiyor. Aklına geleni söylüyor. Kimileri o kadar güzel cümlelerle kendilerini ifade ediyor ki, canlı yayın ve doğal ortam olmasa hazırlanmış sanırsınız.

AKP Türkiye’nin sorunlarını çözmedi, kullandı.

AKP, devlet kurumlarını modernize etmedi, hükümet kurumu haline getirdi.

AKP yoksulluğu çözmedi, yoksulu kendine muhtaç hale getirdi. Yoksulluğu yönetti.

AKP yolsuzluğu ortadan kaldırmadı, yasal hale getirdi.

AKP Türkiye’yi AB sürecine sokmadı. AB ile bir olup devlete karşı güç edindi.

AKP, sözleşmeli personel uygulamasını yaygınlaştırıp kurumlaştırarak devlet memuru kavramının yerini bir bakıma hükümet memurunun almasını sağlamaya girişti. Bunun ters teptiğini görünce Başbakan söz veriyor, sözleşmelilere kadro vereceğim diye. Kendi yarattığınız sorunu seçimden sonra çözeceğim diye söz veriyorsunuz!

Son olarak sevgili iş dünyamıza bir soru soralım:

Hitler halkın oylarıyla geldi; ama acaba Alman sermayesi “kârımız artıyor, biz ona bakalım” körlüğüne ya da bencilliğine kapılmasaydı, bu kadar densiz hareket edebilir miydi?