Korkarım kriz sözcüğüne alıştık; siyasi partilerin içinde bulunduğu siyaset üretme sancısı da aynı sözcüğü çağrıştırıyor.

Meclis’teki partilerin tümü ezber bozan bir sürece girdi...

Daha bir yıl önce DTP’nin kapatılması için dava açıldığında AKP’nin genel başkanı itiraz etmiş, şöyle demişti:

“Eğer bunları Meclis’ten atarsanız, dağa çıkarlar...”

Aynı genel başkan bugün Hakkâri’ye gidiyor, tam tersini savunuyor:

“Bunlar terör örgütünün çizgisinde hareket ediyor... Hakkâri’yi bu kişilerden temizleyeceğiz!”

CHP’nin çarşaf açılımı partinin geleneksel politikalarına ters bir durum. Türbanın üniversitelerde serbest bırakılması için yapılan anayasa değişikliğini Anayasa Mahkemesi’ne götüren CHP, kara çarşafla partiye katılım töreni düzenliyor. CHP bir kitle partisi midir? Evet... Toplumun her kesiminden oy istemeye hakkı var mıdır? Evet... Ancak her kesime açılayım derken, çekirdek tabanda çatlama olursa; bu, Dimyat’a pirince giderken, deyimine benzer...

MHP, AKP’nin neresinde duracağını nihayet netleştirmiş görünüyor. Alevilerle ilgili açılım arayışı da, partiye yönelik kimi önyargıları ikincilleştirmeyi amaçlasa gerek.

DTP de tabanındaki AKP erozyonunu azaltmanın yolunu sertleşmede buldu. Bu gidişle, yerel seçim öncesi Güneydoğu ayrıca kaynayacak.

***

Partiler neden klasik çizgilerinin dışında arayışa girdi?

Sorunun yanıtını vermeden önce Türkiye’nin yakın siyasi tarihinde seçmenin yarıya yakın bölümünü kucaklamayı başarmış partilerle bütünleşen “siyasal sloganlara” bakalım...

DP, 1950’lerde “Yeter söz milletin” dedi. O dönemin gereksinimine karşılık gelen bu çıkış sandıkta yankı buldu.

AP, 1960’larda “Büyük Türkiye” dedi. Dünyaya açılım arayışındaki Türkiye’nin ortak gereksinimlerinden biriydi büyüme; sandık da bunu doğruladı.

CHP, 1970’lerde “Toprak işleyenin su kullananın” dedi, “Ak günlere” dedi. Göç olgusunun başladığı, insanların yeni umutlar peşinde koştuğu bir ortama yanıt veren sloganlardı bunlar. CHP çok partili yaşamda tarihin en yüksek oyunu aldı.

ANAP, 1980’lerde “Çağ atlayacağız” dedi, “Tüm eğilimleri birleştireceğiz” dedi. 12 Eylül’ün ardından toplum bu sloganlara sarıldı.

ANAP’tan sonra AKP’ye dek yüzde 40’ı geçen olmadı.

AKP ne dedi? “Mevcutlarla olmaz” dedi. Toplum 2002’de son 20 yılın iktidarlarını sandığa gömdü.

***

Girişte aktardığımız partilerin yeni arayışlarıyla yukarıdaki 10 yıllık dilimlerdeki çıkış sloganları arasında ne fark var?

Bugünkü açılımlarda kaygı şu:

Partiler, daha önce ittiklerini düşündükleri kesimleri içlerine almaya çalışıyor.

Oysa önceki sandık patlamalarında partiler, toplumun sadece bir kesimine değil, tümüne ulaşan umutlarla, hedeflerle, sloganlarla yola çıktılar.

“Söz milletin” herkese dönüktü...

“Büyük Türkiye” herkese dönüktü...

“Ak günlere” herkese dönüktü...

“Çağ atlayacağız” herkese dönüktü...

Bugün, topluma böylesi heyecanlar verecek politikalar, sloganlar üreten parti yok. Bu olmayınca, hangi kesime biraz daha açılırsak oyumuzu arttırırız, sorusu öne çıkıyor.

Dünya ekonomisinin krize girdiği, etkilerinin Türkiye’yi alev alev sarmaya başladığı bugünlerde özellikle muhalefet partileri; hangi kesime göz kırpsak diye değil de, tüm kesimleri peşimizden nasıl sürüklesek ve Türkiye’yi düze çıkarsak, arayışına girmeli.

İlk iki slogan önerisi bizden:

Tek başına kurtuluş yok!

Ekonomi varlıklarımız, toprağımızın parçasıdır!

ankcum@cumhuriyet.com.tr