ROMA - Seçimden bu yana on gün geçti. Ortada hâlâ hükümet formülü yok. Sandıkların açıldığı gece telaffuz edilmeye başlanan yeni seçim olasılığı bu durumda güçleniyor.
Siyasi liderler ve partilere güven bunalımının yarattığı Grillo hareketinin yükselişi ve sosyal ağlarda gelişen hareketin getirdiği belirsizlikler İtalya’da kaygı veren bir yeni dönemin başlangıcı olarak algılanıyor.
Yurttaşlarla kurumlar arasında açılan ve doldurulması kolay görünmeyen boşluk Çizme’de zaten güçlü olan popülizm rüzgârlarını şişiriyor ve zaman zaman hatta Mussolini faşizminin hayaletlerini canlandırıyor.
Geçen yirmi yıla damga basan medya imparatoru-siyasi lider Berlusconi’nin, “tek adamlığa” heveslendiği dönemlerde dahi ciddi “Mussolini tehlikesinden” Çizme’de bahsedilmemişken bugün bu tehdit uluorta konuşuluyor.
Bu önemli ve dikkat çekici bir değişiklik.
Örneğin girdiği ilk seçimde parlamentoya 163 temsilci gönderen Grillo’nun “5 Yıldız Hareketi”nin Grup Başkanı Roberta Lombardi Roma’ya adım attığı ilk günde faşizm üzerindeki değerlendirmeleriyle şimşekleri üzerine çekti.

‘Faşizmin iyi yanı da vardı!’

Blog sayfasına “Faşizm dejenere olmadan önce aileye sahip çıkan ve sosyalizmden de etkilenen büyük bir devlet anlayışına sahipti” sözlerini yazan Lombardi; Mussolini faşizmini aklamakla suçlandı. Bunun ardından kimsenin tanımadığı “internet mahsulü” vekillerin kaçının böyle “faşizm sempatizanı” olabileceği sorgulandı. Lombardi’ye “istifa et!” baskıları yapıldı.
İtalya’nın en büyük yazarlarından olan Umberto Eco seçimden bu yana; politik, sosyolojik, teknolojik yenilik boyutları ve bilinmeyen yönleriyle kamuoyunda sürekli tartışılan Grillo hareketinin şimdi “bir çıkmazda olduğunu” söylüyor.
Eco “online hükümran/internet hükümranı” olarak tanımladığı Grillo hareketinin çıkmazının, “parlamentoya giren bir tepki hareketinin temsili güce kavuşmasından” kaynaklandığını belirtiyor. “Tepki” refleksleriyle “temsili güç” reflekslerinin eşyanın tabiatı gereği uyuşmayacağını; 5 Yıldız’ın bu sancıyı yaşadığını vurguluyor.
Siyasi partilerin göz önündeki tarihi değişimleri ıskaladıkları için zemin kaybettiklerini değerlendiren Eco, Grillo hakkında tereddütleri olduğunu buna karşın “Grillo hareketi temsilcileri için belli ölçüde umut beslediğini” ifade ediyor ve ardından ekliyor: “En azından şimdilik hırsız değiller!”

‘Yeni Mussolini tehdidi!’

Seçim arifesinde yaptığı bir analizle “Çizme’deki otoriterleşme tehlikesinden” bahseden İtalyan politikasının duayen yazarlarından Giampaolo Pansa ise bu tehlikenin “Grillo’nun 5 Yıldızı’ndan değil, bitkisel yaşama giren siyasi partilerin iflas sürecinden” kaynaklandığına dikkat çekiyor.
“Libero” gazetesindeki tam sayfalık bir yazıda, “İtalya’da yeni bir Mussolini tehlikesi var” uyarısı yapan tanınmış yazar Pansa “Ama bu tehdit Grillo değildir... Elli yıldır siyasi partiler üzerine yazı yazan bir gazeteciyim. Siyasi partileri hiçbir zaman böylesine derin bir iflas içinde görmedim. Partiler komada” diyor.
Sandık sonuçlarının teyit ettiği “partilerin can çekişmesini” irdeleyen Pansa’nın değerlendirmesi; Çizme’de çıkabilecek “yeni Mussolini’nin” özetle partilerin dağınıklığından doğabileceğini anlatıyor.
Halktan kopuk, içine girilmez bir “kast” şeklinde Grillo’nun hedefe oturttuğu siyasi sınıf ve medyanın gerçek kast olmadığını, asıl kastın (finans çevreleri ve bankalar gibi) başka bazı güçlü yapılar olduğunu, o yapıların da Çizme’deki dağınıklığa uzun süre izin vermeyeceğini, bir noktada otoriter biçimde de olsa tabloyu toplamak isteyeceklerini belirtiyor Pansa’nın yazısı kısacası:
“Çöküş içindeki bir İtalya’dan bir yeni Mussolini çıkar mı? Buna olmaz diyemem. Karmaşa her zaman aşırı bir düzen isteği uyandırır” diyor “Libero” gazesindeki değerlendirmesinde:
“Bir noktada herhangi biri çıkıp o düzeni dayatır. Demir yumruklu bir işadamı, risksever bir asker, öngörülmez bir siyaset adamı ‘iyi bir hükümet’ fanatiği olarak ortaya çıkabilir. (Zamane Mussolini’sinin) fiziki şiddet kullanması gerekmiyor. Günümüzün keskin silahları olan internet ağları, TV, meydanlar ve pazarlama tekniklerini iyi kullanması yetiyor… Bu satırları yazarken bir yandan evlerden ırak diyorum… Mussolini, İtalya Kralı sayesinde darbesini gerçekleştirmişti. Yarının otokratları da bunu yeni cumhurbaşkanının desteğiyle gerçekleştirebilir. (Mayısta süresi dolan) Cumhurbaşkanı Napolitano’nun yerine kimin geleceği belli değil.”
Çizme’deki “kaos endişesinin” geldiği nokta, Giampaolo Pansa gibi deneyimli ve ünlü bir gazeteciye dahi bu satırları yazdırabiliyor.
Biz “ileri demokrasi” geyikleriyle oyalanaduralım, İtalya gibi Batı’nın deneyimli demokrasileri; “siyasi partilerin çözülme faslını” yaşıyor.
Partilerin çözülmesiyle birlikte faşizan her tehdide açık bir “Pandora Kutusu” açılıyor.